15 successen van de Schrijfmarathon
Onze jaarlijkse Schrijfmarathon is in Vlaanderen aan zijn 4de editie toe. Maar internationaal organiseert Amnesty de Schrijfmarathon al voor de 15de keer, onder de naam ‘Write for Rights’.
Het begon in Polen, met een jongeman die indruk wou maken op een jonge vrouw. Hij ontmoette haar op een festival en zij vertelde over briefschrijfacties die ze had meegemaakt in Afrika. Dat waren bijeenkomsten van 24 uren waarop mensen protestbrieven schreven naar hun regering. Haar verhaal – en de wil om haar terug te zien – inspireerden hem om met zijn lokale Amnestygroep ook zoiets te organiseren en haar daarop uit te nodigen.
Het idee sloeg aan en binnen het jaar groeide ‘Write for Rights’ – zoals ze de actie hadden gedoopt – uit tot een wereldwijde briefschrijfactie. Dat was in 2002. Vandaag mogen we met recht en reden de Schrijfmarathon de grootste mensenrechtenactie ter wereld noemen. .In de loop der jaren heeft de campagne de vrijlating bespoedigd van minstens 48 mensen die onterecht in de gevangenis opgesloten zaten. Dat zijn 48 levens die een andere wending namen, 48 mensen die een nieuw leven kregen – dankzij de miljoenen acties van mensen zoals jij, overal ter wereld.
Hieronder staan 15 hoogtepunten uit de voorbije 15 jaar Write for Rights-Schrijfmarathon. Reden genoeg om ook dit jaar mee te doen.
1. Albert Woodfox, USA
Albert Woodfox was de laatste van de Angola 3 die nog achter de tralies zat, toen hij in februari 2016 eindelijk werd vrijgelaten. Hij had 43 jaar en 10 maanden in eenzame opsluiting doorgebracht in een staatsgevangenis in Louisiana. Van alle gevangenen die in de VS hun eenzame opsluiting overleefden, zat hij vermoedelijk het langst alleen in een cel.
“Ik kan niet genoeg beklemtonen hoe belangrijk de brieven zijn die je van mensen overal ter wereld ontvangt”, zei Albert na zijn vrijlating. “Het gaf me het besef dat ik iets waard was. Het gaf me kracht en de overtuiging dat wat ik deed, juist was.” Meer dan 650.000 keer ondernamen mensen actie voor Alberts vrijlating in het kader van de Schrijfmarathon.
2. Ales Bialiatski, Wit-Rusland
De prominente mensenrechtenverdediger Ales Bialiatski werd in 2014 vrijgelaten uit een werkkamp in Wit-Rusland. Na de Schrijfmarathon 2012 ontving hij 40.000 brieven van Amnesty-supporters.
“Ik wil jullie speciaal danken voor de morele steun”, zei hij bij zijn vrijlating. “Wat echt het verschil maakte, waren de brieven die ik kreeg van gewone mensen en daar wil ik jullie activisten speciaal voor danken.”
3. Birtukan Mideksa, Ethiopië
De Ethiopische oppositieleider Birtukan Mideksa werd vrijgelaten uit de gevangenis in oktober 2010. Het jaar voordien was hij een van de personen voor wie in de Schrijfmarathon actie werd gevoerd. In 2013 vertelde hij ons: “De druk die jullie uitoefenden op de Ethiopische regering speelde een belangrijke rol in de beslissing om mij vrij te laten.”
4. Chelsea Manning, USA
De Amerikaanse klokkenluider Chelsea Manning mocht in mei 2017 de gevangenis verlaten, nadat haar gevangenisstraf van 35 jaar door uittredend president Barack Obama voortijdig was opgeschort. In 2015 hadden meer dan een kwart miljoen mensen geschreven voor haar vrijlating.
“Ik wou dat ik de tijd en de mogelijkheid had om ieder van jullie te danken voor het beetje vreugde dat jullie me met elke brief en elke kaart schonken”, zei ze.
5. Yorm Bopha, Cambodja
Yorm Bopha, een Cambodjaanse activiste voor het recht op wonen, werd vrijgelaten in november 2013. Ze leidde protesten tegen de pogingen om de mensen van haar gemeenschap van hun land te verdrijven, en werd uiteindelijk opgesloten op basis van valse aanklachten. Hoewel die aanklachten tegen haar nooit werden ingetrokken, mocht ze toch terug naar huis.
“Dank aan de supporters van Amnesty International”, zei ze. “Jullie campagne had succes, zoals blijkt uit mijn vrijlating!”
6. Fred Bauma & Yves Makwamba, DRC
Jonge activisten Fred en Yves werden eind augustus in de Democratische Republiek Congo (DRC) vrijgelaten. Maar liefst 170.000 mensen hadden het voor hen opgenomen in de Schrijfmarathon 2015.
“Elke brief, elk bezoek, elk woord gaf ons kracht en versterkte onze vastberadenheid in deze lange maar rechtvaardige strijd voor vrijheid en democratie”, zei Yves. Ook tien van hun mede-activisten, allemaal leden van de LUCHA-jeugdbeweging, werden in 2016 vrijgelaten.
7. Jabbar Savalan, Azerbeidjan
De jonge activist Jabbar Savalan kreeg gratie en werd vrijgelaten uit de gevangenis in 2011, nauwelijks enkele dagen nadat een lading brieven van sympathisanten in Azerbeidjan waren toegekomen. Jabbar zat opgesloten op basis van valse drugsklachten, nadat hij had opgeroepen tot vreedzame protesten tegen de regering.
“De steun die ik kreeg, was zo groot dat ik niet het gevoel had dat ik in de gevangenis zat”, zei hij.
8. Jabeur Mejri, Tunesië
Jabeur Mejri werd gratie verleend en kwam voorlopig vrij in 2014, na wereldwijde druk van Amnesty-sympathisanten tijdens de Schrijfmarathon 2013. Jabeur zat twee jaar in de gevangenis omdat hij posts op Facebook had geplaatst die als beledigend voor de islam werden beschouwd.
“Mijn situatie verbeterde toen er meer belangstelling kwam voor mijn zaak en sommige activisten en advocaten me kwamen bezoeken in de gevangenis”, zei Jabeur. “De steun van Amnesty International had een grote impact. Ik ben heel blij dat jullie mijn zaak onder de aandacht brachten, niet alleen van jullie activisten maar ook van de Tunesische publieke opinie.”
9. Jeanette Solstad Remø, Noorwegen
In Juni 2016 kwam een einde aan het gevecht van Jeanette Solstad Remø: eindelijk kreeg ze bestaansrecht als vrouw, zonder dat haar waardigheid en mensenrechten werden aangetast. Een nieuwe wet in Noorwegen bepaalde dat transgenders wettelijk erkend konden worden via een korte, toegankelijke en transparante procedure. Tijdens de Schrijfmarathon van 2014 hadden duizenden mensen hun steun uitgesproken voor de campagne van Jeanette. Daarmee was het pad geëffend voor de historische wetswijziging, die een einde maakte aan Noorwegens beschamende nalatenschap van ingrijpende procedures die de mensenrechten schonden.
10. Jerryme Corre, Filipijnen
Jerryme Corre verbleef vier jaar in de gevangenis. In 2012 werd hij door de politie opgepakt en gefolterd, tot hij een misdaad bekende die hij niet had begaan. Tijdens de Schrijfmarathon van 2014 kreeg zijn zaak de steun van 70.000 mensen over de hele wereld. Als gevolg daarvan openden de Filipijnse autoriteiten een onderzoek naar Jerryme’s beschuldigingen van foltering.
In maart 2016 werd politieagent Jerick Dee Jimenez veroordeeld tot een gevangenisstraf wegens foltering. Hij moest ook een schadevergoeding betalen aan Jerryme. Het was een historisch vonnis voor de Filipijnen, de eerste veroordeling op basis van de wet tegen foltering van 2009, na jaren volgehouden actievoeren door Amnesty-activisten.
11. Moses Akatugba, Nigeria
Na 10 jaar in de gevangenis en meer dan 800.000 steunbetuigingen van activisten uit de hele wereld werd het leven van de terdoodveroordeelde Moses Akatugba dan toch gespaard. Valselijk beschuldigd van de diefstal van drie mobiele telefoons, werd hij gefolterd en vervolgens onterecht veroordeeld tot de doodstraf. Hij was pas 16. Onder druk van Amnesty-supporters die het voor hem opnamen tijdens de Schrijfmarathon 2014 en onze campagne tegen foltering kreeg hij gratie over de hele lijn.
“Leden en activisten van Amnesty International zijn mijn helden”, reageerde Moses. “Ik beloof zelf een mensenrechtenactivist te worden en voor anderen op te komen.”
12. Muhammad Bekzhanov, Oezbekistan
De Oezbeekse journalist Muhammad Bekzhanov werd in februari 2017 vrijgelaten. Hij had 17 jaar in de cel doorgebracht en was daarmee een van de langst opgesloten journalisten. Hij kreeg steun van duizenden over de hele wereld tijdens de Schrijfmarathon 2015 en onze campagne tegen foltering.
13. Dr Tun Aung, Myanmar
Gewetensgevangene Dr Tun Aung werd vrijgelaten in januari 2015. Als moslimleider had hij geprobeerd de gemoederen te bedaren bij rellen tussen boeddhisten en Rohingya in de provincie Rakhine en werd daar in 2012 voor veroordeeld tot 17 jaar celstraf. Wereldwijd schreven duizenden mensen tijdens de Schrijfmarathon 2013 brieven om zijn vrijlating te eisen.
Vandaag is Dr Tun een lid van Amnesty International. ‘Ik zal nooit vergeten dat ik zelf ooit een van de personen was voor wie zoveel aardige mensen deelnamen aan de Schrijfmarathon. Dat heeft veel betekend voor mijn uiteindelijke vrijlating. Nu schrijf ik voor allen die nog in de gevangenis zitten omdat ze zich uitspraken tegen mensenrechtenschendingen.”
14. Valentina Rosendo Cantú & Inés Fernández Ortega, Mexico
Valentina Rosendo Cantú and Inés Fernández Ortega werden in 2002 verkracht door soldaten van het Mexicaanse leger. Sindsdien voerden ze onvermoeibaar campagne voor gerechtigheid. Amnesty schaarde zich achter hun oproepen in de Schrijfmarathon van 2011. Uiteindelijk aanvaardde de Mexicaanse regering de verantwoordelijkheid voor de verkrachtingen door de soldaten.
“Zonder jullie brieven, acties en solidariteit hadden we dit nooit bereikt”, zei Valentina.
15. Yecenia Armenta, Mexico
Yecenia Armenta werd in juni 2016 vrijgelaten. Ze was op 10 juli 2012 in de gevangenis beland, waar ze in een 15 uren lange foltering werd geslagen, verkracht en bijna werd verstikt. Tot ze onder dwang “bekende” dat ze betrokken was bij de moord op haar echtgenoot. Amnesty-aanhangers ondernamen 300.000 acties voor haar in onze Schrijfmarathon- en anti-foltercampagnes.
“Wanneer ik al die brieven ontvang, waarin staat dat ik niet alleen ben, geeft me dat een goed gevoel”, zei ze. “Ja, het klopt, ik sta er niet alleen voor.”
