Doodstrafcijfers 2008: 2390 executies wereldwijd, 72% in China

Dit zegt Amnesty International bij de bekendmaking van haar doodstrafstatistieken van 2008.

"De doodstraf is de meest wrede, onmenselijke en vernederende straf. In de 21ste eeuw is er geen plaats voor onthoofding, steniging, elektrocutie, dodelijke injecties, het vuurpeloton en de strop," zegt Lore Van Welden, woordvoerster van Amnesty International Vlaanderen.

Uit het Amnesty-rapport "Doodstraffen en executies in 2008" blijkt dat er tussen januari en december 2008 wereldwijd minstens 2390 mensen geëxecuteerd zijn in 25 landen. Minstens 8864 zijn ter dood veroordeeld in 52 landen.

Verschillende landen, zoals Afghanistan, Irak, Iran, Nigeria, Saudi-Arabië, Soedan en Jemen, spreken de doodstraf uit na een oneerlijk proces. De doodstraf gaat bovendien vaak gepaard met discriminatie. Armen, minderheden en leden van bepaalde etnische en religieuze gemeenschappen worden vaker ter dood veroordeeld in landen zoals Iran, Soedan, Saudi-Arabië en de VS. Het risico om onschuldige mensen te executeren blijft bijzonder reëel. Dit wordt treffend geïllustreerd door de vrijlating in de VS van 4 gevangenen uit de dodencel nadat hun onschuld werd aangetoond.

Veel ter dood veroordeelden doorstaan harde leefomstandigheden en psychische ontbering. In Japan bijvoorbeeld worden de gevangenen pas op de hoogte gesteld van hun ophanging op de ochtend van de executie. Hun familie wordt pas ingelicht nadat de executie heeft plaats gevonden.

"De doodstraf is geen efficiënt middel om criminaliteitscijfers te doen dalen. Het is nooit aangetoond dat de doodstraf meer afschrikwekkend is dan een andere straf. De doodstraf biedt geen antwoord op geweld. Het is een belediging voor de menselijke waardigheid," zegt Lore Van Welden.

We evolueren langzaam naar een doodstrafvrije wereld. In 2008 hebben slechts 25 van de 59 landen die vasthouden aan de doodstraf ook werkelijk executies uitgevoerd.

In 2008 werd deze positieve tendens onder meer ondermijnd door een land als Saint Kitts en Nevis, die de eerste executie uitvoerde in Amerika (uitgezonderd de VS) sinds 2003. Ook Liberia liet zich in de negatieve zin opmerken door de doodstraf opnieuw in te voeren voor misdaden als diefstal, terrorisme en gijzeling.

"Het goede nieuws is dat slechts een klein aantal landen nog executies uitvoert. Dit bewijst dat we op weg zijn naar een doodstrafvrije wereld," zegt Lore Van Welden. "Het slechte nieuws is dat honderden mensen nog steeds ter dood veroordeeld worden. Ze blijven lijden in de landen waar de doodstraf nog niet officieel is afgeschaft."

Regionale samenvattingen

• In 2008 werden de meeste executies uitgevoerd in Azië waar 11 landen nog steeds vasthouden aan de doodstraf: Afghanistan, Bangladesh, China, Indonesië, Japan, Noord-Korea, Maleisië, Mongolië, Pakistan, Singapore en Vietnam. China schrijft bijna drie vierde van alle executies wereldwijd op haar naam. In 2008 executeerde China minstens 1718 mensen, maar het cijfer ligt ongetwijfeld veel hoger omdat statistieken over de doodstraf en executies staatsgeheim zijn.
• In het Midden-Oosten en Noord-Afrika vonden minstens 508 executies plaats. In Iran werden onder meer door steniging en ophanging minstens 346 mensen, waarvan 8 minderjarigen, ter dood gebracht. In Saudi-Arabië werden minstens 102 mensen geëxecuteerd. Executies gebeuren er meestal door publieke onthoofding waarop soms een kruisiging volgt.
• In Amerika executeert alleen de VS consequent. In 2008 werden er 37 executies uitgevoerd, waarvan de meeste in Texas. Er werden in de VS vier mannen vrijgelaten uit de dodencel op basis van onschuld. Daardoor komt het totale aantal van dergelijke gevallen op 120 sinds 1975.
  Het enige andere land in Amerika dat executeerde in 2008 was Saint Kitts en Nevis. Het eerste Caribische land dat sinds 2003 een executie uitvoert.
• Europa is geen doodstrafvrije zone omdat Wit-Rusland nog steeds executeert. De doodstraf is er gehuld in een sfeer van geheimhouding. De verwanten krijgen geen officiële informatie over de datum van executie en de begraafplaats. Het land voerde in 2008 vier executies uit. De doodstraf wordt er meestal voltrokken door een nekschot.
• In 2008 werden in Sub-Sahara-Afrika minstens twee executies uitgevoerd, minstens 362 mensen zijn er ter dood veroordeeld. Liberia voerde in 2008 opnieuw de doodstraf in voor misdaden zoals diefstal, terrorisme en gijzeling.

De nieuwe doodstrafcijfers kan je raadplegen op www.amnesty.org/deathpenalty