Rusland: voorstel om Navalny’s organisaties te verbieden is nieuwe poging om kritiek de kop in te drukken
Een Russische aanklager heeft een verzoek bij de rechtbank ingediend om de anti-corruptiestichting en aanverwante organisaties van Aleksei Navalny als ‘extremistisch’ te bestempelen en om die reden te verbieden.
‘Dit dreigende verbod heeft verstrekkende gevolgen voor het Russische maatschappelijk middenveld’, zegt Natalia Zviagina, directeur van Amnesty’s Moskou-kantoor. ‘Tienduizenden vreedzame activisten en het personeel van de organisaties van Navalny lopen groot gevaar.’
‘Stap terug in de tijd’
‘Als de organisaties als ‘extremistisch’ worden bestempeld, lopen ze direct het risico op strafrechtelijke vervolging. Deze stap zal Rusland terugbrengen naar de tijd waarin angst voor strenge staatsrepresailles elke afwijkende mening buiten de ‘partijlijn’ verhinderde. Het resultaat zal zijn dat dit een van de grootste klappen wordt voor het recht op vrijheid van meningsuiting en van samenkomst in post-Sovjet Rusland, zegt Zviagina.
Misbruik ‘anti-extremisme’-wetgeving
Rusland kent een lange geschiedenis van misbruik van ‘anti-extremisme’-wetgeving, zoals het verbod in 2017 van kerkgenootschap de Jehovah’s Getuigen op valse gronden van ‘extremisme’. Beschuldigingen van ‘extremisme’ maken vaak inbreuk op mensenrechten en negeren de minimumgaranties voor een eerlijk proces. De beslissing van de Russische aanklager zal ertoe leiden dat veel Russen zich wel twee keer bedenken voor ze een besluit nemen of ze Navalny’s organisaties wel durven blijven steunen.
Achtergrond
Op 16 april diende het openbaar ministerie van Moskou een formeel verzoek in bij de rechtbank om drie organisaties die banden hebben met Aleksei Navalny als ‘extremistisch’ te bestempelen en te verbieden: zijn anti-corruptiestichting (FBK), de stichting voor de bescherming van burgerrechten en Navalny’s politieke hoofdkantoren in de regio. Volgens de persdienst van de aanklager zijn deze organisaties ‘onder het mom van liberale slogans bezig voorwaarden te creëren voor het destabiliseren van de sociale en sociaal-politieke situatie’.
Volgens de Russische wet staat op lidmaatschap, het financieren of het leiden van ‘extremistische’ organisaties tot 12 jaar gevangenisstraf. Wie symbolen en logo’s van deze organisaties publiekelijk gebruikt, loopt het risico een jaar lang te worden uitgesloten van deelname aan verkiezingen.
