België veroordeeld voor misdaden tegen de mensheid tijdens de koloniale tijd

Het hof van beroep in Brussel erkende de verantwoordelijkheid van de Belgische staat voor de ontvoering en systematische rassensegregatie van zogenaamde ‘metissen’-kinderen tijdens het Belgische koloniale bewind, nadat vijf vrouwen die tussen 1948 en 1952 in Belgisch Congo waren geboren, een rechtszaak tegen de Belgische staat hadden aangespannen. Een Brusselse rechtbank had hun eisen in 2021 in eerste aanleg afgewezen maar de vrouwen gingen in beroep wat tot de historische uitspraak leidde.

Metissen werden geboren onder Belgisch koloniaal bewind in Congo, Rwanda en Burundi. Ze zijn kinderen van een Afrikaanse moeder en een Europese vader. Net als duizenden anderen werden Marie-Josée Loshi, Noëlle Verbeken, Léa Tavares Mujinga, Simone Ngalula en Monique Bintu Bingi bij hun Congolese moeders weggehaald. Ze werden onder dwang in religieuze instellingen geplaatst, van hun wortels en identiteit beroofd en later aan hun lot overgelaten toen Congo onafhankelijk werd.

Tot op vandaag de dag blijven de wonden diep. Metissen-kinderen van de kolonisatie worstelen nog steeds met de gevolgen van deze verwoestende praktijken, ondanks de “metissenresolutie” die de Kamer aannam in 2018 en de formele verontschuldigingen van de toenmalige Belgische premier Charles Michel in 2019.

Tijdens de hoorzitting verklaarde mevrouw Léa Tavares Mujinga:

“De Belgische staat heeft ons ontworteld, ons afgesneden van ons volk. Onze kindertijd, onze levens, onze voornamen, onze familienamen, onze identiteiten en onze mensenrechten werden gestolen.”

Deze beslissing betekent een langverwachte erkenning en ondersteunt bijkomende eisen voor herstelbetalingen voor metissen als slachtoffers van de Belgische kolonisatie.

African Futures Lab en Amnesty International verwelkomen deze beslissing die de weg vrijmaakt voor meer volledige erkenning van de wreedheden die tijdens de kolonisatie zijn begaan en de voortdurende schadelijke gevolgen daarvan voor het leven van de overlevenden en hun nakomelingen.

Geneviève Kaninda van African Futures Lab zei:

“Deze historische beslissing benadrukt, naast verontschuldigingen, het belang van het recht op herstelbetalingen zoals gedefinieerd door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in 2005. Terwijl de metissen-resolutie beperkt was tot herstelbetalingen 'met morele en administratieve middelen', zijn deze vijf vrouwen erin geslaagd om de herstelbetalingen te krijgen die zij nodig en gepast achtten voor de schade die ze hebben geleden tijdens de kolonisatie.”

Rym Khadhraoui, onderzoeker raciale rechtvaardigheid bij Amnesty International, zei:

“Al veel te lang wachten individuen en groepen, zoals de metissenvrouwen die de Belgische staat voor de rechter daagden, op genoegdoening. De uitspraak van vandaag is een positieve stap in de richting van het herstellen van deze historische onrechtvaardigheden. We hopen dat het een bron van hoop zal zijn voor iedereen die verantwoording eist voor de blijvende impact van het Europese kolonialisme op de mensenrechten.”