Turkije: Vrijspraak van Zaterdagmoeders
Op vrijdag 14 maart zijn 45 leden van de Zaterdagmoeders in Turkije vrijgesproken. Ze werden vervolgd omdat ze in augustus 2018 deelnamen aan de 700ste vreedzame wake. Elke zaterdag komen de Zaterdagmoeders samen om gerechtigheid te eisen voor hun verdwenen geliefden. Maar de 700ste wake werd door de autoriteiten verboden en met geweld uiteengedreven. Na 7 jaar komt er eindelijk een einde aan hun beproeving. En dat is mede dankzij jouw steun!
“Bijna zeven jaar nadat de 700ste vreedzame wake van de Zaterdagmoeders met geweld werd opgebroken door de oproerpolitie, zijn 45 mensen die terechtstonden voor deelname aan de wake eindelijk vrijgesproken en is er een einde gekomen aan hun beproeving. Een proces dat nooit het daglicht had mogen zien, duurde jarenlang”, zegt Dinushka Dissanayake, adjunct-directeur voor Europa van Amnesty International.
Dissanayake zegt dat de Turkse autoriteiten de noodzakelijke conclusie moeten trekken uit deze langverwachte uitkomst: “Zaterdagmoeders/mensen hebben het recht om elke zaterdag samen te komen op het Galatasarayplein om gerechtigheid te eisen voor hun verdwenen dierbaren. We roepen de minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya op om ervoor te zorgen dat alle lopende restricties voor samenkomst op het plein meteen worden opgeheven.”
Op dit moment staan er hekken op het plein en verhindert de politie de Zaterdagmoeders ervan om op het plein zelf samen te komen. En dus kunnen de Zaterdagmoeders hun recht op vreedzaam protest – een samenvoeging van het recht op vrije meningsuiting en vreedzame samenkomst - niet voluit beoefenen.
“Al meer dan duizend zaterdagen sinds 1995 zijn de Zaterdagmoeders en hun supporters een krachtig symbool van het belang van vreedzaam protest. We moeten dit recht verdedigen, zelfs als we geconfronteerd worden met onderdrukking, geweld, opsluiting en vervolging.”
Internationale druk en steun
Wereldwijd laten mensen zich horen voor de rechten van de Zaterdagmoeders. Ook in België konden de Zaterdagmoeders op steun rekenen. Zo kwam in 2019 Maside Oçak naar België om hier met Belgische en Europese beleidsmakers, journalisten en Amnesty-activisten in gesprek te gaan.
Samen organiseerden we verschillende wakes, zamelden we handtekeningen in en organiseerden lokale groepen mooie moederdagacties, waarin onze solidariteit met de Zaterdagmoeders en hun verdwenen geliefden centraal stond.
Aan al wie hen steunde, via een handtekening, deelname aan een protest of gift, bedankt!
Achtergrond
Leden van de Zaterdagmoeders/mensen zijn personen wiens naasten slachtoffer werden van gedwongen verdwijning. De meeste mensen verdwenen in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. Sinds mei 1995 houden de Zaterdagmoeders elke zaterdag op het Galatasarayplein in Istanbul een vreedzame wake om de waarheid en gerechtigheid te eisen voor hun verdwenen geliefden. De 700ste wake, op 25 augustus 2018, werd verboden door de gouverneur van het district Beyoğlu op grond van het valse argument dat ze de autoriteiten niet 48 uur van tevoren op de hoogte stelden.
De politie dreef de deelnemers van de wake met traangas en waterkanonnen uit elkaar en hield 46 mensen aan, die later werden vrijgelaten. Twee jaar later in 2020 werden ze aangeklaagd op beschuldiging van “het bijwonen van illegale bijeenkomsten en marsen zonder wapens en het niet verlaten van de bijeenkomst ondanks waarschuwing.”
De eerste hoorzitting in het proces, aanvankelijk tegen 46 mensen, vond plaats in maart 2021. In 2024 werd een van de 46 verdachten van de zaak gescheiden omdat die niet op de hoorzitting aanwezig was. Als ze schuldig werden bevonden, konden de 45 verdachten elk tot drie jaar gevangenisstraf krijgen.
