Jaarverslag 2017 - Hoop boven angst
Hoop boven angst - Voorwoord door een jonge activiste
"Of ik zin had om dit voorwoord te schrijven, vroegen ze me. Daar moest ik geen twee keer over nadenken. Want enkele mooie ervaringen die ik het voorbije jaar als jonge Amnestysupporter meemaakte, deel ik heel graag met jou, collegasupporter."- Sixtine Bérard- jongerenactivist |
Een menselijke, tolerante en rechtvaardige wereld, is dat niet de plek waar we allemaal willen leven? We zouden dat misschien vanaf ons eigen eilandje kunnen roepen. Maar door ons samen te engageren, als Amnesty-supporters, zetten we onze boodschap zoveel meer kracht bij.
Ik geloof dat we samen echt werk kunnen maken van een rechtvaardigere wereld. Het jongerenweekend van Amnesty, vol jonge mensen die bruisen van energie om zich daarvoor in te zetten, overtuigde me meer dan ooit.
Onze inzet – als activist, schenker, lid of nog iets anders – is hard nodig. Er gaat geen dag voorbij zonder dat ik de wenkbrauwen frons als ik het nieuws lees of hoor. Niet bij de pakken blijven zitten, maar reageren en onze stem laten horen, is het beste wat we kunnen doen! Dáárom ben ik Amnestysupporter.
Ik had het geluk om in 2017 heel inspirerende mensen te ontmoeten op evenementen van Amnesty. Zo was er Sakris, die het Hoge Noorden (Finland) probeert warm te maken voor een betere wetgeving voor transgenders. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Zijn strijdkracht om mensen te laten zijn wie ze zijn, deed een vlammetje ontwaken in me. Ik vertel zijn verhaal graag door, vol vuur zoals Sakris zelf. Want verhalen verspreiden is mensen informeren. En geïnformeerd zijn is een eerste stap naar actie ondernemen.
Ook mijn ontmoeting met Yves, een mensenrechtenactivist uit Congo, zal ik niet gauw vergeten. Hij werd door zijn overheid bestempeld als terrorist, omdat hij op een vreedzame jongerenbijeenkomst was. Toen hij opgesloten zat, werd hij enorm gesterkt door brieven die vrijwilligers van Amnesty wereldwijd naar hem schreven. Dat zei hij tegen ons, met een lach. En weer voelde ik dat vlammetje.
Wat 2018 in petto heeft, weet ik niet. Het leuke aan een nieuw jaar is dat je het zelf kunt invullen met acties en activiteiten die je energie bezorgen, inspiratie en hoop. Zodat de vlam van Amnesty blijft branden.
Veel leesplezier,
Sixtine Bérard
Scroll voor meer ↓↓↓
Dat ieder mens dezelfde rechten en vrijheden heeft, was nooit echt vanzelfsprekend. Maar in 2017 kwamen de mensenrechten ongewoon zwaar onder druk te staan. En ook op mensenrechtenverdedigers werd de druk groter.
Denk aan de misdaden tegen de menselijkheid bij de Rohingya in Myanmar. Of het extreme geweld tegen arme bevolkingsgroepen onder aanmoediging van de Filipijnse president Duterte, het discriminerende inreisverbod van de Amerikaanse President Trump, het fnuiken van de vrije pers in Turkije. Het is belangrijk die mensenrechtenschendingen aan het licht te brengen én in actie te komen om er een einde aan te maken. Dat is wat Amnesty International samen met haar supporters doet: machthebbers ertoe brengen om hun macht niet te misbruiken maar om die in te zetten voor rechtvaardigheid, vrijheid en mensenrechten.
Tijd, moed en doorzettingsvermogen
Dikwijls boeken we resultaat, maar dikwijls vraagt die strijd veel tijd, moed en doorzettingsvermogen. De oorlogsmisdaden van alle partijen in Syrië, de moordpartijen en het seksuele geweld in de Democratische Republiek Congo, het onderdrukken van elke kritische stem in Saoedi-Arabië: het vraagt allemaal volgehouden aandacht, onderzoek en actie. Daarvoor staan we zij aan zij met mensenrechtenverdedigers, met mensen die in hun gemeenschap opstaan om hun rechten op te eisen. Daar maakt het mensenrechtenactivisme van Amnesty International het verschil.
Hierna volgt een overzicht van een paar mensenrechtenthema’s waarrond we in 2017 actief waren. Het is maar een greep uit onze agenda, maar het laat zien waar jij deel van uitmaakt: een internationale beweging die de kracht van mensenrechten toont door individuen te verdedigen en door structurele veranderingen af te dwingen.
De kracht van onze pen!
Toen de Engelse advocaat Peter Benenson in 1961 hoorde over de gevangenisstraf van twee Portugese studenten voor een onschuldige toost op de vrijheid, kroop hij verontwaardigd in zijn pen.
In een vlammend betoog in de krant riep hij mensen op om vreedzaam te protesteren tegen de opsluiting van gewetensgevangenen en andere schendingen van mensenrechten. Hoe? Door massaal brieven te schrijven naar regeringen die zich daar schuldig aan maken. Amnesty International was geboren.
Ook vandaag schrijven we nog. Meer dan ooit zelfs, zo bewijzen de records van de Schrijfmarathon en het succes van Schrijf-ze- VRIJdag in 2017. Al beperkt onze actie zich niet meer tot pen en papier. Digitale brieven en online handtekeningen voor petities tellen evengoed mee. We schrijven om mensen vrij te krijgen, om een doodstraf om te zetten in een celstraf, om folterpraktijken te stoppen, voor betere wetgeving en vervolging van onrecht. En wie mocht twijfelen aan de impact: gemiddeld één op de vier schrijfacties van Amnesty levert een positief resultaat op.
Records verbroken tijdens de Schrijfmarathon
Voor het vierde jaar op rij pakten we uit met de Schrijfmarathon en schreven we een maand lang brieven en kaartjes voor mensen in nood. De vele records zorgden voor een onvergetelijke editie 2017.
“Ze was speciaal van Leuven naar Antwerpen gekomen om Albert Woodfox een knuffel te geven. Voor zijn vrijlating had ze twee jaar eerder geschreven.”
Directeur Wies De Graeve van Amnesty Vlaanderen, onder de indruk van het engagement van een 84-jarige dame op de Kick-off van de Schrijfmarathon
Met de kick-off van de Schrijfmarathon, begin december in Antwerpen, namen we meteen een vliegende start. Honderden enthousiastelingen zakten af naar de Karel de Grote Hogeschool om er van te schrijven voor onder anderen Clovis, een milieuactivist uit Madagaskar, en voor Shackelia die in Jamaica strijdt tegen politiegeweld. Na één dag stond de teller al op ruim 4.000 brieven en solidariteitskaartjes, een record. Dat brieven levens kunnen veranderen, kwam Albert Woodfox op de kick-off bewijzen. De man zat 43 jaar opgesloten in een isoleercel in de Verenigde Staten, na een proces vol fouten. In de Schrijfmarathon van 2015 schreven we nog voor zijn vrijlating. Twee edities later was hij er dus zelf bij, als vrij man, om brieven te schrijven. Ook in Terzake op tv en in verschillende kranten mocht hij zijn bewogen verhaal doen, samen met Robert King die eenzelfde dramatische situatie meemaakte.
Thuis, op school of in de gevangenis
Honderden supporters organiseerden hun eigen lokale Schrijfmarathon. Onze hele voorraad van 575 actiepakketten ging de deur uit. Liefst driehonderd meer dan in 2016 en opnieuw een record. Bibliotheken, gemeenten, clubs, scholen, families, vrienden- en Amnesty-groepen deden mee: op een openbare plek of in de living thuis, met koffie en taart of tussen pot en pint, in schrijfuurtjes of 12 uur durende schrijfsessies. Zelfs in de gevangenis werd een Schrijfmarathon opgezet. Maar een lokaal evenement organiseren was geen must: mensen konden de brieven ook eenvoudig online ondertekenen. Al die acties leverden in Vlaanderen 111.597 brieven, solidariteitskaartjes en handtekeningen op. Een nooit eerder geziene hoeveelheid, ver boven het oorspronkelijke doel van 50.000. Zo leverden we een mooie bijdrage aan de ruim 5 miljoen brieven die wereldwijd op de post gingen. En belangrijker: zo maakten we een gigantische vuist voor gerechtigheid.
Supporters op de barricaden
Talrijke keren kwamen Amnesty-supporters het voorbije jaar op straat om actie te voeren voor mensenrechten.
Wanneer mensenrechtenactivisten wereldwijd werden lastiggevallen, bedreigd of gestraft voor hun strijd voor rechtvaardigheid, gingen wij demonstreren op de dorpel van een ambassade, in het hart van een Vlaamse stad en zelfs op de festivalweide. Meer dan eens kregen deze acties een echo in de pers, wat onze boodschap des te krachtiger maakte.
Bedankt voor alle inzet!
Onze beweging breidt uit
Het mensenrechtenwerk van Amnesty International is vandaag ruimer dan in de beginjaren.
We onderzoeken mensenrechtenschendingen en brengen ze aan het licht. We waken erover dat overheden en andere machtige groepen zoals bedrijven het internationaal recht respecteren. We steunen mensenrechtenverdedigers en zorgen dat hun verhalen gehoord worden. Door educatie en training helpen we mensen ook om hun rechten te claimen.
Dat werk kunnen we alleen maar doen met en dankzij supporters zoals jij. Mensen die onze organisatie financieel steunen en activisten die onze boodschap onderschrijven als Amnesty-lid, die inhoudelijk meewerken in landen- en themateams, die acties organiseren als lokale Amnesty-groep of mee campagne voeren op straat en met brieven en petities.
Samen vormen we een beweging van mensen die onrecht persoonlijk nemen en er iets aan willen doen. Die beweging wordt steeds groter. Eind 2017 mochten we in Vlaanderen aftikken op meer dan 110.000 supporters!
Goed nieuws dankzij jouw steun
Mensenrechten stonden in 2017 al te vaak onder druk. Toch ging er geen week voorbij zonder dat we ook goed nieuws kregen over de mensen voor wie we actievoeren.
Dit zijn positieve verhalen. Met dank aan alle Amnesty-supporters die er mee voor zorgden dat we deze resultaten konden bereiken.
Blik op 2018
2018 is een symbolisch jaar. Zeventig jaar geleden keurden de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens goed.
Er zijn mensen die de mensenrechten op hun zeventigste stilaan met pensioen willen sturen, maar voor ons is deze verjaardag vooral de aanleiding om mensenrechten met nóg meer vuur te verdedigen.
Mensenrechten zijn geen barrière voor de toekomst. Ze dragen de oplossing in zich voor de grote vraagstukken van vandaag. De kracht van mensenrechten is dat ze universeel zijn: ze gelden voor iedereen en overal. Die universaliteit staat over de hele wereld onder druk door de oprukkende politiek van verdeeldheid, polarisering en wij-zij-denken. Van Duterte in de Filipijnen over Trump in de VS tot Erdogan in Turkije: het zijn leiders die een onderscheid maken tussen ‘wij’, hét volk, en ‘zij’, de anderen. Die anderen zijn dan etnische minderheden, dissidenten, vluchtelingen of journalisten. Zij worden gedemoniseerd en ontmenselijkt en hebben dus ook geen recht op rechten. Het is een oude dynamiek die we uit de geschiedenis kennen, en die de laatste jaren opnieuw meer en meer de mensenrechten onder druk zet.
“De kracht van mensenrechten is dat ze universeel zijn”
In 2017 brachten we daar als Amnesty-supporters al krachtig een overtuigend mensenrechtenverhaal tegenin. In 2018 willen we dat alleen maar nog meer, nog luider en met nog meer impact doen. We verzamelen ons rond een wereldwijde campagne om mensenrechtenverdedigers te ondersteunen. Mensen die opkomen voor hun eigen rechten of die van anderen komen steeds meer onder vuur te liggen. Ze worden geïntimideerd, geruïneerd en soms geëxecuteerd. Toch zijn het die mensenrechtenverdedigers die mee voor verandering en een betere toekomst kunnen zorgen. De mensenrechten hebben in zeventig jaar de wereld al mee gevormd en gestuurd in de richting van meer rechtvaardigheid, vrijheid en gelijkheid.
Maar het werk is nog lang niet af. Laat ons ook in 2018 de handen in elkaar te slaan en samen met Amnesty International het verschil maken.
Wies De Graeve, directeur Amnesty International Vlaanderen
Rik Vereecken, voorzitter
Hilde Stals, covoorzitter
Bedankt voor jouw steun in 2017
Een handtekening, een gift, een brief: elke keer dat jij actievoerde voor Tarek, Loujain, dr. Mudawi en andere mensenrechtenverdedigers, won de mens(elijk)heid een beetje.
In tijden van verdeeldheid en wij-zij-denken is dat belangrijker dan ooit. Dankzij jouw steun kwamen mensenrechtenactivisten vrij.
Ze kregen hoop en voelden zich aangemoedigd om te blijven opkomen voor rechtvaardigheid, vrijheid en gelijkheid. Bedankt voor jouw belangrijke engagement als Amnesty-supporter. Ook in 2018 blijven we samen opkomen voor respect voor de mensenrechten van álle mensen, waar ook ter wereld.
“Mijn echtgenote is vandaag vrijgelaten. Ze is nu weer thuis bij ons. Bedankt, iedereen die ons steunde.”
Op 7 juni stuurde de echtgenoot van de Saoedische vrouwenrechtenactiviste Loujain al-Hathloul een verlossende tweet de wereld in: ze is vrij. Loujain was opgepakt omdat ze opkomt voor vrouwenrechten. Al jaren steunen Amnesty-activisten mensen als Loujain al-Hathoul in hun strijd voor gelijke rechten.
“Bedankt aan iedereen die me steunde toen ik in de gevangenis zat. Jouw solidariteit maakt ons sterker!”
Zo bedankte Tarek Hussein, gewetensgevangene uit Egypte, de supporters van Amnesty International bij zijn vrijlating. Tarek is mensenrechtenadvocaat en prodemocratie-activist.
“Ik blijf verder de mensenrechten verdedigen in Soedan, in de regio errond en in de hele wereld.”
Op 29 augustus werd dr. Ibrahim Adam Mudawi samen met vijf andere mensenrechtenverdedigers vrijgelaten in Soedan. Hij zat gevangen op grond van zes verzonnen aanklachten waarvoor hij de doodstraf of levenslang kon krijgen. Alle aanklachten werden ingetrokken.
