Nee, Amnesty International pleit niet voor open grenzen

Nee, Amnesty International pleit niet voor open grenzen

Rapport

Vandaag publiceerde Amnesty International een rapport over het falende EU-beleid op de Centraal-Middellandse Zee. Dit beleid draagt bij tot de dramatische toename van het aantal verdrinkingen op de route tussen Libië en Italië.

Vluchtelingen en migranten die vastzitten in Libië, of door de Libische kustwacht teruggebracht worden naar Libië, worden het slachtoffer van verschrikkelijke mensenrechtenschendingen. Uit getuigenissen die onze onderzoekers verzameld hebben, blijkt dat de Libische kustwacht er niet voor terugschrikt om bootjes met vluchtelingen en migranten aan het zinken te brengen. Anderen getuigen van moord, foltering, verkrachting, ontvoering, dwangarbeid en willekeurige opsluiting voor onbepaalde tijd in wrede, onmenselijke en mensonterende omstandigheden in Libische gevangenissen.

 

Staatssecretaris Francken stelde in respons op het rapport dat Amnesty International zou oproepen om de grenzen te openen en alle migranten toe te laten in Europa. Dit is uiteraard niet het geval.

Waartoe we wel oproepen:

Oproep 1: levens redden moet een prioriteit blijven

Enerzijds roept Amnesty International de EU op om een degelijke humanitaire operatie op te zetten in Libische wateren, door terug in te zetten op zoek- en reddingsoperaties. Levens redden moet een prioriteit blijven. Verdere samenwerking met Libië kan enkel als er heldere mensenrechtenvoorwaarden worden opgelegd aan de Libische kustwacht. De kwaliteit van de interventies moet snel verbeteren en de kustwacht moet aansprakelijk worden gesteld voor de misbruiken waar ze verantwoordelijk voor zijn. Geredde mensen moeten aan boord worden gebracht van vaartuigen die hen naar landen brengen waar hun veiligheid en bescherming kan worden gegarandeerd. Er moet een einde gemaakt worden aan de automatische detentie en de verschrikkelijke behandeling van vluchtelingen en migranten in Libië. Ook NGO’s moeten verder de mogelijkheid krijgen om zoek- en reddingsoperaties uit te voeren, in overeenstemming met het vigerend internationaal recht.

Oproep 2: Veilige en legale routes

Daarnaast pleit Amnesty International voor een gecontroleerde migratie door middel van veilige en legale routes voor vluchtelingen en migranten, bijvoorbeeld door in te zetten op humanitaire visa, hervestiging en gezinshereniging, in het kader van werkelijke Europese solidariteit.

Een humanitair visum kan voor mensen op de vlucht een legale manier vormen om naar een ander land te reizen, en daar asiel aan te vragen. Staten kunnen beslissen om zo’n visum af te leveren om humanitaire redenen, zoals familieleden die al in het land verblijven. Momenteel ontbreken heldere criteria en een transparante en duidelijke procedure. Daardoor worden humanitaire visa slechts ad hoc afgeleverd. België kan hierbij een voortrekkersrol spelen en meer mensen de kans geven met visa veilig en ordentelijk asiel aan te vragen.

Ook via hervestiging kunnen kwetsbare vluchtelingen op een veilige en legale manier veiligheid en bescherming krijgen. Ze worden door de VN geselecteerd in een vluchtelingenkamp en komen dan bijvoorbeeld met het vliegtuig naar België, waar ze asiel krijgen. Ook dit systeem zou beter benut kunnen worden, zodat meer kwetsbare vluchtelingen – denk aan slachtoffers van foltering, mensen met nood aan dringende medische hulp, vrouwen en kinderen – op een veilige en legale manier naar Europa kunnen komen.

Veel Europese lidstaten hebben gezinshereniging steeds moeilijker gemaakt, ook voor erkende vluchtelingen. Voor mensen die legaal in Europa verblijven, moet het haalbaar zijn om op een veilige en legale manier met hun gezin herenigd te worden.

Deze routes zijn vooral van belang voor mensen met nood aan bescherming en hun gezinsleden. Ook voor andere migranten, bijvoorbeeld arbeidsmigranten, moeten duidelijke en transparante procedures bestaan, zonder dat dit betekent dat eender wie naar Europa kan komen.

Het gaat helemaal niet over ‘open grenzen’ voor alle migranten. Het gaat erom een rigoureuze mensenrechtenstempel te drukken op het Europees asielbeleid. Hoeveel personen door middel van deze veilige en legale routes naar Europa kunnen komen, zou afhangen van het aantal vluchtelingen in nood en van de manier waarop landen er in slagen verantwoordelijkheid te delen, bijvoorbeeld in een Europees spreidingsplan dat écht wordt uitgevoerd. Veilige routes moeten ook beschikbaar zijn voor kwetsbare mensen met nood aan bescherming die nu in onmenselijke en gruwelijke omstandigheden vast zitten in Libië.

Dus nee, Amnesty International pleit niet voor een beleid van open grenzen, wel voor een beleid van gecontroleerde migratie op basis van veilige en legale routes. 

hier niet op duwen