40 jaar Amnesty-campagne tegen doodstraf
Landen die de doodstraf uitspreken en uitvoeren behoren steeds meer tot een geïsoleerde minderheid. Op deze 15e Werelddag tegen de doodstraf roept Amnesty International deze staten op om zich aan te sluiten bij de globale trend tot afschaffing.
Dit jaar is het exact 40 jaar geleden dat Amnesty actie begon te voeren tegen de doodstraf. In 1977 publiceerde Amnesty de Verklaring van Stockholm, het eerste internationale manifest dat overheden opriep om de doodstraf volledig af te schaffen.
Op dat ogenblik hadden slechts 16 landen de doodstraf volledig geschrapt uit wetgeving en praktijk. Vandaag staat de teller al op 105. Daarenboven zijn er nog eens 36 landen die ofwel de doodstraf niet meer in hun strafrecht hebben staan en enkel toepassen voor uitzonderlijke misdrijven zoals oorlogsmisdaden ofwel de doodstraf nog in het strafrecht hebben staan maar ze in de praktijk niet meer toepassen.
In 2016 hebben slechts 23 landen werkelijk executies uitgevoerd. Een kleine groep landen is verantwoordelijk voor het gros van de executies: China, Iran, Saudi-Arabië, Irak en Pakistan.
Werelddag tegen de doodstraf
Het centrale thema van de Werelddag tegen de doodstraf is dit jaar de link tussen de doodstraf en armoede. Onderzoek toont aan dat kansarme mensen vaker in aanraking komen met het gerecht en de doodstraf.
Voor mensen met een moeilijke sociaal-economische achtergrond is het niet evident om een goede advocaat te betalen die hen kan verdedigen. De weerbaarheid van iemand in het strafrechtssysteem, hangt ook af van de geletterdheid van deze persoon en de beschikbaarheid van een gedegen sociaal netwerk.
Recent onderzoek van Amnesty suggereert dat in China vooral arme mensen, laaggeschoolden en etnische en religieuze minderheden de doodstraf krijgen. De Chinese overheid houdt informatie over de doodstraf grotendeels geheim. Enkel volledige transparantie zal toelaten om het effect van de doodstraf op deze groepen correct in te schatten.
48,5% van alle door Amnesty geregistreerde executies in Saudi-Arabië tussen januari 1985 en juni 2015 werd uitgevoerd bij buitenlanders, vooral migrantenarbeiders die het Arabisch niet machtig zijn. Arabisch is de voertaal tijdens hun ondervraging in de gevangenis en in de rechtbank. Meestal krijgen deze mensen geen vertaalbijstand. De ambassades en consulaten van hun oorsprongslanden worden niet meteen op de hoogte gebracht van hun arrestatie of soms zelfs niet van hun executie. In sommige gevallen worden familieleden niet op voorhand geïnformeerd over de executie of krijgen ze de lichamen niet terug om ze te kunnen begraven.
Timeline: 40 jaar campagne tegen de doodstraf
Actie
Amnesty voert al 40 jaar campagne tegen de doodstraf. De organisatie publiceert elk jaar uitgebreide doodstrafstatistieken, moedigt overheden aan om de doodstraf af te schaffen, helpt internationaal recht en standaarden te ontwikkelen en ondersteunt de globale beweging tegen de doodstraf.
Amnesty zet zich sinds jaar en dag ook in voor individuen die ter dood veroordeeld zijn.
Kom nu in actie tegen de doodstraf in Benin!
In Benin zitten momenteel bijvoorbeeld nog 14 mensen in de dodencel terwijl de overheid beloofde om hen niet te executeren. Het Grondwettelijk Hof oordeelde dat het land niet langer de doodstraf mag toepassen.
In een petitie vraagt Amnesty aan de overheid van Benin om de doodstraf van deze 14 mensen om te zetten in een gevangenisstraf.
