FIFA: TIJD VOOR VERGOEDING VOOR arbeidsmigranten IN QATAR

WIJDVERSPREID MISBRUIK GOEDMAKEN

VÓÓR DE WERELDBEKER KAN WORDEN GEVIERD

Elke fan staat te springen om zijn land te zien strijden om een plaats in de geschiedenis. De spanning van een last-minute winning goal, de wanhoop van een flagrante misser, de kick van een penalty shoot-out - dat zijn de sensaties die mensen uit alle hoeken van de wereld verenigen. Maar kunnen we jouw enthousiasme om uw favoriete team te steunen laten samengaan met steun aan de arbeidsmigranten die het toernooi mogelijk maken?

Het zou voor niemand nog een geheim mogen zijn dat arbeidsmigranten in Qatar te maken hebben met systematisch misbruik en uitbuiting en dat zonder hun gezwoeg het WK er niet had kunnen plaatsvinden. Qatar's 'kafala'-systeem lag aan de basis van het misbruik: een op sponsoring gebaseerde vorm van werkgelegenheid, waarmee buitenlandse werknemers wettelijk aan hun werkgever verbonden zijn, waardoor ze niet van baan kunnen veranderen of zelfs maar het land kunnen verlaten zonder toestemming van deze werkgever. Toch heeft de FIFA het miljardentoernooi aan Qatar toegekend zonder enige voorwaarde om arbeidsmigranten te beschermen, ondanks het voorspelbare risico voor hun mensenrechten. Als gevolg hiervan zijn in de afgelopen 12 jaar honderdduizenden arbeidsmigranten die waren ingehuurd in de bouw of de dienstverlening voor projecten die verband houden met het WK, uitgebuit en anderszins misbruikt.

“Al onze dromen gingen in rook op toen mijn broer stierf. Hij hoopte de levensstandaard van ons allen te verbeteren, maar het grootste deel van zijn loon is gebruikt om de migratiekosten terug te betalen.”

- Didarul Islam, broer van Mohammad Kaochar Khan, 34 jaar, uit Bangladesh, die dood werd aangetroffen in zijn bed op 15 november 2017 in Qatar

Amnesty International heeft het arbeidsmisbruik en de uitbuiting van slecht betaalde arbeidsmigranten in het land jarenlang gedocumenteerd en aan de kaak gesteld.

1. Onbetaalde lonen: loondiefstal is een van de meest voorkomende vormen van misbruik waarmee arbeidsmigranten worden geconfronteerd. Alleen al door Amnesty International zijn gevallen gedocumenteerd waarbij duizenden arbeiders betrokken waren die hun salaris en uitkeringen niet betaald kregen of onderbetaald werden, maanden en zelfs jaren na mekaar. Vaak moesten ze leningen met een hoge rente afsluiten om dure en illegale wervingskosten terug te betalen. In die context zijn vertraagde uitbetalingen of helemaal geen loon krijgen nefast voor werknemers, vooral wanneer ze niet alleen zichzelf, maar ook hun gezin of familie in hun eigen land onderhouden.
   
   
2. Sterfgevallen van arbeidsmigranten zonder gekende oorzaak: sinds 2010 zijn duizenden arbeidsmigranten plotseling en zonder verklaring overleden in Qatar, ondanks het feit dat ze medische tests hadden ondergaan voordat ze naar het land reisden. Maar hoewel er aanwijzingen zijn voor een verband tussen vroegtijdige sterfgevallen en onveilige arbeidsomstandigheden, hebben de Qatarese autoriteiten de onderliggende oorzaken van deze sterfgevallen niet onderzocht. Als gevolg hiervan weten nabestaanden niet wat er met hun dierbaren is gebeurd en wordt hen de mogelijkheid van vergoeding door de werkgever of de Qatarese autoriteiten ontzegd.
3. Dwangarbeid: sommige arbeidsmigranten moeten extreem lange uren maken en krijgen geen rustdagen, onder dreiging van loonsverlaging. Dit kan neerkomen op dwangarbeid.

DE BELOFTE VAN HERVORMINGEN: DE KORTE WEG NAAR QATAR 2022

Onder aanhoudende druk hebben Qatar en de organisaties van het WK voetbal geleidelijk het kafala-systeem hervormd en werden arbeidsmigranten iets beter beschermd. In 2017 begon de regering met het invoeren van veelbelovende juridische hervormingen om de arbeids- en levensomstandigheden te verbeteren. Er kwam onder andere een wet voor huishoudelijk personeel en wetgeving om werknemers te beschermen tegen hittestress, er kwamen nieuwe arbeidsrechtbanken en initiatieven ter vergoeding van degenen die het slachtoffer waren van misstanden zoals loondiefstal. Belangrijk is dat arbeidsmigranten nu wettelijk van job mogen veranderen en het land mogen verlaten zonder toestemming van hun werkgever.

‘’Op papier kwam er verandering, maar op de werkvloer is er niets veranderd…

Het is nog steeds vreselijk.”

- Jacob, een arbeidsmigrant uit Kenia

Naast deze hervormingen door Qatar, hebben de FIFA en het Supreme Committee for Delivery and Legacy (de Qatarese organiserende entiteit) in 2014 de Workers’ Welfare Standards ingevoerd om de arbeids- en levensomstandigheden van bouwvakkers op de bouwplaatsen van het FIFA Wereldbeker- kampioenschap te verbeteren. In 2020 hebben ze gezamenlijk een nieuwe duurzaamheidsstrategie bekendgemaakt, die gericht is op het waarborgen van respect voor de mensenrechten van degenen die bijdragen aan de uitvoering van het WK, en andere mensenrechten- en milieukwesties.

Toch worden, door aanhoudende structurele problemen en een gebrek aan goede handhaving, nu nog steeds duizenden arbeidsmigranten misbruikt en uitgebuit. Werkgevers hebben nog altijd te veel controle over hun personeel, zij kunnen hun visa annuleren of een aanklacht wegens ‘vluchtgevaar’ tegen hen indienen als zij proberen van job te veranderen, waardoor ze het risico lopen te worden gearresteerd of gedeporteerd. Duizenden hebben nog steeds te maken met loondiefstal, onveilige werk- en leefomstandigheden en soms onoverkomelijke hindernissen om van job te veranderen. Het is hun nog altijd verboden vakbonden op te richten of er lid van te worden om gezamenlijk voor hun rechten te strijden. Gerechtigheid is voor hen meestal niet bereikbaar en vergoeding voor misbruik blijft een uitzondering.



Het gevolg van deze tekorten is dat misbruiken in het verleden onopgemerkt zijn gebleven en in vele duizenden gevallen noch het slachtoffer, noch zijn of haar familie een vergoeding ontvangen voor het ondergane leed of een eerlijke schadevergoeding na veroorzaakte sterfgevallen.

WAT ZEGGEN WERKNEMERS EN HUN FAMILIE EROVER?

“We weten niet wat we moeten doen… We krijgen nu al bijna zeven maanden geen salaris meer. Met mij gaat het wel, maar hoe moet het met mijn kinderen? Mijn oudste is nu thuis, hij kan niet naar school.”

- Daniel, een arbeidsmigrant die werkte bij Qatar Meta Coats, een ontwerp- en constructiebedrijf voor de bouw van het Al Bayt Stadion

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Amnesty International België (@amnestyvlaanderen)

WAT MOETEN DE FIFA EN QATAR NU DOEN?

Met nog zes maanden te gaan voordat het WK begint, zullen de misstanden onverminderd doorgaan, tenzij het actieplan van de FIFA en haar partners correct wordt uitgevoerd. Het is al te laat om het lijden uit het verleden uit te wissen, en het is tijd voor de FIFA en Qatar om een aantal zaken goed te maken.

Qatar heeft een duidelijke verplichting om mensenrechtenschendingen te voorkomen en schendingen te vergoeden. De FIFA heeft ook belangrijke verantwoordelijkheden waarvan we allemaal moeten zorgen dat de organisatie die nakomt. Door het WK aan Qatar toe te kennen zonder voorwaarden voor een betere bescherming van de rechten van werknemers, heeft de FIFA in hoge mate bijgedragen aan mensenrechtenschendingen, die meer mensen betreffen dan alleen degenen die worden ingezet om officiële FIFA-sites te bouwen en te onderhouden. In overeenstemming met internationale normen betekent dit, dat de FIFA nu moet zorgen voor een oplossing voor eerdere arbeidsmisbruiken in verband met het WK 2022. Deze moet ook betrekking hebben op de werknemers die de stadions bouwen of onderhouden, de transportinfrastructuur, accommodatie en andere projecten die verband houden met het toernooi.

De FIFA zou met Qatar en andere partners moeten samenwerken om een programma op te zetten om honderdduizenden werknemers die betrokken zijn bij projecten die verband houden met het WK te vergoeden. Om dit te helpen financieren, moet de FIFA een bedrag reserveren dat ten minste gelijk is aan het prijzengeld van $440 miljoen dat wordt uitgekeerd aan teams die deelnemen aan het toernooi. Dit kan worden geïnvesteerd in fondsen om werknemers te vergoeden en in initiatieven om de bescherming van werknemers voor de toekomst te verbeteren. Dit is gemakkelijk te doen, aangezien de organisatie meer dan $6 miljard aan inkomsten uit het toernooi zal halen en meer dan $1,6 miljard aan reserves heeft.

Nu de voorbereidingen voor Qatar 2022 ten einde lopen, dringt Amnesty International er bij de FIFA en Qatar op aan om:

• Onmiddellijke en beslissende actie te ondernemen om verder misbruik te voorkomen van arbeidsmigranten.
• Ervoor te zorgen dat arbeidsmigranten en hun familie, die hebben geleden om het WK te laten plaatsvinden, volledig en adequaat vergoed worden, onder andere door:
  • verder misbruik van arbeidsmigranten die betrokken zijn bij aan het WK-gerelateerde projecten en diensten te voorkomen;
  • een programma uit te werken om arbeidsmigranten te vergoeden;
  • een bedrag ten minste gelijk aan het prijzengeld van het WK te reserveren voor compensatiefondsen en programma’s voor de bescherming van de rechten van werknemers.