Colombia: Maatregelen tegen COVID-19 kunnen geen excuus zijn voor het verwaarlozen van de bescherming van mensenrechtenverdedigers

“Colombia is één van ‘s werelds meest dodelijke landen voor mensenrechtenverdedigers en sociale leiders en, in de context van COVID-19, ondervinden deze nog grotere risico’s. Door de opgelegde beperkingen in het kader van de pandemie, zijn beschermingsmaatregelen van de staat afgezwakt. Mensenrechtenverdedigers en sociale leiders kunnen zich uit veiligheidsoverwegingen niet meer verplaatsen van de ene naar een andere locatie en hun aanvallers weten dat openbare veiligheidsdiensten zich focussen op gevallen die verband houden met de pandemie.” zei Erika Guevara-Rosas, directeur voor de Amerikas bij Amnesty International.

“De Colombiaanse autoriteiten kunnen het niet laten gebeuren dat mensenrechtenverdedigers aangevallen en bedreigd worden. De staat moet de beschermingsmaatregelen blijven aanhouden en moet collectieve beschermingsstrategieën uitwerken voor gemeenschappen in gevaar, en tegelijkertijd preventieve maatregelen tegen COVID-19 toepassen.”

Amnesty International werd ervan op de hoogte gebracht dat de beschermingsmaatregelen van de Nationale Beschermingseenheid werden teruggeschroefd in de voorbije dagen. In één geval moest een verdediger door het verminderde aantal lijfwachten, onderduiken uit vrees om aangevallen te worden door gewapende groepen die hem bedreigden omwille van zijn mensenrechtenwerk. Een andere verdediger kan ‘s nachts niet meer rekenen op bescherming door patrouilles, wat hem aan aanvallen kan blootstellen.

Op 24 maart deed Amnesty International een reeks aanbevelingen aan alle Noord- en Zuid-Amerikaanse staten om te verzekeren dat de getroffen maatregelen tegen de verspreiding van COVID-19 sporen met hun internationale mensenrechtenverplichtingen. Ook VN-experten hebben staten eraan herinnerd dat maatregelen genomen in de context van de pandemie er niet tot mogen leiden dat mensenrechtenverdedigers de mond gesnoerd worden.

In de afgelopen week, werden minstens zes sociale leiders vermoord in Colombia. Op 19 maart werd een raadslid uit Puerto Santander en directeur van het online nieuwsprogramma NPS vermoord terwijl hij aan het sporten was in de Beltraniawijk.

Dezelfde dag vermoordden 3 gewapende mannen Marco Rivadeneira, een lokale leider uit Putumayo en lid van de Mesa Nacional de Garantías (Ronde tafel van Garanties)-, nadat hij uit een campesino meeting werd gehaald in de wijk Puerto Asís’s Nueva Granada.

Angel Ovidio Quintero Gonzalez, een sociale leider en voorzitter van de gemeenteraad in San Francisco in het departement Antioquia, werd diezelfde dag vermoord. De burgemeester van San Francisco rapporteerde dat Quintero het slachtoffer was van een schietpartij, en hoewel hij initieel kon ontsnappen werd zijn lichaam uren later in een rivier gevonden.

Op 24 maart, rapporteerde de regionale inheemse organisatie van Valle del Cauca (ORIVAC) de moord op 2 Embera-leiders, Omar and Ernesto Guasiruma. Ze werden vermoord in een landelijke regio van de gemeente Bolivar terwijl ze in lijn met de quarantainemaatregelen thuis verbleven. ORIVAC deelde ook mee dat twee leden van dezelfde familie gewond werden bij deze aanval.

Carlota Isabel Salinas Péres, een leider van de NGO Organización Femenina Popular (Populaire vrouwenorganisatie) werd vermoord op 24 maart in de gemeente San Pablo in het departement Bolivar. Rond 8 uur ‘s avonds, arriveerden gewapende mannen bij haar thuis in de wijk Guarigua en schoten haar dood. Haar partner is nog steeds vermist.