Open brief aan FIFA met één miljoen handtekeningen eist gerechtigheid voor uitgebuite arbeidsmigranten Qatar

De brief en shirts werden aan de FIFA overhandigd vlak voor de jaarlijkse conferentie van de organisatie op 16 maart in Rwanda. Verschillende leden van de voetbalbond zullen de FIFA onder druk zetten om deze misstanden te verhelpen. In maar liefst 190 landen zetten één miljoen mensen hun handtekening onder de oproep voor gerechtigheid voor de arbeidsmigranten. De handtekeningen werden verzameld door Avaaz en Amnesty International.

Hoogste tijd voor compensatie

“Arbeiders en hun families hebben geleden onder schokkende mensenrechtenschendingen om een wereldkampioenschap voetbal op te leveren dat is gebouwd op hun opoffering. Deze bijeenkomst biedt de FIFA een nieuwe kans om de situatie recht te zetten en een solide plan en tijdschema op te stellen om de slachtoffers direct en snel te vergoeden”, aldus Steve Cockburn, hoofd Economische en Sociale Rechtvaardigheid bij Amnesty International.



“Werknemers zijn gruwelijk mishandeld om een wereldkampioenschap te realiseren dat de FIFA miljarden dollars heeft opgeleverd, maar dat een menselijke tol heeft geëist in de vorm van gezinnen die achterblijven met schulden en de dood van werknemers. Hoewel niets het verlies van een geliefde kan vervangen, bestaat er geen twijfel over dat de FIFA de middelen heeft om deze onrechtvaardigheden aan te pakken en levensveranderende steun te bieden aan arbeiders en hun families.”



Bieta Andemariam, juridisch directeur van Avaaz in de VS, zei: “Onze brief heeft de steun van meer dan een miljoen handtekeningen uit meer dan 190 landen. Het wereldwijde publiek heeft het ernstige onrecht erkend dat deze arbeiders werd aangedaan en heeft zich verenigd in de eis dat de FIFA een fractie van de miljarden dollars uittrekt die zijn verdiend met het zweet, bloed en leven van honderdduizenden van deze slachtoffers om hen en hun families gewoon de compensatie te geven waar ze recht op hebben.”



De speciaal ontworpen shirts, die werden gepresenteerd in het officiële museum van de FIFA in Zürich, Zwitserland, weerspiegelen de blauwe werkkleding en gele fluohesjes die werden gedragen door veel van de arbeidsmigranten die het slachtoffer werden van uitbuiting bij de bouw van stadions en infrastructuur en bij de dienstensector gelinkt aan het WK.



“Door de voetbalshirts aan te bieden in het FIFA-museum in Zürich, eisen we dat de organisatie de opoffering van de arbeidsmigranten erkent en dat hun uitstaande eisen voor compensatie worden ingewilligd”, aldus Steve Cockburn.



Aan de vooravond van het toernooi in november 2022 beloofde de FIFA een legacy fund op te richten, maar zegde niet toe dit te gebruiken om rechtstreeks steun te verlenen aan de arbeiders. Tot op heden heeft de FIFA geen verdere details verstrekt over de werking van het fonds.



In de open brief, gericht aan Gianni Infantino, voorzitter van de FIFA, wordt er bij hem op aangedrongen het legacy fund te gebruiken om uitgebuite werknemers of hun families rechtstreeks te compenseren. Ook wordt opgeroepen om met Qatar samen te werken om ervoor te zorgen dat de eigen compensatieregeling opgezet door de Golfstaat op afstand toegankelijk is voor werknemers die het land hebben verlaten en voor de families van overleden werknemers.



De Noorse Voetbalbond, gesteund door verschillende andere nationale bonden, heeft tijdens de jaarvergadering een discussiepunt ingediend waarin wordt voorgesteld dat de FIFA zorgt voor ‘volledige uitvoering van haar mensenrechtenverplichtingen, inclusief herstelmaatregelen’ en waarin de organisatie wordt opgeroepen om ‘te beoordelen of zij haar verantwoordelijkheid voor herstelmaatregelen in verband met het WK 2022 is nagekomen, inclusief een onderzoek naar WK-gerelateerde doden en gewonden’.



“De tijd is gekomen dat de FIFA haar verantwoordelijkheid neemt in plaats van deze af te schuiven op Qatar. Het is hoog tijd dat de leiders van het voetbal een duidelijke belofte doen aan uitgebuite werknemers”, aldus Steve Cockburn.

Achtergrond

Nadat de FIFA het wereldkampioenschap voetbal in 2010 aan Qatar had toegekend, betaalden honderdduizenden arbeidsmigranten illegale wervingskosten, werd hun loon ingehouden en verloren ze zelfs het leven tijdens hun werk voor het toernooi. De afgelopen jaren heeft Qatar een reeks arbeidshervormingen doorgevoerd om de omstandigheden van de werknemers te verbeteren, maar door een gebrek aan handhaving blijven misstanden op grote schaal bestaan. In 2018 introduceerde Qatar een compensatiefonds voor werknemers die een rechterlijke uitspraak konden verkrijgen om aan te tonen dat zij onbetaald loon verschuldigd waren. Toegang tot dit fonds is echter vrijwel onmogelijk voor de overgrote meerderheid van de werknemers die het land al hebben verlaten, of voor families die dierbaren hebben verloren.



Door een gebrek aan onderzoek naar de oorzaken van de dood van de arbeiders zal de ware impact van de extreme hitte en de slopende werkomstandigheden in Qatar nooit volledig bekend zijn. Onderzoek wijst uit dat er sinds 2010 minstens honderden arbeiders - zowel bij WK- als niet WK-projecten - waarschijnlijk zijn overleden door werkgerelateerde oorzaken.



Sinds mei 2022 voert een coalitie van organisaties campagne om compensatie en herstel te garanderen voor uitgebuite werknemers. De oproep werd gesteund door meer dan een dozijn voetbalbonden en vier sponsors van de FIFA World Cup. Uit een opiniepeiling in 15 landen bleek dat 84% van het publiek dat naar het WK 2022 zou kijken, het voorstel tot compensatie steunde.



In december 2022 maakte Gianni Infantino bekend dat de FIFA meer dan 7 miljard dollar heeft verdiend aan het WK 2022, ongeveer 1 miljard dollar meer dan verwacht.