Hamas mag geen executies uitvoeren in Gaza

Gevreesd wordt dat deze executies, die de eerste zouden zijn in Gaza sinds 2005, één van de volgende dagen uitgevoerd zullen worden.

Sinds Hamas in 2007 aan de macht kwam in Gaza zijn er geen executies uitgevoerd, hoewel militaire rechtbanken de doodstraf zijn blijven uitspreken na procedures die niet voldoen aan de internationale standaarden voor een eerlijk proces.

Een stap achteruit

"Hamas mag nu niet beginnen met de uitvoering van de doodstraf. Dat zou een enorme stap terug zijn en gaat in tegen de wereldwijde evolutie naar een moratorium op de doodstraf", zegt Malcolm Smart, Directeur van Amnesty International’s Midden-Oosten en Noord-Afrika programma.

"Het zou bijzonder weerzinwekkend zijn om gevangenen te executeren die ter dood werden veroordeeld na een oneerlijk proces, zoals hier het geval is." Hamas heeft geen informatie vrijgegeven over het aantal mensen dat terechtgesteld zou worden. Er zijn echter 14 mensen bekend die in 2009 door militaire rechtbanken in Gaza voor “collaboratie”, verraad en moord veroordeeld zijn tot de doodstraf.

Zondag 28 maart liet de Openbare Aanklager in Gaza weten dat de uitvoering van uitgesproken doodstraffen niet enkel noodzakelijk is, maar dat het een juridische verplichting is.

In een publieke verklaring op 25 maart heeft Mohammed Abed, de Procureur Generaal van Hamas in de Gazastrook, aangekondigd dat de Openbare Aanklager de voorbije twee maanden begonnen is met de ratificatie van de doodstraffen van de veroordeelden voor “collaboratie” en moord.

Twee dagen eerder heeft Fathi Hammad, de Minister van Binnenlandse Zaken van Hamas in de Gazastrook, in een radio-interview gezegd dat zijn Ministerie beslist heeft om gevangenen die veroordeeld zijn voor “collaboratie” te executeren, ondanks het protest van lokale mensenrechtenorganisaties.

Doodstraf voor drugdealers

Mohammed Abed heeft ook gezegd dat de doodstraf aangewend zal worden tegen mensen die veroordeeld zijn voor het dealen van drugs – "We hebben het recht om de executie uit te voeren van mensen die bereid zijn om hun eigen volk te doden." In november 2009 heeft de Hamas de facto administratie in Gaza een wetswijziging goedgekeurd die de executie toelaat van veroordeelde drugdealers.

Onder Palestijns recht moet de doodstraf geratificeerd woorden door de president van de Palestijnse Autoriteit (PA), vooraleer ze uitgevoerd kan worden.

Maar door de spanningen tussen de twee grote Palestijnse politieke partijen, Fatah en Hamas, wordt de Westelijke Jordanoever sinds juni 2007 bestuurd door een regering aangesteld door de president van de PA, Mahmoud Abbas van Fatah, terwijl de Gazastrook bestuurd wordt door een Hamas de facto administratie onder leiding van Isma’il Haniyeh.

Na juni 2007 heeft Abbas als president van de PA de activiteiten van de veiligheidstroepen en de gerechtelijke instellingen van de PA in de Gazastrook geschorst, en zo een juridisch en institutioneel vacuüm gecreëerd. Hamas heeft hierop gereageerd door een parallel politie- en gerechtelijk apparaat te creëren. Er is onvoldoende personeel met een passende opleiding, en er zijn geen waarborgen en controlemechanismen.

In mei 2009 heeft Hamas aangekondigd dat het een comité zou oprichten – samengesteld uit juridische adviseurs en medewerkers van het Hamas Ministerie van Justitie – om doodstraffen in Gaza te ratificeren. Zondag heeft de Openbare Aanklager laten weten dat het kabinet de taak heeft om mee te werken aan de ratificatie en de uitvoering van de doodstraf.

De laatste gekende executies in Gaza zijn uitgevoerd in juni en juli 2005, voordat de Hamas de facto administratie aan de macht kwam in Gaza. Vier mannen zijn toen opgehangen in de centrale gevangenis in Gaza en één is omgebracht door een vuurpeloton in het hoofdkwartier van de politie in Gaza Stad. Ze waren jaren geleden veroordeeld voor moord, sommigen door de ‘State Security Court’, die intussen al afgeschaft is.