Verenigde Staten: Sociale mediabedrijven die informatie over abortus verwijderen, kunnen de toegang tot accurate gezondheidsinformatie belemmeren
Het verwijderen van abortusgerelateerde content op sociale mediaplatforms met onvoldoende of onduidelijke rechtvaardiging, kan bijdragen aan de toenemende problemen bij de toegang tot abortuszorg. Dit bedreigt het recht op gezondheid en lichamelijke autonomie, aldus Amnesty International in een nieuwe briefing.
In Obstacles to Autonomy: Post-Roe Removal of Abortion Information Online, onthult Amnesty International dat sociale mediabedrijven de internationale mensenrechtennormen niet naleven. Ze verwijderen abortusgerelateerde content zonder voldoende informatie en transparantie te bieden over beslissingen om de informatie te verwijderen.
In de briefing wordt benadrukt hoe, sinds het besluit van het Amerikaanse Hooggerechtshof uit 2022 om Roe v. Wade ongedaan te maken, grote sociale mediaplatforms, waaronder Facebook, Instagram en TikTok, abortusgerelateerde content hebben verwijderd, zoals hoe je toegang kunt krijgen tot abortuszorg.
“Wanneer techbedrijven abortusgerelateerde informatie verwijderen, verhogen ze de barrières voor toegang tot informatie, wat aanleiding geeft tot discriminatie en mensenrechtenschendingen tegen mensen die zwanger kunnen worden,” zegt Jane Eklund, Tech and Reproductive Rights Fellow bij Amnesty International USA.
“Toegang tot accurate en onbevooroordeelde informatie over abortus is een essentieel onderdeel van reproductieve gezondheidszorg, en techbedrijven moeten beter hun best doen om ervoor te zorgen dat hun gebruikers toegang kunnen krijgen tot die informatie.”
In de briefing wordt benadrukt dat het verwijderen van online abortusgerelateerde content vooral schadelijk is voor jongeren, die vertrouwen op sociale media voor nieuws en informatie. Bovendien hebben meer dan 20 staten, na de omverwerping van Roe v. Wade, beperkingen opgelegd aan de toegang tot abortus. Sommige staten hebben wetsvoorstellen ingediend om specifiek de toegang tot online abortusinformatie te beperken. Op het moment van deze publicatie is nog geen van die wetsvoorstellen aangenomen.
Het onderzoek van Amnesty International laat zien hoe, na de uitspraak van het Hof in 2022, informatie over medicatie (niet-chirurgische abortussen) – een veilige manier die meer dan de helft van alle abortussen in de VS uitmaken – werd verwijderd, tijdelijk verborgen of gemarkeerd als “gevoelige informatie” die “grafische of gewelddadige inhoud kan bevatten” op grote sociale media platforms. Andere berichten werden verwijderd omdat de platforms zeiden dat de gedeelde informatie in strijd was met hun gemeenschapsrichtlijnen of beweerden dat het bericht een poging was om abortusmedicijnen te kopen of verkopen, terwijl dat niet het geval was.
Zo werd op 27 april 2023 een Instagrampost van Ipas - een organisatie die streeft naar een betere toegang tot veilige abortussen en anticonceptie - waarin het aanbevolen protocol van de Wereldgezondheidsorganisatie voor een medicamenteuze abortus werd gedeeld, verwijderd. Als reden voor de verwijdering noemde Instagram zijn beleid met betrekking tot de “verkoop van illegale of gereguleerde goederen”, ook al verwees de post op geen enkele manier naar de verkoop van medicijnen.
Zoals de briefing laat zien, werden in 2022, toen veel staten haast maakten met het verbieden van abortussen, sommige posts van Planned Parenthood met informatie over waar abortus legaal of beperkt was, vervaagd en gemarkeerd als “gevoelige informatie”.
Non-profitorganisaties zoals Plan C en aanbieders van abortussen op afstand, zoals Hey Jane, kregen te maken met soortgelijke verwijderingen van content en in sommige gevallen met een tijdelijke schorsing van hun sociale media accounts met geen of weinig uitleg. Meer recentelijk, in 2024, werd een bericht van het Lilith Fund, een in Texas gevestigd abortusfonds dat Texanen ondersteunt die naar het buitenland reizen om toegang te krijgen tot abortuszorg, geblokkeerd door Facebook. En van Mayday Health, een non-profit organisatie die mensen voorlicht over medicamenteuze abortus en hoe ze er toegang toe kunnen krijgen, werd het Instagramaccount tijdelijk opgeschort zonder enige waarschuwing.
“Iedereen heeft recht op toegang tot onbevooroordeelde en medisch accurate informatie over abortus. Techbedrijven hebben de verantwoordelijkheid om de mensenrechten te respecteren en mogen de toegang van gebruikers tot dergelijke informatie op hun platforms niet beperken”, aldus Eklund.
TikTok en Meta's (Facebook en Instagram) publiekelijk beschikbare community-richtlijnen en content moderatie beleid informeren gebruikers niet adequaat over hoe abortusgerelateerde informatie wordt gemodereerd. Volgens deze richtlijnen staat TikTok “abortus toe die wordt besproken in een medische of wetenschappelijke context met betrekking tot procedures, operaties of onderzoeken” (zonder verwijzing naar andere soorten abortusgerelateerde content), en Meta noemt abortus niet expliciet in een van haar Community Standards.
Amnesty International vroeg Meta en TikTok om meer informatie.
In antwoord hierop zei Meta dat het bedrijf het recht op gezondheid erkent en organische content toestaat die gebruikers voorlicht over abortus met medicijnen. Het staat ook content toe die begeleiding biedt over legale toegang tot geneesmiddelen op zijn platforms, maar verbiedt “pogingen om farmaceutische geneesmiddelen te kopen, verkopen, verhandelen, doneren, schenken of erom te vragen”.
TikTok zei dat haar beleid onderwerpen als reproductieve gezondheid en abortuscontent, inclusief toegang tot informatie, niet verbiedt of onderdrukt, maar het “verbiedt content met medische misinformatie”.
De vragen en de volledige antwoorden van de bedrijven zijn opgenomen in de briefing.
“De antwoorden van de bedrijven komen niet overeen met wat er lijkt te gebeuren op hun platforms,” zei Eklund. "Vage antwoorden zijn niet genoeg. Bedrijven moeten transparante stappen ondernemen om ervoor te zorgen dat hun gebruikers toegang hebben tot abortusgerelateerde informatie op hun platforms, en dat leden van maatschappelijke organisaties voldoende uitleg krijgen over alle informatie die wordt verwijderd.”
Meta en TikTok moeten transparanter zijn over hoe hun communityrichtlijnen van toepassing zijn op abortuscontent. Verder moeten ze meer transparantie aan de dag leggen over het gebruik van aanbevelingssystemen en algoritmes voor het modereren van content. Daarnaast moeten ze proactief eventuele schade identificeren, voorkomen en aankaarten die voortvloeit uit hun contentbeoordeling en de mogelijke onderdrukking van abortusgerelateerde informatie.
