Handel in grondstoffen uit conflictgebieden: zwicht het Europees Parlement voor de grote bedrijven?
Het lijkt erop dat Europa zal kiezen voor de grote bedrijven en niet voor de mensen die lijden onder de dodelijke handel in grondstoffen uit conflictgebieden. Dat is waar Amnesty International en Global Witness voor waarschuwen aan de vooravond van een historische stemming die de Europese handel in die grondstoffen wil aanpakken.
De Europese parlementsleden zullen op woensdag 20 mei in Straatsburg stemmen over het invoeren van nieuwe wetgeving. Aan Europese bedrijven zou voor het eerst de wettelijke verplichting opgelegd kunnen worden dat ze moeten garanderen dat de grondstoffen die ze kopen geen bijdrage leveren aan conflicten of aan mensenrechtenschendingen in andere landen.
Voorstel fel afgezwakt door intensief lobbywerk
“DIT IS EEN HISTORISCHE KANS OM DE HANDEL IN GRONDSTOFFEN UIT CONFLICTGEBIEDEN AAN TE PAKKEN. MAAR HET VOORSTEL DAT TER TAFEL LIGT ONTZIET EEN AANTAL VAN DE BELANGRIJKSTE INDUSTRIËLE BEDRIJVEN”
_______________________
Lucy Graham, Amnesty International
Maar door intensief lobbywerk vanuit de bedrijfswereld loopt de wet gevaar om te verwateren tot een voorstel dat nog maar heel weinig doet om de handel die conflicten in Afrika en elders financiert, echt aan te pakken. Als het voorstel niet aangepast wordt, zouden amper een twintigtal invoerders van grondstoffen wettelijk verplicht worden om te verantwoorden hoe ze aan hun grondstoffen komen. Europese bedrijven die producten maken en verkopen die deze grondstoffen bevatten, zouden enkel onder een stelsel op basis van vrijwilligheid vallen.
“Dit is een historische kans om de handel in grondstoffen uit conflictgebieden aan te pakken. Maar het voorstel dat ter tafel ligt ontziet een aantal van de belangrijkste industriële bedrijven,” zegt Lucy Graham van Amnesty International.
Als het Europees Parlement de handel in grondstoffen uit conflictgebieden ernstig wil aanpakken, moeten deze bekende grote merken wettelijk verplicht worden om hun toeleveringsketen na te kijken. Jammer genoeg lijkt de Europese Unie aan de stem van machtige bedrijven meer gewicht toe te kennen dan aan de stemmen van de mensen die dagdagelijks moeten leven met de nevenwerkingen van deze handel.
Grote merken willen geen onderzoek naar de grondstoffen in hun producten
De handel in grondstoffen uit conflictgebieden, die kunnen terechtkomen in alledaagse producten zoals een GSM of een laptop, heeft overal ter wereld geweld en gewelddadige gewapende groeperingen gefinancierd. In de Centraal-Afrikaanse Republiek, Colombia en de DRC is de handel in grondstoffen gedeeltelijk verantwoordelijk voor het aanwakkeren van de dodelijke conflicten die 9,4 miljoen mensen op de vlucht hebben gejaagd.
Bedrijven, het merendeel uit de automobiel-, luchtvaart- en elektronicasector, zijn achter de schermen zwaar aan het lobbyen geslagen. Ze willen vermijden dat ze een onderzoek moeten instellen naar de grondstoffen in hun producten en dat ze daarover moeten rapporteren.
“Geen enkel Europees bedrijf zou mogen profiteren van handel die de zakken vult van gewelddadige en wrede gewapende groepen,” zegt Michael Gibb van de actiegroep Global Witness.
Biedt het Europees Parlement nog weerwerk?
“Het is essentieel dat de Europese parlementsleden morgen de grote bedrijven het hoofd bieden. Ze moeten stemmen voor een bindende wet die de bedrijven ertoe aanzet om zich te blijven bevoorraden uit door conflicten geteisterde of zeer risicovolle regio’s. Maar dat moet wel op een verantwoordelijke manier gebeuren. De handel zou de plaatselijke bevolking ten goede moeten komen, niet de gewapende groeperingen.”
Amnesty International en Global Witness roepen de Europese parlementsleden dan ook op om bij de stemming op 20 mei het wetsvoorstel aan te scherpen. Bedrijven moeten verplicht worden om na te kijken of hun aankoop van grondstoffen geweld en mensenrechtenschendingen heeft helpen financieren.
Europese consumenten vragen hetzelfde: ze hebben meer dan 200.000 boodschappen aan de Europese parlementsleden gestuurd. Meer dan 150 middenveldorganisaties en Dr. Denis Mukwege, laureaat van de Sacharov Prijs voor Mensenrechten van de Europese Unie, hebben deze oproep overgenomen. Maar ook politici, investeerders, mensen uit de bedrijfswereld en religieuze leiders hebben er zich bij aangesloten.
Lees het originele bericht European Parliament looks set to cave in to big business over conflict minerals trade
