Afrikaanse actiedag "bescherm onze meisjes"

Meisjes uit migrantengroepen waar besnijdenis gangbaar is, lopen het risico hier besneden te worden, óf tijdens een vakantie in hun thuisland. Hoe kunnen deze meisjes beschermd worden? Een reeks lezingen en workshops tijdens een Afrikaanse Actiedag op 7 februari jongstleden in ‘De Centrale Gent’ gaf een overzicht.

Aangezien het hier om een cultureel gevoelige materie gaat, is het van groot belang initiatieven te ondersteunen die vanuit de betrokken gemeenschappen zelf naar boven komen. Sobsi vzw (Somalisch-Belgische Sociale Integratie) en Gambel vzw (Gambian-Belgian Association) zijn twee Gentse zelforganisaties die zich sinds begin 2008 inzetten om het thema bespreekbaar te maken binnen hun gemeenschappen. Zij lanceerden een informatie- en sensibiliseringscampagne waarbij sleutelfiguren een opleiding volgden over de gevaren van vrouwelijke genitale verminking, en daarna op pad gingen om met mensen te praten over de consequenties ervan. In het kader van de ‘International Day of Zero Tolerance against FGM’ organiseerden zij op 7 februari jongstleden in het Intercultureel Centrum De Centrale een Afrikaanse Actiedag waarbij workshops gecombineerd werden met een aantal lezingen. Gynaecologe en sp.a-senator Marleen Temmerman (ICRH) belichtte de medische kant van genitale verminking en deelde met het publiek enkele ervaringen vanuit haar be-roepspraktijk. In de sloppenwijken van Nairobi zag ze hoe besneden vrouwen zware problemen hadden tijdens de bevalling, met ernstige gezondheidsproblemen tot gevolg, voor moeder én kind. Ook in het universitair ziekenhuis van Gent komt ze sporadisch, maar wel in toenemende mate, in contact met slachtoffers van vrouwelijke genitale verminking.

De Gentse imam Brahim Laytouss weerlegde de religieuze grond die vaak wordt ingeroepen als verantwoording voor genitale verminking, door het verband tussen vrouwenbesnijdenis en islam in vraag te stellen. Vrouwenbesnijdenis is niet eigen aan de islam: ook in andere godsdiensten komt de praktijk voor, en niet alle moslims voeren ze uit. Bovendien stelt volgens Brahim de islam net heel duidelijk dat verminking van mensen en dieren niet toegelaten is. Zo heeft ook de Grote Mufti van Egypte zich in 2006 nog uitgesproken tegen vrouwelijke genitale verminking. De imam meent dat er een duidelijk onderscheid gemaakt moet worden tussen cultuur en religie.

Van heel andere aard was de persoonlijke getuigenis van Zahra Ali Cheik. Zij vertelde het publiek op aangrijpende wijze het verhaal van haar eigen besnijdenis. Ondanks het feit dat haar vader besloten had zijn laatste twee dochters niet te laten besnijden, werd ze door haar grootmoeder in Somalië op zestienjarige leeftijd onderworpen aan de zwaarste vorm van vrouwelijke genitale verminking, infibulatie. Ze beschreef hoe moeilijk het was telkens ‘anders’ te zijn dan de norm, zowel binnen de Afrikaanse als binnen de Europese gemeenschap. Momenteel is ze actief bij Gams vzw in de werkgroep voor de afschaffing van vrouwelijke seksuele verminking.

Daniëlle Hennaert benaderde voor Amnesty International het thema vanuit mensenrechtenperspectief. Want genitale verminking is wel degelijk een mensenrechtenschending. Zij ontkent het recht op fysieke en lichamelijke integriteit, het recht op leven, het recht op gezondheid, het non-discriminatie beginsel en de bescherming van het kind. Het is bovendien een ‘speciale’ schending, die enkel vrouwen of beter gezegd jonge meisjes, treft.

Tot slot nam de Oost-Vlaamse gouverneur Denys nog even het woord om steun en solidariteit te betuigen aan beide organisaties. Daarna werd de nacht ingezet met opzwepende Afrikaanse tonen en ritmes!