Moslimminderheid in Zuid-Oost-Azië van de ene nachtmerrie naar de andere
Het begin van het nieuwe vaarseizoen biedt smokkelaars en mensenhandelaars in Zuid-Oost-Azië de kans om hun wanpraktijken te hervatten. Amnesty International vreest voor nieuwe ernstige mensenrechtenschendingen.
In een nieuw rapport 'Deadly Journeys' documenteert Amnesty International de vluchtelingencrisis in de regio van Indonesië, Maleisië en Thailand. De meerderheid van de vluchtelingen zijn Rohingya, een moslimminderheid in het Boeddhistische Myanmar die al tientallen jaren het slachtoffer is van misbruiken door zowel de staat als andere actoren. Sektarisch geweld en discriminerende wetgevingen resulteerden in 125.000 ontheemden en maakten 1.33 miljoen Rohingya staatloos.
Maar de nachtmerrie houdt niet op aan de grens. In mei 2015 bereikten drie boten met 1800 mannen, vrouwen en kinderen Aceh in Indonesië. Na weken en soms maandenlang op de boot van gewelddadige mensensmokkelaars of -handelaars, waren deze mensen stuk voor stuk verzwakt door angst, honger en uitputting. Aanvankelijk duwden Maleisië, Thailand en Indonesië de aangekomen boten gewoon terug de zee in. Duizenden hopeloze mensen werden aan hun lot overgelaten. Ondanks verschillende alarmerende nieuwsberichten en rapporten van ngo’s, kwamen hulp- en reddingsacties maar moeizaam op gang. Na een golf van internationale kritiek beslisten Maleisië en Indonesië om toch mensen toe te laten, maar onder de duidelijke premisse dat het slechts om een tijdelijke opvang zou gaan. Volgens UNHCR stierven in die tijd mogelijks honderden mensen op zee.
Gewoon overboord gegooid
Ongeveer elke asielzoeker die met Amnesty sprak, getuigde van agressie door de bemanning. Mensen werden meermaals geslagen tot hun familie losgeld betaalde om naar een ander schip te worden overgezet. Ook wanneer ze bewogen of om water, voedsel of een toilet vroegen, kregen de vluchtelingen slaag.
Verschillende Rohingya vertelden ook dat de bemanning passagiers doodde. “Als mensen ziek werden of het losgeld kon niet worden betaald, werden ze vermoord. Soms werden ze eerst doodgeschoten, soms werden ze gewoon overboord gegooid,” vertelt een 22-jarige man.
Dringende actie nodig
De Rohingya die deze gruwel wel overleefden, gaan nu een onzekere toekomst tegemoet in Indonesië. Hoewel het land uiteindelijk de nodige ondersteuning heeft geboden, is het onduidelijk of de vluchtelingen langer zullen mogen blijven dan hun voorziene vertrek in mei 2016, of ze zullen worden hervestigd. Indonesië heeft de VN-Vluchtelingenconventie niet ondertekend en heeft geen duidelijk wettelijk kader rond asielzoekers en vluchtelingen.
Amnesty International roept op tot dringende actie om de vluchtelingencrisis in Zuid-Oost-Azië aan te pakken. De regeringen in de regio moeten de mensenhandel bestrijden en mensen beschermen tegen misbruik door mensenhandelaars en –smokkelaars. Daarnaast moet de internationale gemeenschap zorgen voor technische assistentie en financiële ondersteuning om te zorgen voor een menselijke opvang voor de vluchtelingen in de regio.
