klimaat-en-milieuactivisten
WERELDWIJD ZIEN WE MENSEN OPSTAAN TER BESCHERMING VAN MENS EN PLANEET
Van de Keniaanse Elizabeth Wathuti en Zweedse Greta Thunberg, over moedige vrouwen uit het Ecuadoriaanse of Braziliaanse Amazonewoud en bezorgde vaders zoals Clovis in Madagaskar, tot jonge activisten zoals Anuna De Wever, Adelaïde Charlier en alle anderen die elke vrijdag de straat optrokken. Ze roepen zowel staten als bedrijven ter verantwoording voor het schenden van hun rechten en dat wordt hen niet altijd gemakkelijk gemaakt.
KLIMAAT- EN MILIEUACTIVISTEN, DE VERDEDIGERS VAN MENS EN PLANEET
Een mensenrechtenverdediger is iemand die opstaat voor rechtvaardigheid en waardigheid voor ieder van ons. Het zijn moedige mensen zoals jij en ik die op een vreedzame manier opkomen voor mensenrechten. Ook klimaat- en milieuactivisten zijn mensenrechtenverdedigers. Ze bekommeren zich onder meer om het recht op leven, gezondheid, huisvesting, land, water en sanitaire voorzieningen.
Het zijn vaak, maar niet altijd, leiders die opkomen voor de rechten van hun gemeenschappen. Ze beschermen hun huizen, de luchtkwaliteit, het water, land en de bossen tegen vernieling of vervuiling. Velen onder hen komen uit lokale inheemse bevolkingsgroepen.
LOKALE ACTIES MET GLOBALE GEVOLGEN
Hoewel de verhalen van mensenrechtenverdedigers meestal geschetst worden binnen een lokale context – ze voeren campagne ter bescherming van hun eigen familie en geliefden – is hun werk voor ons allen van belang. Neem nu het Amazonewoud, de longen van onze planeet. Gedurende honderden jaren bewonen inheemse volkeren het gebied. Het zijn die volkeren die het regenwoud al jarenlang trachten te beschermen tegen ontbossing.
De moedige activisten roepen zowel staten als bedrijven ter verantwoording voor het schenden van hun rechten. Maar hun werk is niet zonder risico: ze trotseren bedreigingen, vervolgingen en riskeren soms hun eigen veiligheid en vrijheid voor de rechten van anderen. Volgens ngo Front Line Defenders werden in 2021maar liefst 211 milieu- en landrechtenactivisten gedood. De meeste van hen waren actief in Zuid-Amerika, dat het dodelijkste continent blijft om mensenrechten te verdedigen.
Klimaat- en milieuactivisten lopen grote risico’s omdat machthebbers denken weg te kunnen komen met laster en aanvallen tot het criminaliseren en zelfs doden van lokale betogers. Zeker als de rest van de wereld er toch geen aandacht aan schenkt of hen niet durft tegen te spreken. Laat dat nu net de reden zijn om wereldwijde solidariteit te tonen met milieu- en klimaatactivisten die veel op het spel zetten om anderen en onze planeet te beschermen.
MAAK KENNIS MET ENKELE BESCHERMERS VAN ONZE PLANEET
In Latijns-Amerika is Colombia het land met het hoogste aantal moorden op mensenrechten- verdedigers en het is het op een na gevaarlijkste land ter wereld om dit werk uit te voeren. Jani Silva, Danelly Estupiñan, Joel Rodríguez en María Ciro verdedigen het milieu in Colombia. Ze moeten ervoor betalen met doodsbedreigingen en vervolging.
Shahnewaz Chowdhury (Bangladesh) uitte in een Facebookbericht zijn zorgen over de mogelijke vernieling van het milieu in zijn regio. Hij werd hiervoor gearresteerd en 80 dagen vastgehouden op basis van de repressieve Digitale Veiligheidswet van Bangladesh.
In december 2017 werd de prominente milieuactivist Andrei Rudomakha op brutale wijze in elkaar geslagen in Krasnodar, zuidwest-Rusland. Andrei en zijn collega’s van de ngo Environmental Watch for the North Caucasus (EWNC) kwamen net terug van een onderzoeksmissie waarbij ze nagingen of er illegaal gebouwd werd in het beschermde woud aan de Zwarte Zee.
In 2015, organiseerde Bernardo Caal Xol uit Guatemale een vreedzaam protest tegen de bouw van twee hydraulische damprojecten in de buurt van de rivier die levensnoodzakelijk is voor zijn volk. Daar konden de bouwers van de dammen niet mee lachen en ter vergelding lanceerden ze lastercampagnes tegen Bernardo. Dit escaleerde verder tot een rechtszaak tegen Bernardo die in beschuldiging werd gesteld voor “het plegen van geweld”.
Clovis Razafimalala is vader van twee en een prominente milieuactivist uit Madagaskar. Hij voert op vreedzame wijze actie tegen de illegale, maar lucratieve, uitvoer van het kostbare rozenhout. Daardoor is hij een doorn in het oog van verschillende machthebbers. Hij werd recent nog op basis van valse aanklachten veroordeeld.
Patricia Gualinga, Nema Grefa, Salomé Aranda en Margoth Escobar uit Ecuador noemen zichzelf ‘de Amazonevrouwen’. Ze komen op voor het milieu en de rechten van hun gemeenschap. Elk van hen kreeg daardoor al te maken met aanvallen en doodsbedreigingen. De daders konden nog steeds niet geïdentificeerd worden. Ondanks alles blijven ze trouw aan hun strijd voor de rechten van hun gemeenschap.