Turkije: beroemdheden vragen gerechtigheid voor mensenrechtenverdedigers

Op 22 november buigt een Turkse rechtbank in Istanboel zich opnieuw over de ongegronde terreuraanklacht tegen elf mensenrechtenverdedigers, waaronder de directeur en voorzitter van Amnesty Turkije.

Tientallen bekende namen uit binnen- en buitenland hebben hun naam toegevoegd aan een open brief die de Turkse autoriteiten oproept om de absurde aanklacht te laten vallen.

Onder meer Edward Snowden, Sting, Ai Weiwei, Bianca Jagger en Ken Roth ondertekenden de brief. Aan Vlaamse zijde signeerden onder andere Karel De Gucht, Bert Gabriëls, Dirk Van der Maelen, Lectrr, Thomas Smith, Gwendolyn Rutten en Mark Demesmaeker.

"Zij komen altijd op voor onze rechten. Nu is het tijd dat wij voor hen opkomen.”

“We zijn fier dat we onze stem kunnen toevoegen aan de wereldwijde oproep om een einde te maken aan dit onrecht en om Amnesty-voorzitter Taner Kiliç onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten”, schrijven ze in de brief. “Van zodra mensenrechtenverdedigers het zwijgen wordt opgelegd, dan zijn de rechten van eenieder in gevaar. Zij komen altijd op voor onze rechten. Nu is het tijd dat wij voor hen opkomen.”

Taner Kiliç, de voorzitter van Amnesty Turkije, werd op 6 juni gearresteerd en zit sindsdien in de gevangenis. Tien andere activisten, waaronder Idil Eser, de directrice van Amnesty Turkije, werden een maand later gearresteerd. Acht van hen werden bijna vier maanden lang opgesloten in de zwaarst beveiligde gevangenis van Turkije. Vorige maand werden ze vrijgelaten tijdens de eerste hoorzitting maar het proces tegen hen blijft lopen.

De 11 mensenrechtenverdedigers worden beschuldigd van “lidmaatschap van een terroristische organisatie”. In de aanklacht wordt courant mensenrechtenwerk bestempeld als “hulp aan terreurorganisaties”.

Taner Kiliç wordt ervan beschuldigd de berichtenapplicatie ByLock gedownload en gebruikt te hebben. De openbare aanklager beweert dat de app door de Gülen-beweging gebruikt wordt om met elkaar te communiceren. Twee onafhankelijke forensische onderzoeken concluderen nochtans dat er geen sporen van ByLock op de gsm van Taner te vinden zijn.

Tot op heden heeft de openbare aanklager geen enkel bewijs op tafel gelegd om zijn bewering te staven. De forensische expert die de gedetailleerde rapporten voorbereidde, verschijnt normaal gezien op 22 november voor de rechtbank tijdens de nieuwe hoorzitting.

Wereldwijde oproep tot vrijlating

De open brief van vandaag is een aanvulling op de vele overheden, instellingen en politici die zich al schaarden achter de oproep om Taner vrij te laten: de Europese Commissie, het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken, VN-functionarissen, Angela Merkel en vele anderen.

De Belgische regering heeft zich meermaals uitgesproken voor het intrekken van de aanklachten tegen de 11 mensenrechtenverdedigers. Een missie van het federale parlement met vertegenwoordigers van zowat alle partijen bracht eerder een solidariteitsbezoek aan Amnesty in Turkije.

“Vandaag zijn we getuige van een vloedgolf aan stemmen die zich verzetten tegen de grootschalige onderdrukking van kritische stemmen in Turkije”, zegt Aakar Patel, de directeur van Amnesty India, die aanwezig is op de hoorzitting.

“Dit proces herinnert ons niet alleen aan het belang van mensenrechten zelf, maar ook aan de cruciale rol van alle mensen die deze rechten verdedigen. Het is hoogtijd dat Taner vrijgelaten wordt en de aanklacht tegen hem en de Istanbul10 ongedaan gemaakt wordt”, zegt Fernando Nabais da Furriela, de voorzitter van Amnesty Brazilië, die ook aanwezig zal zijn op het proces.