Afghanistan: VN-Mensenrechtenraad laat bevolking in de steek

De VN-Mensenrechtenraad negeerde de oproep van de VN-hoge commissaris voor de mensenrechten, de onafhankelijke Afghaanse mensenrechtencommissie, adviserende mensenrechtenexperts en verschillende vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties – waaronder Amnesty – om een robuust onderzoeksmechanisme in Afghanistan op te zetten. Een dergelijk mechanisme zou het mogelijk maken om mensenrechtenschendingen te monitoren en te rapporteren, waaronder ook ernstige misdrijven volgens het internationaal recht. Ook zou het helpen om verdachten van strafrechtelijke feiten voor de rechter te brengen.

Zwakke resolutie

De lidstaten van de Mensenrechtenraad namen een zwakke resolutie aan. Daarin staat alleen maar dat er meer rapporten moeten komen en dat de VN-hoge commissaris voor de mensenrechten Michelle Bachelet in maart 2022 zal rapporteren over de ontwikkelingen. Dit voegt weinig toe aan al bestaande toezichtprocedures.

‘De speciale zitting van de VN-Mensenrechtenraad heeft geen geloofwaardig antwoord gegeven op de escalerende mensenrechtencrisis in Afghanistan’, zegt Agnès Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International. ‘Lidstaten hebben duidelijke en eenduidige oproepen van maatschappelijke organisaties en VN-organen voor een robuust toezichtsmechanisme genegeerd.’

Meer doen voor Afghanen

‘Veel Afghanen lopen al groot risico op vergeldingsacties. De internationale gemeenschap mag hen niet verraden en moet dringend meer doen om te zorgen voor een veilige evacuatie van degenen die willen vertrekken’, aldus Callamard. ‘Staten moeten nu verder gaan dan handenwringen en zinvolle maatregelen nemen om hun te beschermen.’

‘Het recente onderzoek van Amnesty International naar een bloedbad onder mannen van de Hazara-minderheid in de provincie Ghazni laat zien dat de Taliban nog steeds in staat zijn om te moorden en te martelen. VN-lidstaten moeten de fout van vandaag herstellen wanneer de Mensenrechtenraad over een paar weken weer bijeenkomt. Er is dringend een robuust onderzoeksmechanisme nodig, met een mandaat om bewijsmateriaal van aanhoudende misdaden en mensenrechtenschendingen te documenteren, verzamelen en bewaren.’

Achtergrond

De Taliban grepen in de afgelopen weken de macht in Afghanistan na de val van de Afghaanse regering. Amnesty riep op tot bescherming van duizenden mensen die een ernstig risico lopen op represailles van de Taliban, van academici en journalisten tot mensenrechtenactivisten en vrouwenrechtenverdedigers.

Vorige week onthulde Amnesty hoe de Taliban begin juli 2021 een bloedbad aanrichtten onder de etnische Hazara-minderheid in de provincie Ghazni. Negen mannen werden vermoord, sommigen werden gemarteld voor ze werden geëxecuteerd. Deze brute moorden vertegenwoordigen waarschijnlijk maar een fractie van het totale aantal mensen dat de Taliban vermoordde tijdens de verovering van gebieden in de afgelopen tijd. De gewapende groep blokkeerde het telefoonverkeer in de gebieden die zij heeft veroverd waardoor er niet of nauwelijks informatie naar buiten komt.