VS-Mexico: grensbeleid brengt vluchtelingen in gevaar

VS-Mexico: grensbeleid brengt vluchtelingen in gevaar

Rapport

Zowel het presidentieel decreet van president Trump over grenscontrole als diepgewortelde, roekeloze praktijken in Mexico, brengen het leven van tienduizenden vluchtelingen nog meer in gevaar. 

Dat zegt Amnesty International in een nieuw rapport dat is gebaseerd op intensief onderzoek aan beide kanten van de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico.

Het rapport ‘Facing Walls: USA and Mexico’s violation of the rights of asylum seekers’ onderzoekt de catastrofale impact van een reeks nieuwe beleidsmaatregelen en van al gangbare praktijken. Ze resulteren in onwettige pushbacks van asielzoekers aan de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico. Daarnaast dreigt voor nog eens duizenden extra gezinnen, met baby’s en kinderen, de onwettige opsluiting in detentiecentra voor migranten in de VS.

“De Verenigde Staten en Mexico zijn partners in crime. Hun samenwerking resulteert in een snel om zich heen grijpende mensenrechtenramp. De VS bouwt aan een wreed, waterdicht systeem dat moet verhinderen dat mensen die in gevaar zijn op zoek gaan naar bescherming in de VS. En Mexico speelt maar al te graag de rol van Amerika’s poortwachter”, zegt Erika Guevara-Rosas van Amnesty International.
“De grensmuur-strategie van president Trump gaat voorbij aan het feit dat deze mensen geen andere keuze hebben dan hun huizen te ontvluchten als ze in leven willen blijven. Zijn muur, zijn bedenkelijke decreten en de almaar uitbreidende detentiecentra voor migranten zullen mensen er niet van weerhouden te proberen de VS binnen te komen. Alleen zullen die mensen gedwongen worden om levensgevaarlijke routes te volgen door de woestijn, via de rivier en over de zee.”

“In dit smerige kat- en muisspel zijn de enige verliezers de honderdduizenden die wanhopig op de vlucht zijn voor het extreme en dodelijke geweld in de Centraal-Amerikaanse landen El Salvador, Honduras en Guatemala. De VS mag mensen niet een waarschijnlijke dood insturen. Het presidentieel decreet over grensbeveiliging moet ongedaan gemaakt worden en de migratiewetgeving moet hertekend worden.”

Pushbacks en onwettige detentie

Na intensief veldonderzoek, uitgevoerd sinds februari  dit jaar aan beide zijden van de grens tussen de VS en Mexico, stelde Amnesty International vast dat het pakket maatregelen waarmee president Trump de immigratie wil aanpakken het internationale recht schendt. Onder die maatregelen zijn het presidentieel decreet van 25 januari 2017 (Executive Order on Border Security and Immigration Enforcement Improvements) en een reeks andere maatregelen die de gedwongen terugkeer van mensen naar levensbedreigende situaties mogelijk maakt en de onwettige, maandenlange, verplichte opsluiting van asielzoekers en hun families uitbreidt.

Asielzoekers aan de Amerikaans-Mexicaanse grens vertelden Amnesty International dat de nieuwe maatregelen hen dwongen smokkelaars te betalen om de VS binnen te geraken en zo het risico lopen op afpersing of geweld. In gebieden in de woestijn van Arizona is sinds de verkiezing van Trump het aantal geregistreerde overlijdens van migranten verdubbeld.

Volgens talrijke advocaten, niet-gouvernementele organisaties, migranten en mensenrechtenverdedigers weigeren ambtenaren van de Amerikaanse douane- en grensbewakingsdienst CBP (Customs and Border Protection) op een onwettige manier asielzoekers aan de grensovergangen de toegang tot de VS.

Een man en zijn vrouw, die met hun dochter Honduras waren ontvlucht, nadat de man was aangevallen, beschoten en vervolgd door een machtige misdaadbende (mara), vertelden Amnesty International dat zij in januari 2017 aan de grensovergang in McAllen, Texas zes keer in drie dagen werden teruggestuurd. Nochtans hadden ze zich bij de CBP-ambtenaren aangemeld om asiel aan te vragen.

Nicole Ramos, een Amerikaanse advocate die tussen december 2015 en april 2017 71 asielzoekers begeleidde naar de grensovergang van San Diego-Tijuana, vertelde Amnesty International dat in bijna alle gevallen CBP-agenten ofwel probeerden de asielzoekers de toegang te verbieden, ofwel foutieve aanwijzingen gaven, zoals mensen doorsturen naar het VS-consulaat in Mexico.

Trumps presidentieel decreet over grensveiligheid houdt ook een uitbreiding in van de capaciteit van de bestaande detentiecentra voor migranten en asielzoekers.

Volgens het Department of Homeland Security zijn er plannen om tot 33.500 extra plaatsen in detentiecentra voor immigranten toe te wijzen, wat neerkomt op bijna een verdubbeling van de dagelijkse detentiecapaciteit van het land. Daarmee wordt ook de door het Congres opgelegde beddenquota van 34.000 per dag ver overtroffen. Het illustreert de wreedheid achter wat nu al het grootste detentie-apparaat voor immigranten ter wereld is.

Amnesty International heeft gevallen genoteerd van families met baby’s en kinderen die al meer dan 600 dagen opgesloten zitten. In de komende maanden zal het Congres beraadslagen over het al dan niet financieren van deze onmenselijkheid in het budget voor 2018. Iemand in een detentiecentrum gevangen houden, kost de VS-regering tussen de 126 en 161 dollar per dag. Alternatieven voor detentie kosten niet meer dan 6 dollar per persoon per dag.

Mexico, poortwachter van de VS?

Amnesty International is ook tot de conclusie gekomen dat Mexico zijn verantwoordelijkheid niet opneemt in het beschermen van het toenemende aantal mensen uit Centraal-Amerika dat bescherming zoekt in het land.

Volgens officiële cijfers werd in 2016 een recordaantal van 8.788 asielverzoeken ingediend in Mexico; in 2013 waren dat er 1.296. Van de asielaanvragers werd 35% erkend als vluchteling.

91% van de asielaanvragen werd ingediend door burgers uit de door geweld geteisterde ‘noordelijke driehoek’ in Centraal-Amerika (Honduras, El Salvador en Guatemala). Het VN-Vluchtelingenagentschap voorspelt mogelijk tot 20.000 asielaanvragen in 2017.

Mexico voorziet niet in hun bescherming, maar duwt mensen terug naar extreem gevaarlijke situaties. In 2016 hield Mexico’s Nationaal Instituut voor Migratie 188.595 migranten zonder papieren in hechtenis, van wie 81% uit Centraal-Amerika; 147.370 werden teruggestuurd naar hun land van oorsprong. Van die uitgewezenen was 97% afkomstig uit El Salvador, Honduras en Guatemala.

Velen kregen geen informatie over hun recht om bescherming te zoeken via een asielaanvraag.

Een 23-jarige man die vijf jaar geleden Honduras verliet omdat hij vreesde voor zijn leven, werd al 27 keer uit Mexico uitgewezen. Als weeskind was hij op 13-jarige leeftijd onder dwang lid geworden van een misdaadbende. Toen hij op de vlucht sloeg, wilde de bende hem doden. “Ik ben 27 keer door Mexico uitgewezen. Het kan de Mexicaanse migratie-agenten niet schelen waarom je bent weggegaan uit jouw land. Ze lachen je uit.”

Toen Amnesty International dit onderwerp aankaartte bij de autoriteiten zei een ambtenaar van het Mexicaanse Nationale Instituut voor Migratie in de zuidelijke grensstaat Chiapas: “Wij proberen hen zo vlug mogelijk terug te laten keren naar hun land.”

hier niet op duwen