Wat u moet weten over Boko Haram

Wat is Boko Haram?

Jama atu Ahlis Sunna Lidda a Waati Wal Jihad, beter gekend als Boko Haram (ruwweg vertaald betekent dit 'westers onderwijs is verboden'), is een gewapende groepering die zich verzet tegen wereldlijke (niet-religieuze) autoriteit.

Sinds 2009 bestrijden de strijders de Nigeriaanse staat via bomaanslagen, hit-and-run raids van steden en dorpen en de inname en bezetting van grotere steden in het noordoosten van het land.

Zij verzetten zich tegen wat zij zien als "beïnvloeding door het Westen" met inbegrip van verkiezingen en seculier onderwijs.

Sinds 2013 hebben ze ten minste 330 raids en bomaanslagen gepleegd, waarbij ten minste 5.400 burgers in Noord-Nigeria het leven lieten. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk veel hoger.

Hoe groot is Boko Haram's strijdmacht en waar zijn ze gevestigd?

Het exacte aantal Boko Haram troepen is onbekend, maar het wordt geschat op ten minste 15.000 - hoewel het waarschijnlijk veel hoger ligt.

In januari 2015 heeft de groepering volledige controle over 15 lokale bestuursgebieden in het noordoosten van Nigeria. Daarnaast hebben ze een gedeeltelijke controle in meer dan 15 lokale bestuursgebieden.

Hoe zijn ze georganiseerd? Wie is hun leider?

Hun politieke en spirituele leider is Abubakar Shekau. Hij staat aan het hoofd van de raad van oudsten genaamd Shura en nam de macht over nadat de vorige leider, Mohammed Yusuf, door de Nigeriaanse politie in 2009 werd gedood tijdens zijn hechtenis.

Niet alle volgelingen van Yusuf sloten zich echter aan bij Shekau. De International Crisis Group schat dat Boko Haram bestaat uit 3-6 deelgroepen die soms samenwerken en soms mekaar bestrijden.

Waar halen ze het geld vandaan?

Er wordt veel gespeculeerd over waar Boko Haram zijn wapens en geld vandaan haalt.

Sommigen beweren dat de groep banden heeft met Nigeriaanse politici en internationale jihadistische groepen die hen voorzien van geld en wapens.

Het grootste deel van hun middelen komt echter vermoedelijk uit het plunderen van dorpen, bankovervallen en losgeld.

Hoe gaan ze te werk?

In de afgelopen jaren heeft Boko Haram bijna dagelijks moordaanslagen gepleegd. In 2014 was er een escalatie van aanvallen met minstens 230 overvallen en bomaanslagen waarbij minstens 4.000 burgers werden gedood. Het werkelijke aantal ligt wellicht hoger.

Terwijl de meerderheid van de raids gebeurden in de staten Borno en Yobe, waren er ook aanslagen in de staten Abuja, Adamawa, Kaduna en Kano en in Kameroen.

Bij hit-and-run aanvallen rijden Boko Haram strijders op motorfietsen, auto's en vrachtwagens een gemeenschap binnen. Ze gaan van huis tot huis, en bevelen de bewoners zich te verzamelen. Ofwel schieten ze alle volwassen mannen neer, of bestaat hun doelgroep uit degenen van wie ze denken banden met de overheid of het leger te hebben. Vaak ontvoeren ze ongetrouwde vrouwen en meisjes, zoals in april 2014 toen ze 276 meisjes uit de middelbare school in Chibok ontvoerden. De overgrote meerderheid is nog steeds vermist.

Boko Haram heeft ook schoolgebouwen in brand gestoken of ernstig beschadigd en leerkrachten en kinderen gedood in gerichte aanvallen op scholen in het noordoosten. Veel scholen moesten sluiten als gevolg van deze aanvallen.

In de bezette steden moeten burgers soms in bepaalde huizen blijven en wie wenst te reizen moet toestemming vragen.

Amnesty International heeft rapporten ontvangen dat Boko Haram niet terugschrikt voor foltering om zijn regels te handhaven, vrouwen en meisjes heeft gedwongen tot een huwelijk met haar leden en kindsoldaten gerecruteerd en gebruikt.

Wie zijn de belangrijkste slachtoffers?

Iedereen van wie men vermoedt de overheid te steunen is een mogelijk doelwit, vooral ambtenaren, politici en traditionele leiders.

Gemeenschappen die Civilian Joint Task Force (CJTF) groepen vormden, dat zijn regeringsgezinde gewapende groepen, lopen een groter risico doelwit te zijn van Boko Haram.

Boko Haram troepen richten zich zowel tegen moslims als christenen hoewel de meeste aanvallen niet gebaseerd zijn op de religie van de slachtoffers.

Waarom doen ze dit? Worden ze gedreven door religieuze motieven?

Boko Haram begon als een beweging tegen het gezag van de seculiere regering. Na verloop van tijd richtten ze zich tegen iedereen die in verband stond met de overheid, die zij als 'ongelovigen' beschouwden, ongeacht hun religie. Ze richten zich ook specifiek tegen islamitische leiders die niet achter de groep staan.

Boko Haram wil haar heerschappij opleggen aan de mensen van het noordoosten van Nigeria, naar verluidt geïnspireerd door zijn interpretatie van de islam. In augustus 2014 riep de Boko Haram leider dit gebied uit als 'kalifaat'.

Wat doet de Nigeriaanse overheid tegen Boko Haram?

De Nigeriaanse regering riep de noodtoestand af in mei 2013 in drie staten: Borno, Adamawa en Yobe. Ze heeft verschillende militaire operaties uitgevoerd tegen Boko Haram. De noodtoestand werd tweemaal verlengd en de president verzocht opnieuw om een uitbreiding in november 2014. Die moet nog door de Nationale Vergadering worden goedgekeurd.

Boko Haram vertoont echter geen tekenen van verzwakking. Het leger maakt zich ook schuldig aan misbruiken tegen vermeende leden van Boko Haram, waaronder marteling en moord. Er is bewijs dat deze schendingen door de militairen wijdverspreid en systematisch zijn.

Wat doet de wereld om Boko Haram te stoppen?

In mei 2014 kwam Boko Haram op de lijst voor gerichte financiële sancties en een wapenembargo door de The Al-Qaida Sanctions Committee van de VN Veiligheidsraad.

Verschillende landen, waaronder Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de VS, verleenden hulp aan Nigeria na de Chibok ontvoeringen in april 2014. Dit hield informatieuitwisseling in, training van Nigeriaanse militairen en gezamenlijke inspanningen om een regionale strategie voor terrorismebestrijding te creëren.

Tsjaad, Niger en Nigeria hebben al meerdere jaren een Multi-National Joint Task Force (MNJTF) om de veiligheid van de grenzen tussen deze landen te waarborgen en voor de bestrijding van Boko Haram. De leden van de Lake Chad Basin Commission (LCBC) en Benin besloten op 7 oktober 2014 om een nieuwe MNJTF ter bestrijding van Boko Haram op te richten. Hoewel de details van deze nieuwe MNJTF onduidelijk blijven, hebben de betrokken landen toestemming gevraagd aan de Afrikaanse Unie en de Verenigde Naties. De MNJTF wordt in de vergadering van de Vredes- en Veiligheidsraad van de Afrikaanse Unie op 29 januari 2015 besproken.