Goed nieuws

Sahrawi mensenrechtenactiviste mag terug naar huis

01 januari 2010

Aminatou Haidar, een activiste voor de rechten van de bewoners van de Westelijke Sahara, is opnieuw thuis bij haar kinderen. De afgelopen maand was ze in hongerstaking op de luchthaven van Lanzarote.

Na een overeenkomst tussen de Spaanse en Marokkaanse regering, kreeg Aminatou Haidar toestemming om met een privé-vliegtuig terug te keren naar de Westelijke Sahara. Daar kreeg ze ook haar paspoort terug. Aan medewerkers van Amnesty International zei ze dat haar terugkeer "een overwinning voor de mensenrechten en gerechtigheid" was.

Op 15 november ging Aminatou Haidar in hongerstaking nadat ze de Westelijke Sahara op bevel van de Marokkaanse autoriteiten moest verlaten. Een maand later werd ze in het ziekenhuis opgenomen met ernstige gezondheidsproblemen.

"We zijn erg verheugd dat Aminatou Haidar uiteindelijk de toestemming kreeg om terug naar huis te keren," aldus Philip Luther, assistent directeur van Amnesty's Midden-Oosten en Noord-Afrika programma. "Er mogen echter geen enkele voorwaarden verbonden zijn aan die toestemming. Aminatou en andere Sahrawi activisten moeten hun recht op vrije meningsuiting kunnen uitoefenen zonder vrees voor vergelding."

Op 17 december landde het vliegtuig met Aminatou Haidar, haar zus en een dokter aan boord in Laayoune. Volgens de berichten waren er op dat moment erg veel veiligheidsagenten in de stad, voornamelijk in de buurt van Aminatou Haidar’s huis.

Volgens het Marokkaans persbureau mocht de activiste naar huis terugkeren nadat verschillende "bevriende" landen om een humane oplossing hadden gevraagd. Ook de Amerikaanse Secretary of State Hillary Clinton verwelkomde Marokko's toestemming.

Op 13 november werd Aminatou Haidar gearresteerd in de luchthaven van Laayoune in de Westelijke Sahara. Ze keerde net terug van een maandelange rondreis doorheen verschillende landen zoals de VS waar ze de 2009 Civil Courage Prize ontving. Aminatou Haidar werd ondervraagd over haar reis, haar politieke visie en over het feit dat ze "Westelijke Sahara" had ingevuld in plaats van "Marokkaanse Sahara" op haar landingsdocument. Haar Marokkaanse paspoort werd in beslag genomen en ze moest de nacht op de luchthaven doorbrengen.

Aminatou Haidar zegt dat de Marokkaanse beambten op 14 november aanboden haar vrij te laten op voorwaarde dat ze Marokko's soevereiniteit over de Westelijke Sahara zou erkennen. Dit weigerde ze en een aantal uren later werd ze op het vliegtuig gezet naar Lanzarote.

Amnesty International verzocht op 11 december VN secretaris-generaal Ban Ki-moon zich verder in te spannen voor de onmiddellijke en onvoorwaardelijke terugkeer van Aminatou Haidar naar de Westelijke Sahara en de teruggave van haar paspoort. Amnesty herhaalde ook haar eis om een mensenrechten-component op te nemen in de VN Missie voor het Referendum in de Westelijke Sahara. Deze missie houdt sinds 1991 toezicht op het bestand tussen Marokko en het Polisario en staat in voor een referendum over de status van het gebied.

Het gebied van de Westelijke Sahara wordt betwist tussen Marokko en het Polisario die van het gebied een onafhankelijke staat wil maken.