In Belarus doodstraf mogelijk voor vaag geformuleerde pogingen tot terrorisme

De autoriteiten van Belarus hebben een nieuwe wet aangenomen waardoor nu ook de doodstraf kan worden opgelegd voor ‘pogingen om terroristische daden te plegen’. Wat precies onder terrorisme wordt verstaan, is uiterst vaag omschreven.

Belarus is de enige staat in Europa en Centraal-Azië die nog steeds de doodstraf toepast, volgens Amnesty International een ultiem wrede, onmenselijke en vernederende straf. Met deze wet, die indruist tegen de internationale verplichtingen van Belarus, kan de doodstraf opgelegd worden voor daden die niet gekwalificeerd zijn als opzettelijke moord. Het is het laatste bewijs van de diepgaande minachting van de Belarussische autoriteiten voor mensenrechten.

Wet om tegenstanders monddood te maken

De nieuwe wet is bijzonder zorgelijk omdat de Belarussische autoriteiten ‘terrorisme’ vaag definiëren. Aan terrorisme gerelateerde aanklachten worden gebruikt om politieke tegenstanders te vervolgen. De autoriteiten hebben vreedzaam protest en de vrije meningsuiting systematisch gelijkgesteld aan gewelddadige misdrijven. Met de nieuwe wet wordt de onderdrukking van critici van de regering verder opgevoerd.

Tegenstanders van de regering lopen nu het risico te worden gedood als ze zich durven uit te spreken. Amnesty International roept de Belarussische autoriteiten op de doodstraf voor eens en voor altijd op te geven en te stoppen met de vervolging van politieke tegenstanders en mensenrechtenactivisten.

Achtergrond

Op 18 mei 2022 gaf president Loekasjenko zijn goedkeuring aan een nieuwe wetgeving die de doodstraf invoert voor ‘pogingen tot het plegen van terroristische daden’. De wet treedt 10 dagen na publicatie in werking. In april keurde het Belarussische parlement het wetsvoorstel goed, een maatregel die vermoedelijk een reactie is op recente sabotage van het spoorwegnet in het land.

Dergelijke incidenten zijn naar verluidt gebruikt als een geheime tactiek door tegenstanders van de Russische invasie van Oekraïne, om te voorkomen dat Russische troepen die in Belarus zijn gestationeerd de grens oversteken.

Volgens mensenrechtenorganisatie Viasna zijn al tientallen politieke activisten beschuldigd van een ‘poging tot terrorisme’. Onder hen is Svetlana Tichanovskaja, de verbannen Belarussische oppositieleider, en Loekasjenko’s belangrijkste tegenkandidaat tijdens de omstreden presidentsverkiezingen van 2020.