Wat is de situatie in België?

De regering zorgt voor te weinig opvangplaatsen. Daardoor moeten mensen leven en slapen in tentjes op straat, in stations of in kraakpanden. Zoals Hassan*, die drie maanden buiten sliep in Brussel.

“Ik maakte een bed met een houten pallet onder een trap", zegt hij. "Een 5-sterrenbed, geloof me, want ik was beschermd tegen de regen.” Hassan komt uit Syrië. Hij is zijn partner en vier kinderen verloren toen er een bom viel op hun huis.

Er zijn meer dan 2.000 mensen die net als Hassan een veilige plek zoeken in België, maar door de overheidsdiensten worden weggestuurd omdat er geen plaats is. Ze worden op een wachtlijst gezet. Intussen moeten ze buiten zien te overleven, weken of zelfs maanden.

Het zijn vooral mannen die geen opvangplaats krijgen. Maar ook kinderen en gezinnen kregen al eens geen onderdak. Mensen verdienen beter dan dat!

Opvang doet herleven

Op straat gezet worden zorgt voor nog meer trauma. Opvang daarentegen geeft mensen veiligheid en stabiliteit. Het zorgt voor vaste grond onder de voeten.

Dat is nodig om te kunnen denken aan de volgende stap: een job zoeken of naar school gaan, de taal leren en hun draai vinden in de samenleving.

Een fatsoenlijke job vinden, een huis huren, me settelen en een sociaal leven uitbouwen. Dat is wat ik graag wil.

- Ahmet uit Palestina, meer dan 2 maanden zonder opvangplaats

Pas als mensen in een veilige en menswaardige omgeving zijn, kunnen ze herleven. Eis daarom van de overheid dat ze haar verantwoordelijkheid neemt en opvang organiseert voor mensen die een veilige plek nodig hebben.

Ik eis opvang in plaats van onrecht

Impact op waardigheid, gezondheid en werk

Onze regeringsleiders weigeren voldoende opvangplaatsen te voorzien voor mensen die bescherming of asiel aanvragen. De gevolgen daarvan reiken nog veel verder dan je op het eerste gezicht zou denken.

De kracht van solidariteit

Ongelooflijk veel landgenoten zijn solidair met mensen die geen opvang krijgen van de overheid. Mensenrechtenadvocaten geven juridisch advies, dokters verzorgen zieken en hulpverleners delen kledij, eten en drinken uit. Soms zijn het buurtbewoners die helpen met een klein gebaar, zo vertelt Sayed*.

overheid speelt gevaarlijk spel

Regeringsleiders die hun eigen wetten niet naleven en beslissingen van de rechtbank negeren? In België gebeurt het. Ze ondermijnen op die manier onze kostbare rechtsstaat en duwen mensen die opvang verdienen dieper in de ellende.

Genoeg opvangplaatsen? Ja, het kan

Dit gaat duidelijk om politieke wil. Drieduizend nieuwe opvangplaatsen zorgen er niet voor dat de staat failliet gaat.

– Lorenzo Durante Viola, algemeen coördinator van de Humanitaire Hub in Brussel

Toen er in 2014-2015 te weinig opvangplaatsen waren, heeft de Belgische regering in één jaar 15.000 plaatsen bijgemaakt. En wanneer duizenden mensen uit Oekraïne halsoverkop hun thuis moesten achterlaten door de grootschalige Russische invasie in 2022, werden ze verwelkomd door de overheden en kregen ze snel een dak boven het hoofd.

De regering kan wel degelijk voldoende opvangplaatsen creëren als ze wil.

“Ik wil niet dat anderen dit ooit moeten doormaken”, zegt Hassan, die maanden op straat moest leven voor hij opvang kreeg. Help jij daar mee voor zorgen?

Ik eis opvang in plaats van onrecht

Amnesty onderzoekt

Sinds oktober 2021 is er een tekort aan opvangplaatsen in ons land. Amnesty-onderzoekers hebben de gevolgen daarvan grondig gedocumenteerd. Ze hebben getuigenissen verzameld van mensen die geen opvang kregen in 'Onrecht in plaats van opvang: Hoe het uitblijven van opvang de rechten van asielzoekers in België schendt'.

In de publicatie tonen we aan hoe de overheid de oorzaak is van het probleem. Hoe ze niet alleen de mensenrechten van duizenden mensen schendt, maar ook op gevaarlijke wijze de rechtsstaat ondermijnt. We tonen ook hoe vrijwilligers en organisaties inspringen voor de falende overheid en welke oplossingen er zijn om opvang te voorzien voor iedereen die er recht op heeft.

Lees onze publicatie

*Namen zijn gewijzigd om de privacy van de mensen te waarborgen.