VN-Mensenrechtenraad stemt tegen debat over Oeigoeren in Chinese regio Xinjiang
Tijdens een stemming in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties op 6 oktober 2022 is met 19 stemmen voor, 17 stemmen tegen en 11 onthoudingen een ontwerpbesluit tegengehouden om een debat te houden over de Chinese regio Xinjiang. Daar worden op grote schaal Oeigoerse en andere overwegend islamitische groepen onderdrukt.
‘De uitslag van de stemming beschermt de daders van mensenrechtenschendingen in plaats van de slachtoffers – het is een onthutsend resultaat dat het belangrijkste mensenrechtenorgaan van de VN in een belachelijke positie plaatst’, zegt Agnès Callamard, de secretaris-generaal van Amnesty International. ‘De raad negeert de bevindingen van het eigen mensenrechtenbureau van de VN.’
Weigering tot debat is aanfluiting
Het recente rapport over Xinjiang van de Hoge VN-Commissaris voor de Mensenrechten was een belangrijke stap bij de aanpak van misdrijven tegen de menselijkheid en andere ernstige mensenrechtenschendingen door de Chinese regering in Xinjiang. Met het tegenhouden van het debat heeft de VN echter weer twee stappen teruggezet.
Het rapport bevestigt talrijke bewijzen van ernstige mensenrechtenschendingen tegen de Oeigoeren en andere voornamelijk moslimminderheden, die eerder al werden gedocumenteerd door Amnesty International en andere organisaties.
Reputatie VN-Mensenrechtenraad geschaad
Als lidstaten van de Mensenrechtenraad tegen stemmen, zelfs als ze een situatie bespreken waarin de VN zelf zegt dat er mogelijk misdrijven tegen de menselijkheid plaatsvonden, is dat een aanfluiting van alles waar de Mensenrechtenraad voor zou moeten staan. Het stilzwijgen van de lidstaten – of erger nog, het blokkeren van een debat over de wreedheden die de Chinese regering in Xinjiang begaat – schaadt de reputatie van de Mensenrechtenraad. Politieke en economische belangen mogen niet zwaarder wegen dan ernstige mensenrechtenkwesties. Geen enkele staat mag worden afgeschermd van controle door de Mensenrechtenraad.
Amnesty’s oproep
Amnesty International roept de lidstaten van de VN-Mensenrechtenraad op om deze stemming opnieuw te bekijken en om de mensenrechtensituatie in Xinjiang snel onder de aandacht te brengen. Amnesty blijft eisen dat er verantwoording wordt afgelegd over de mensenrechtensituatie in Xinjiang, zelfs als verschillende regeringen dat weigeren.
De internationale gemeenschap faalt daadwerkelijk actie te ondernemen. Dit stelt China in staat om de voortdurende schendingen en doofpotaffaires voort te zetten. De VN-Mensenrechtenraad moet een mandaat geven aan onafhankelijke, internationale procedures om een einde te maken aan de voortdurende straffeloosheid van de Chinese autoriteiten.
Achtergrond
Ondanks de bevindingen van het VN-Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten in augustus 2022 dat er mogelijk misdrijven tegen de menselijkheid plaatsvonden in de Chinese autonome regio Xinjiang, stemden de lidstaten van de VN-Mensenrechtenraad tegen een besluit om de mensenrechtensituatie in Xinjiang te bespreken. Het debat zou plaatsvinden tijdens de volgende reguliere zitting van de raad in maart 2023.
Het rapport van de Hoge VN-Commissaris documenteerde patronen van marteling of andere vormen van mishandeling, seksueel en gendergerelateerd geweld, waarbij werd vastgesteld dat de ‘omvang van willekeurige en discriminerende detentie van leden van Oeigoerse en andere overwegend islamitische groepen … misdrijven tegen de menselijkheid kunnen zijn’.
Sinds 2017 is er uitgebreide documentatie over het harde optreden van China tegen Oeigoeren, Kazachen en andere overwegend islamitische etnische minderheden in Xinjiang. Dit gebeurt onder het mom van terrorismebestrijding. In 2021 toonde een Amnesty-rapport aan dat de systematische, door de staat georganiseerde massale opsluiting, marteling en vervolging neerkwamen op misdrijven tegen de menselijkheid.
Amnesty’s Free Xinjiang Detainees-campagne portretteerde 126 personen die behoren tot de misschien wel een miljoen of meer mensen die willekeurig worden vastgehouden in interneringskampen en gevangenissen in Xinjiang.
