Protesten wereldwijd verklaard
Het lijkt wel of de afgelopen maanden de protesten wereldwijd enorm zijn toegenomen. Van de straten van Hong Kong tot La Paz, in Port-au-Prince, Quito, Barcelona, Beiroet en Santiago zien we hoe er een golf aan protesten uitbrak. Mensen komen er op straat om hun recht op vreedzame samenkomst uit te oefenen en verandering te eisen van wie aan de macht is.
Helaas liep een bijzonder harde reactie van de staat als een rode draad door deze protesten. In veel gevallen met grove schendingen van de mensenrechten als gevolg.
Tot nu toe heeft Amnesty International in oktober misbruik en schendingen gedocumenteerd bij de protesten in Bolivia, Libanon, Chili, Spanje, Irak, Guinee, Hong Kong, het Verenigd Koninkrijk, Ecuador, Kameroen en Egypte.
In plaatsen als Hong Kong hebben de protesten, ondanks het harde politieoptreden, lange tijd aangehouden. Terwijl in andere landen demonstraties snel werden onderdrukt o.a. door middel van massale arrestaties. In september werden in Egypte meer dan 2.300 mensen vastgezet voor deelname aan demonstraties. Als dit tot een proces zou leiden, zou dit de grootste strafzaak in verband met demonstraties uit de geschiedenis van Egypte worden.
Bij Amnesty International maken we altijd duidelijk dat vreedzaam protesteren geen misdrijf is, maar een mensenrecht. De manier waarop regeringen over het algemeen hebben gekozen om op deze protesten te reageren, is buitensporig, niet gerechtvaardigd en daarom onwettig.
Demonstranten oefenen hun mensenrechten uit en dat zou geoorloofd moeten zijn. Maar wat net zo belangrijk is, is dat de redenen waarom mensen de straat op gaan ook vaak verband houden met mensenrechtenkwesties.
Brazil, Chile, Lebanon, Ecuador, Iraq, UK, Guinea, Hong Kong
Protests are breaking out across the globe & activists are demanding action. pic.twitter.com/wZUcsWHRZz— Amnesty International (@amnesty) October 24, 2019
Hier zien we enkele van de veelvoorkomende redenen die mensen ertoe brengen te protesteren
Corruptie
Aantijgingen van corruptie door de overheid hebben bijgedragen tot een massale golf van protesten in Chili, Egypte en Libanon.
Eind september namen duizenden mensen uit het hele land deel aan demonstraties in Egypte. Velen verzamelden zich op het Tahrir-plein in Caïro, bekend van de protesten in 2011 waardoor het vorige staatshoofd, Hosni Mubarak, ten val werd gebracht. De protesten werden in gang gezet door een reeks video’s die viraal gingen en corruptie op hoog niveau in het Egyptische leger claimden.
Een van de belangrijkste drijfveren in Libanon waarom ze het aftreden van de regering eisen - en meer in het algemeen: een verandering van het politieke etablissement - is de vermeende corruptie van deze laatste die er ook niet in slaagt sociale en economische basisrechten te garanderen. Veelzeggend is dat ertoe werd opgeroepen om alle ministers en ambtenaren verantwoordelijk te stellen voor wat wordt beschouwd als diefstal van openbare middelen.
Gebruik van overheidsgeld voor corruptie is niet alleen een crimineel probleem, ook mensenrechten zijn erbij in het geding, omdat het vaak leidt tot het weghalen van geld dat is bestemd voor basisdiensten. Volgens de internationale mensenrechtenwetgeving moeten regeringen de middelen zo goed mogelijk gebruiken om ervoor te zorgen dat mensen in waardigheid kunnen leven.
Kosten van levensonderhoud
Corruptie is een punt van zorg, maar ook de kosten van levensonderhoud zijn dat. In Chili hebben studenten demonstraties afgetrapt nadat de regering een verhoging van de transporttarieven had aangekondigd in Santiago de Chile, de hoofdstad van het land.
Sindsdien zijn de protesten tegen allerlei vormen van regeringsbeleid die zwaar wegen op de economische, culturele en sociale rechten van gewone mensen in heel Chili enorm toegenomen. De bezorgdheid van mensen over de ongelijkheid wordt nog versterkt door het feit dat de inkomensongelijkheid in Chili een van de grootste ter wereld is.
De legitieme zorgen van de mensen over de stijgende kosten van levensonderhoud zijn nog prangender door het feit dat veel regeringen ook harde economische bezuinigingsmaatregelen opleggen, zoals in Egypte en Ecuador.
In Ecuador leidde het besluit van de regering om brandstofsubsidies af te schaffen tot massale protesten over een omstreden bezuinigingspakket, waar de regering nu op is teruggekomen.
De gevolgen van de bezuinigingsmaatregelen op mensen zullen steeds erger worden. Eén rapport voorspelt dat er in 2021 in twee derde van alle landen bezuinigd zal worden, waardoor bijna zes miljard mensen getroffen zullen worden. Naar schatting zullen miljoenen mensen werkloos worden als gevolg van deze maatregelen, met weinig uitzicht op alternatieve werkgelegenheid.
Promises by government officials to address protesters’ grievances ring terribly deceitful when security forces are given free rein to prevent the Lebanese people from voicing their anger. Our statement about yesterday’s brutal clampdown https://t.co/KMMGYefFcf
— lynn maalouf (@lynn_maalouf) October 19, 2019
COMMENT: Poverty rates are strikingly higher among indigenous people in Ecuador: 64.8% of indigenous people live in poverty. In comparison, 25.8% of the national population live in poverty. https://t.co/x289UaEMUc
— Mail & Guardian (@mailandguardian) October 23, 2019
Klimaatrechtvaardigheid
De brandende onrechtvaardigheden van klimaatverandering en aantasting van het milieu zijn het afgelopen jaar steeds vaker een onderwerp van protest. Van inheemse activisten die het voortouw nemen met hun aanklacht tegen aantasting van het milieu tot de opkomst van nieuwe groepen die aan burgerlijke ongehoorzaamheid doen, tot massale protesten over de manier waarop de overheid omgaat met bosbranden in Bolivia, steeds meer mensen gaan de straat op om hun bezorgdheid te uiten over de reactie van leiders op deze crisis.
Maar een van de opvallendste momenten kwam in september, toen meer dan 7,6 miljoen mensen deelnamen aan een week van klimaatstakingen in 185 landen. De protesten werden in ons land georganiseerd door Youth for Climate, een door jongeren geleide beweging die zich inspireerde op Fridays for Future opgestart door de Zweedse activiste Greta Thunbergdie - nog maar net een jaar geleden - buiten haar parlement van zich liet horen.
Amnesty International heeft de Fridays for Future-beweging dit jaar de hoogste onderscheiding toegekend, de Ambassador of Conscience Award. Bij de uitreiking van de prijs zei Greta Thunberg: “Deze prijs is voor al die miljoenen jonge mensen over de hele wereld die samen de Fridays for Future-beweging vormen. Al die onverschrokken jongeren die vechten voor hun toekomst. Een toekomst die vanzelfsprekend voor hen zou moeten zijn. Maar zoals het er nu uitziet, is die dat niet.“
Young activists are challenging us to confront realities of the climate crisis. They're a movement determined to change the world. @GretaThunberg & #FridaysForFuture are our #AmbassadorOfConscience 2019. Join them on 20/27th September & strike for climate. See you there? pic.twitter.com/YskGdrhrV5
— Amnesty International (@amnesty) September 17, 2019
In response to the mobilizations & demonstrations occurring in Barcelona & the rest of Catalonia we urgently call on authorities to take every necessary measure to support peaceful assembly & allow all people to freely & safely express their beliefs. https://t.co/DEOgxdADQF
— Amnesty International (@amnesty) October 19, 2019
Politieke vrijheid
In oktober vonden massale mobilisaties en demonstraties plaats in Barcelona en de rest van Catalonië nadat het Spaanse Hooggerechtshof 12 Catalaanse politieke leiders en activisten had veroordeeld.
In India is gedemonstreerd nadat de regering er unilateraal had besloten om artikel 370 van de Indiase grondwet in te trekken - waarin een speciale vorm van autonomie voor Jammu en Kasjmir werd gegarandeerd - en deze staat te verdelen in twee afzonderlijke gebieden. Al deze wijzigingen en veranderingen werden aangebracht in een volledige communicatie-blackout. Daarnaast werd er gelijktijdig een uitgaansverbod ingelast en massale aanhoudingen van politieke leiders en activisten in de regio verricht.
To be honest, we could all be a bit more like water. pic.twitter.com/Qx6Q2bQ4GC
— Amnesty International (@amnesty) August 19, 2019
In Hong Kong hebben dit jaar waarschijnlijk de grootste en langst aanhoudende protesten in verband met politieke vrijheden plaatsgevonden. Het begon in april 2019 nadat de regering van Hong Kong een wetsontwerp had ingediend dat uitlevering naar China mogelijk zou maken.
Mensen zijn in recordaantallen de straat op gegaan. Hoewel de regering uiteindelijk de plannen om het wetsontwerp in te dienen, heeft laten vallen, zijn de protesten geëvolueerd naar een veel bredere roep om verandering, waaronder oproepen voor een volledige herziening van het optreden van de politie en politieke hervormingen zodat de bewoners zelf de leiders van Hong Kong kunnen kiezen.