Zes maanden mensenrechtenoverwinningen om te vieren
Niemand had de ontwrichtende start van 2020 ten gevolge van de COVID-19-pandemie kunnen voorzien. Terwijl de wereld de meest ingrijpende maatschappelijke veranderingen van deze generatie doormaakt en het leven voor velen in de wacht wordt gezet, moet de strijd voor mensenrechten onverminderd worden voortgezet om een stabiele, rechtvaardige en veilige toekomst te garanderen. Laten we eens kijken naar de successen op dat gebied die, tegen alle verwachtingen in, eind 2019 en de eerste maanden van 2020 werden bereikt.
december
onderwijs voor Zwangere meisjes in sierra leone
Eind december oordeelde de regionale rechtbank van West-Afrika dat het verboden was om zwangere meisjes in Sierra Leone niet tot de school toe te laten. In 2019 sloot Amnesty International zich aan bij een rechtszaak tegen die regel, waardoor duizenden zwangere tienermeisjes van school werden uitgesloten. In december beval de rechtbank de regering van Sierra Leone om dat beleid onmiddellijk te veranderen. Het was een mijlpaal in de strijd tegen discriminatie in het onderwijs. Lees meer >>
onderzoek naar oorlogsmisdaden in bezette palestijnse gebieden
Eveneens in december 2019 kondigde de aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) aan dat na een voorlopig onderzoek werd geconcludeerd dat er in de bezette Palestijnse Gebieden (OPT) oorlogsmisdaden waren gepleegd, wat de weg vrijmaakte voor een onderzoek. Die beslissing is een historische stap op weg naar gerechtigheid in Israël en de OPT, na tientallen jaren van oorlogs- en andere misdaden onder internationaal recht. Amnesty heeft veel gepubliceerd over de oorlog in 2014 in Gaza, waaronder een onderzoeksstuk, Black Friday en een onderzoeksinstrument, het Gaza-platform genaamd. Ons werk was gericht op schendingen door zowel Israëlische als Palestijnse gewapende groeperingen, waaronder een rapport over standrechtelijke executies door Hamas.
januari
educatie voor rohingya-kinderen
In januari kondigde de Bengaalse regering hun voornemen aan om scholings- en opleidingsmogelijkheden te bieden aan Rohingya-vluchtelingenkinderen. Die beslissing kwam twee en een half jaar nadat de Rohingya gedwongen waren te vluchten voor een campagne van etnische zuivering in Myanmar. Het betekende een grote overwinning voor Amnesty International en andere mensenrechtenorganisaties, die campagne hebben gevoerd voor onderwijs voor de bijna een half miljoen Rohingya-kinderen in de vluchtelingenkampen in Bangladesh. “Dit is een belangrijke en zeer positieve toezegging van de Bengaalse regering. Daarmee krijgen kinderen toegang tot onderwijs en kunnen zij hun dromen voor de toekomst najagen. Ze hebben al twee schooljaren verloren en kunnen het zich niet veroorloven nog langer niet naar school te gaan”, zegt Saad Hammadi, Amnesty International's Campaigner in Zuid-Azië.
februari
rapport over toerisme in illegale israëlische nederzettingen
Het VN-Bureau van de Hoge Commissaris voor de mensenrechten (OHCHR) heeft een langverwacht rapport uitgebracht met meer dan 100 bedrijven met links naar de illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. In het rapport worden verschillende digitale bedrijven in de toeristische sector genoemd, waaronder Airbnb, TripAdvisor, Expedia en Booking.com, die het toerisme naar de nederzettingen promoten en bijdragen aan hun bestaan en uitbreiding, zo blijkt uit onderzoek van Amnesty International.
“Het vestigen van burgers in bezette gebieden is in strijd met het internationaal humanitair recht en is een oorlogsmisdaad. Het noemen van bedrijven die winst maken in het kader van deze illegale situatie, geeft een duidelijk signaal af van de internationale gemeenschap dat nederzettingen nooit mogen worden genormaliseerd. Deze bedrijven profiteren van en dragen bij aan systematische schendingen van de Palestijnen”, aldus Saleh Higazi, adjunct-directeur van Amnesty International in het Midden-Oosten. Teken de petitie>>
Strafvermindering voor Yasaman
Yasaman Aryani (24) durfde de sluierwet in Iran in vraag te stellen. Op Internationale Vrouwendag 2019 deelde ze zonder hoofddoek bloemen uit aan vrouwelijke passagiers op de trein. Een video van haar actie ging viraal. Niet veel later werd ze gearresteerd. Ze werd tot 16 jaar cel veroordeeld omdat ze gelooft dat vrouwen moeten kunnen kiezen wat ze dragen. Tijdens de Schrijfmarathon werden meer dan 1 miljoen brieven, kaartjes en e-mails gestuurd voor Yasaman. Begin februari 2020 leverden die inspanningen al een eerste resultaat op: haar celstraf werd teruggebracht naar 9 jaar en 7 maanden, waarvan ze 5,5 jaar moet uitzitten. Maar ieder jaar in de gevangenis is een jaar te veel. Amnesty blijft actievoeren voor haar onmiddellijke vrijlating. Lees meer over de resultaten van de Schrijfmarathon >>
Maart
op weg naar legale abortus in argentiNIë
In Argentinië maakte de onlangs aangetreden Argentijnse president Alberto Fernández zijn belofte waar om stappen te ondernemen om abortus te legaliseren en hij zei dat hij een wetsvoorstel daartoe zou indienen. Dit volgt op jarenlange campagnes door voorvechters van vrouwenrechten, waaronder Amnesty International. Mariela Belski, uitvoerend directeur van Amnesty International Argentina, zei: “Het congres moet nu luisteren naar de eisen van tienduizenden vrouwen die hebben gevochten om controle te krijgen over wat ze met hun lichaam doen. Het wordt tijd dat Argentinië toetreedt tot de lijst van landen waar abortus is gelegaliseerd en er een einde komt aan clandestiene abortussen.”
WETSVOORSTEL TEGEN seksueel geweld in Spanje
Spanje heeft een wetsvoorstel aangekondigd om seks zonder toestemming gelijk te stellen met verkrachting, in overeenstemming met internationale mensenrechtennormen. Dit wetsvoorstel kwam er na enkele spraakmakende gevallen van groepsverkrachting waarin de slachtoffers door het rechtssysteem in de steek werden gelaten. Daartoe behoort ook de zogenaamde ‘La Manada’-zaak (‘De Roedel’) die tot wijdverbreide protesten leidde en de regering ertoe aanzette de wetgeving te hervormen. Het wetsvoorstel bevat ook andere maatregelen om seksueel geweld te voorkomen en erop te reageren en is in behandeling bij het Parlement. Amnesty heeft Europese landen opgeroepen om seks zonder toestemming te definiëren als verkrachting, onder meer via de campagne 'Let’s Talk About Yes'.
April
CHINESE MENSENRECHTENADVOCAAT WANG QUANZHANG VRIJGELATEN
De Chinese mensenrechtenadvocaat Wang Quangzhang werd met zijn familie herenigd na vier en een half jaar gevangenisstraf. De autoriteiten hadden het op hem gemunt vanwege zijn werk dat corruptie en schendingen van de mensenrechten aan het licht bracht, en Amnesty heeft sinds zijn eerste veroordeling campagne gevoerd voor zijn vrijlating. Lees meer >>
doodstraf voor saudische minderjarigen deels afgeschaft
Er was een glimp van vooruitgang in Saoedi-Arabië toen de autoriteiten plannen aankondigden om de doodstraf niet langer toe te passen tegen mensen die ten tijde van de misdaad jonger waren dan 18 jaar. De doodstraf wordt vervangen door maximaal 10 jaar gevangenisstraf. Maar jongeren die zijn veroordeeld op grond van de vaak misbruikte antiterreurwet, kunnen nog steeds worden terechtgesteld. Amnesty International blijft Saoedi-Arabië oproepen de doodstraf onder alle omstandigheden volledig af te schaffen. Lees meer >>
nazanin tijdelIJk vrijgelaten
Iran heeft de Britse liefdadigheidswerker Nazanin Zaghari-Ratcliffe tijdelijk vrijgelaten uit de gevangenis als reactie op de COVID-19-crisis. Nazanin werd in april 2016 gearresteerd op de luchthaven Imam Khomeini in Teheran toen ze op het punt stond aan boord te gaan van een vliegtuig naar het VK na een familievakantie. Na 45 dagen eenzame opsluiting zonder toegang tot een advocaat, werd Nazanin onderworpen aan een zeer oneerlijk proces en veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf wegens "lidmaatschap van een illegale groep" in verband met haar liefdadigheidswerk. Kate Allen, directeur van Amnesty International UK, zei: "Er mag geen sprake van zijn dat Nazanin ooit naar de Evin-gevangenis wordt teruggestuurd. Er zijn talloze meldingen van COVID-19 in Iraanse gevangenissen, waarbij gedetineerden pleiten voor elementaire zaken als zeep om corona te helpen voorkomen.”
FInanciële steun voor Grassy NArrows
Jianne (13) en de andere leden van de Grassy Narrows-gemeenschap uit Canada vechten al jaren voor een gezonde toekomst voor zichzelf en de volgende generaties. Ze wonen in een gebied dat ernstig vervuild is met kwik, maar de overheid onderneemt te weinig stappen om de vervuiling tegen te gaan. Na jaren van actievoeren, onder meer tijdens de Schrijfmarathon, zullen Jianne en haar gemeenschap eindelijk de medische zorg krijgen die ze verdienen. De Canadese overheid tekende begin april een overeenkomst om 19,5 miljoen dollar vrij te maken voor een zorginstelling. Hiermee zijn de problemen nog lang niet opgelost, maar het is een belangrijke stap voor de Grassy Narrows in hun jarenlange strijd voor gerechtigheid. Lees meer over de resultaten van de Schrijfmarathon >>
mei
solidariteit met mensen op de vlucht
Begin mei sprak een Franse rechtbank een boer vrij die werd vervolgd voor het helpen van asielzoekers. In 2017 werd Cédric Herrou veroordeeld voor het verlenen van hulp bij illegaal rondtrekken, verblijf en binnenkomst van vluchtelingen en migranten aan de Frans-Italiaanse grens. De zaak van Cedric was tekenend voor de manier waarop daden van solidariteit in heel Europa strafbaar werden gesteld. Na zijn vrijspraak zei Amnesty-onderzoeker Rym Khadraoui:"Dit is niet alleen een overwinning voor gerechtigheid, maar ook voor gezond verstand. Cédric Herrou deed niets verkeerds, hij handelde slechts uit solidariteit met mensen die onder zware omstandigheden door Europese staten in de steek werden gelaten. De betekenis van de beslissing van vandaag zal tot ver buiten deze rechtszaal worden gevoeld."
niet-begeleide kinderen en jongeren op de griekse eilanden
Op vrijdag 8 mei besliste het kabinet van Minister De Block dat België 18 kinderen en jongeren zou overbrengen vanuit de vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden. Dat zijn 18 kinderen en jongeren zonder ouders of voogd die hier een warme thuis zullen krijgen. Dat is zonder meer een stap in de goede richting. Het resultaat van een mooie samenwerking van alle mensen en organisaties die zich tijdens deze lockdown solidair toonden met mensen op de vlucht.
Maar er blijven nog veel andere kwetsbare mensen achter in de kampen voor mensen op de vlucht. Ook zij moeten zo snel mogelijk overgebracht worden naar aangepaste accommodatie op het Griekse vasteland en andere Europese landen.
