Q&A: Waarom TripAdvisor bijdraagt aan het leed van de Palestijnen
Wat is het probleem met de Israëlische nederzettingen?
De Israëlische nederzettingen in de Palestijnse bezette gebieden zijn illegaal.
Amnesty International vraagt TripAdvisor en andere online boekingsbedrijven om alle accommodatiemogelijkheden en toeristische attracties in de nederzettingen uit hun aanbod te schrappen. TripAdvisor, AirBnB, Expedia en Booking.com helpen een illegale situatie in stand te houden en bestendigen mensenrechtenschendingen tegen Palestijnen omdat ze het toerisme naar illegale Israëlische nederzettingen op bezet Palestijns land stimuleren. Dat blijkt uit onderzoek van Amnesty International.
Waarom maken we een onderscheid tussen de nederzettingen en de rest van Israël?
In 1967, tijdens de Zesdaagse Oorlog tussen Israël en zijn Arabische buren, bezette Israël de Westelijke Jordaanoever met inbegrip van Oost-Jeruzalem, de Gazastrook, het Sinaï-schiereiland en de Golanhoogvlakte. De Westoever en Gaza staan sindsdien bekend als de Palestijnse bezette gebieden die onder de algemene controle van Israël staan.
Door de oorlog van 1967 en de nasleep ervan, vluchtten duizenden Palestijnen weg uit hun land. Velen van hen zijn nooit mogen terugkeren en leven vandaag nog altijd als vluchtelingen, vooral in Jordanië, Libanon, Syrië en andere delen van de bezette gebieden.
Het internationaal recht verbiedt dat een bezettingsmacht zijn burgers overbrengt naar gebieden die hij bezet, of dat een bezettingsmacht de bevolking van het bezette gebied – geheel of gedeeltelijk –verplaatst binnen of buiten dat gebied. En toch heeft Israël ongeveer 250 nederzettingen gebouwd in de Westbank en Oost-Jeruzalem, gaande van van kleine dorpjes tot grotere gemeentes. Volgens het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof gaat het om oorlogsmisdaden, net als de onnodige vernietiging en inbeslagname van eigendommen in bezet gebied.
Van in het begin heeft Israël deze internationale wetten genegeerd en startte het met de bouw van nederzettingen in het veroverde gebied. Opeenvolgende Israëlische regeringen voerden een beleid dat gericht was op de uitbreiding van nederzettingen, door met subsidies en belastingverminderingen joodse Israëliërs aan te moedigen daar te gaan wonen. De meeste staten, de Europese Unie en de Verenigde Naties beschouwen de nederzettingen als illegaal.
Is er nog meer kritiek op de nederzettingen behalve dat ze illegaal zijn?
Ja, ze berokkenen grote schade aan de Palestijnen.
Het Israëlische nederzettingenbeleid is een belangrijke factor bij de massale mensenrechtenschendingen die het gevolg zijn van de bezetting. Sinds 1967 is meer dan 100.000 hectare Palestijnse grond in beslag genomen om te worden gebruikt voor Israëlische nederzettingen. 50.000 Palestijnse huizen en constructies werden met de grond gelijk gemaakt om plaats te maken voor de ruim 600.000 kolonisten die nu in bezet gebied leven.
Palestijnse burgers worden vandaag nog steeds van hun land verdreven en gedwongen te verhuizen, hun land en natuurlijke rijkdommen worden geconfisqueerd, hun woningen en infrastructuur vernield, en hun bewegingsvrijheid zwaar beperkt. De impact daarvan op de rechten van de Palestijnen op een adequate levensstandaard, op werk, huisvesting, gezondheid en onderwijs is verwoestend, en heeft ook de Palestijnse economie geleidelijk verlamd.
Hoe is het leven in de bezette Palestijnse gebieden?
Het Israëlische leger controleert elk aspect van het dagelijks leven van de Palestijnen in de bezette gebieden.
Het leger heeft strikte beperkingen opgelegd aan de reismogelijkheden van Palestijnen in de bezette gebieden. Dat heeft gevolgen voor de plaatsen waar ze heen kunnen om te werken of naar school te gaan, voor bezoeken aan familieleden, voor reizen naar het buitenland of voor de toegang tot hun akkers.
De illegale lucht-, land- en zeeblokkade van de Gazastrook beperkt nu al voor het 12de jaar het verkeer van personen en goederen in en uit de zone, wat een collectieve straf betekent voor de 2 miljoen inwoners van Gaza.
Israël controleert en beperkt ook de toegang van Palestijnen tot zuiver water. Veel Palestijnen hebben moeite om aan voldoende water te geraken om zich te wassen, te koken, voor de schoonmaak of om te drinken, laat staan om hun gewassen te besproeien. De Israëlische nederzettingen daarentegen hebben zwembaden, mooi onderhouden grasvelden en grote landbouwbedrijven op geïrrigeerde gronden, die vaak worden aangeprezen door de online boekingsbedrijven. Het waterverbruik van Israëliërs is minstens vier keer zo groot als dat van de Palestijnen in de bezette gebieden.
Vallen er dodelijke slachtoffers in de context van de bezetting?
Spanningen in verband met de bezetting hebben al aan duizenden Palestijnse en honderden Israëlische burgers het leven gekost.
Israëlische troepen hebben duizenden Palestijnse burgers in de bezette gebieden onrechtmatig gedood of verwond, onder meer tijdens protesten tegen de confiscatie van land. Meer dan 10.200 Palestijnen zijn sinds 1987 gedood door het Israëlische leger, vaak in omstandigheden die oorlogsmisdaden doen vermoeden.
In dezelfde tijdsspanne zijn meer dan 1.400 Israëliërs gedood door Palestijnen. Honderden van hen waren burgers die gedood werden door Palestijnse gewapende groepen, tijdens aanvallen die in strijd waren met het internationaal recht.
Iedereen gelijk voor de wet?
Voor de Palestijnen gelden andere wetten.
Sinds 1967 zijn honderdduizenden Palestijnen gearresteerd op militair bevel, waarbij in veel gevallen vreedzame activiteiten werden bestraft. Israël heeft militaire rechtbanken opgericht om Palestijnen te vervolgen. Zo goed als alle zaken die voor deze tribunalen worden gebracht, eindigen in een veroordeling die het gevolg is van een “plea bargain” waarbij een verdachte schuld bekent in ruil voor strafvermindering.
Honderden Palestijnen zitten op dit moment gevangen zonder aanklacht of proces via zogenaamde administratieve detentie.
Minstens 210 Palestijnse kinderen worden vandaag in Israëlische detentiecentra vastgehouden. In december 2017 werd de 16-jarige Ahed Tamini gearresteerd en veroordeeld tot acht maanden cel omdat ze een Israëlische soldaat had geslagen. Enkele uren voordien hadden soldaten haar 14-jarige neef in het hoofd geschoten.
Israëlische kolonisten die in de Westbank leven, worden niet onderworpen aan het militaire tribunaalsysteem, maar aan het Israëlische burgerlijk recht.
Wat is de impact van toerisme naar de nederzettingen?
Het maakt de situatie daar alleen erger.
Online boekingsbedrijven zoals TripAdvisor promoten accommodatie en attracties in de nederzettingen en dragen zo bij tot (en halen winst uit) het in stand houden, ontwikkelen en uitbreiden van de illegale nederzettingen. De Israëlische regering gebruikt de inkomsten uit de groeiende toerisme-industrie in de nederzettingen als een manier om het bestaan en de uitbreiding van die nederzettingen te normaliseren en te legitimeren.
In het dorp Khirbet Susya, dat Amnesty bezocht, leven Palestijnse inwoners al jaren in tijdelijke onderkomens, sinds ze verdreven werden om in 1983 plaats te maken voor een nederzetting, Susya genaamd, en voor een archeologische site die in 1986 gebouwd werd op de ruïnes van het oude Susya. Sindsdien hebben de dorpsbewoners veel landbouwgrond verloren en hebben ze hun veestapel, hun belangrijkste bron van inkomen, fors moeten reduceren. De Israëlische overheid heeft waterreservoirs en bronnen in Khirbet Susya geblokkeerd waardoor dorpsbewoners nu ongeveer één derde van hun inkomen aan het kopen van water spenderen. De Palestijnen in het dorp leven bovendien in angst dat hun woningen of andere eigendommen op een dag opnieuw vernield worden. Ze krijgen ook te maken met systematische gewelddaden en intimidaties door Israëlische kolonisten.
TripAdvisor prijst de archeologische site, een wijnmakerij en een wijngaard in de nederzetting Susya als attracties aan. Dit is een voorbeeld van hoe de toerisme-industrie rechtstreeks gelinkt is met de uitbreiding van nederzettingen en hoe zij het leed van Palestijnen in de hand werkt.
Israël boycotten dan maar?
Nee, Amnesty roept niet op tot een boycot van Israël.
Amnesty heeft het gemunt op de groeiende economie in de illegale nederzettingen, niet op de Israëlische economie. We vragen dus niet aan de online-reisagentschappen dat ze zouden stoppen met het aanbieden van vakanties in Israël. We willen dat de online-reisboekingsbedrijven ophouden met geld te pompen in een project dat bij de Palestijnen vreselijk lijden veroorzaakt en het internationale recht schendt.
Als toerismebedrijven stoppen met het adverteren van accommodatie en attracties in de nederzettingen, zal dat ongetwijfeld nadelig uitpakken voor de broodwinning van sommige kolonisten. Dat is uitsluitend de verantwoordelijkheid van de staat Israël. Het promoten van de bouw en uitbreiding van nederzettingen in de bezette gebieden is officieel regeringsbeleid sinds 1967 goed wetende dat dit illegaal is en schadelijk voor de Palestijnse bevolking.
Amnesty International streeft ernaar een einde te maken aan economische activiteiten waar illegale nederzettingen in de Bezette Gebieden bij betrokken zijn. We menen dat actie nodig is van bedrijven om te vermijden dat ze bijdragen aan een illegale situatie en aan schendingen van de mensenrechten. Actie moet er ook komen van staten die moeten voldoen aan hun plicht om een illegale situatie niet te erkennen en niet te steunen.
Is de oproep van Amnesty antisemitisme?
Neen.
Amnesty International is tegen alle vormen van discriminatie, racisme en haatmisdrijven, of ze nu gericht zijn tegen mensen van een bepaalde religie, nationaliteit, etnische groep, gender, seksuele oriëntatie of genderidentiteit, of andere eigenschappen. Dus ook als ze gericht zijn tegen joden of mensen die als joods beschouwd worden.
Onze campagne is niet gedreven door discriminatie en is niet gericht tegen individuen. Deze campagne streeft naar de stopzetting van activiteiten van bedrijven in of met nederzettingen. Waarom? Omdat de nederzettingen in strijd zijn met het internationaal recht, en omdat zij enorme schade en leed veroorzaken bij de Palestijnse bevolking in de bezette gebieden.
