3 jaar celstraf voor Egyptische student Ahmed Samir Santawy
Vandaag, maandag 4 juli, werd Ahmed Samir Santawy veroordeeld tot 3 jaar celstraf in Egypte. De masterstudent aan de Centraal Europese Universiteit in Wenen zit al 17 maanden onterecht in de cel omdat hij ervan beschuldigd wordt kritische facebookberichten te verspreiden. Dit nieuws komt er op de dag van zijn 31e verjaardag.
“Hier zijn gewoonweg geen woorden voor, dit is verschrikkelijk. Voor Ahmed Samir in de eerste plaats, maar ook voor zijn familie, vrienden en zijn partner Souheila uit Gent die hem op zijn verjaardag zo graag terug in de armen hadden gesloten,” zegt Wies De Graeve, directeur van Amnesty International Vlaanderen. “Deze veroordeling is in strijd met en een aanfluiting van de mensenrechten in Egypte. Ahmed Samir Santawy had over de hele lijn vrijgesproken moeten worden en had onmiddellijk en onvoorwaardelijk de gevangenis moeten kunnen verlaten.”
“Ahmed Samir Santawy had over de hele lijn vrijgesproken moeten worden en had onmiddellijk en onvoorwaardelijk de gevangenis moeten kunnen verlaten
“Ahmed Samir wordt vandaag opnieuw veroordeeld voor het verspreiden van zogenaamd ‘nepnieuws’. In realiteit gaat het over facebookposts waarin kritiek wordt geuit op mensenrechtenschendingen in Egyptische gevangenissen en op de slechte aanpak door de staat van de Covid-19 pandemie,” zegt Wies De Graeve. “Ahmed Samir ontkent deze berichten te hebben geschreven. Al doet dit er niet toe: ongeacht de auteur vallen deze onder het recht op vrijheid van meningsuiting dat wordt beschermd door internationale mensenrechtenwetgeving en door de Egyptische grondwet.”
Het proces en de veroordeling van Ahmed Samir Santawy staan symbool voor de aanhoudende afstraffing door de Egyptische autoriteiten van elke vorm van feitelijke of vermeende dissidentie en voor het repressieve klimaat waarin onderzoekers en academici in Egypte moeten werken. Deze veroordeling toont hoe recente pogingen door Egypte om z’n belabberde mensenrechtenblazoen op te poetsen, slechts schone schijn zijn. Duizenden academici, mensenrechtenverdedigers, activisten, leden van de politieke oppositie en andere dissidente stemmen bevinden zich vandaag in Egyptische cellen op basis van onzinnige aanklachten.
Deze veroordeling toont hoe recente pogingen door Egypte om z’n belabberde mensenrechtenblazoen op te poetsen, slechts schone schijn zijn
Amnesty International voert sinds zijn aanhouding onafgebroken actie voor Ahmed Samir Santawy. Bijna 30.000 mensen in België ondersteunen al onze eis voor zijn onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating. Ook vanuit het middenveld en de Belgische academische wereld werd hiertoe herhaaldelijk opgeroepen. “De Egyptische autoriteiten kunnen alvast van één iets zeker zijn: Amnesty International zal blijven actievoeren tot Ahmed Samir vrijkomt. Tegen uitspraken van noodrechtbanken voor staatsveiligheid kan men niet in beroep gaan. Onze oproep richt zich daarom opnieuw tot de Egyptische president al-Sisi: vernietig deze onrechtvaardige veroordeling.”, besluit Wies De Graeve.
Achtergrond
Ahmed Samir is masterstudent sociologie en antropologie aan de Centraal Europese Universiteit in Wenen. Sinds 1 februari 2021 wordt hij willekeurig vastgehouden in Egypte, waar hij op dat moment zijn vakantie doorbracht.
Ahmed Samir was gedurende 5 dagen het slachtoffer van gedwongen verdwijning en zegt tijdens ondervragingen geblinddoekt, geslagen en geschopt te zijn. Pas op 6 februari 2021 kwam hij terug op de radar toen hij moest verschijnen voor de Hoge Aanklager voor Staatsveiligheid (de SSSP).
Op 22 juni 2021 werd Ahmed Samir veroordeeld door een Noodrechtbank voor Staatsveiligheid voor het publiceren van “vals nieuws om de staat, zijn nationale belangen en de openbare orde te ondermijnen en paniek te zaaien onder de bevolking.” Hij krijgt een celstraf van 4 jaar waartegen geen beroep kan worden aangetekend. Enkel de Egyptische president Abdel Fatah al-Sisi is gemachtigd deze straf in te trekken of om te zetten.
In juni 2021, uit protest tegen zijn onrechtvaardige veroordeling, ging Ahmed Samir 40 dagen in hongerstaking.
Op 28 januari 2022 oordeelde de Werkgroep van de Verenigde Naties inzake Willekeurige Detentie (UNWGAD) dat de Egyptische regering Ahmed Samir Santawy willekeurig vasthield in strijd met de internationale mensenrechtenwetgeving.
Midden februari 2022, tijdens een bezoek van de Egyptische president al-Sisi aan Brussel, werd bekend dat de president het vonnis van de Noodrechtbank voor Staatsveiligheid tot 4 jaar cel niet heeft geratificeerd. Een nieuw proces werd bevolen, dat op 21 februari 2022 van start ging. Ondanks de opheffing van de noodtoestand in Egypte, vond ook dit nieuwe proces plaats voor een Noodrechtbank van Staatsveiligheid waardoor opnieuw geen beroep mogelijk is. Vandaag, op 4 juli 2022, volgde het verdict binnen dit nieuwe proces: Ahmed Samir Santawy wordt opnieuw onterecht tot 3 jaar cel veroordeeld voor het verspreiden van ‘nepnieuws’.
Ahmed Samir is de levenspartner van de Vlaamse Souheila Yildiz. Ze leerden elkaar kennen in Egypte toen Souheila daar tijdelijk met haar moeder en zussen woonde van haar 10e tot 25e levensjaar.
