Criminalisering van solidariteit
Wanneer wetten misbruikt worden tegen mensen die op een vreedzame manier opkomen voor de rechten van vluchtelingen, asielzoekers en migranten, is er sprake van criminalisering van solidariteit. Volgens Michel Forst, de VN Speciale Rapporteur voor mensenrechtenverdedigers, is dit een probleem dat zich meer en meer stelt. Het probleem gaat vaak gepaard met lastercampagnes en bedreigingen.
wereldwijd staan mannen en vrouwen op om hun solidariteit te tonen met mensen op de vlucht. Ze riskeren soms hun eigen vrijheid om anderen in veiligheid te brengen. maak kennis met enkele moedige mensenrechtenverdedigers die blijven volharden ondanks de moeilijke situatie:
GRIEKENLAND
SEÁN BINDER (25) & SARAH MARDINI(24)
"Één ding moet je weten; hoe meer zoek- en reddingsoperaties er zijn, hoe minder mensen verdrinken"
SEÁN BINDER
Sarah en Seán werkten als vrijwillige reddingswerkers op Lesbos. Hun job was om boten in nood te spotten en mensen op de vlucht te redden. Ze worden nu beschuldigd van spionage, mensensmokkel en lidmaatschap van een criminele organisatie. Daarvoor riskeren ze allebei 25 jaar celstraf. Ze brachten eerder al meer dan 100 dagen in de cel door tot ze in december 2018 voorwaardelijk vrijkwamen.
Seán zegt dat het beangstigende niet is dat ze hem in de gevangenis gooiden, maar dat het iedereen kan overkomen. “Dat gebeurt wanneer de overheid iemand die vluchtelingen en migranten helpt als een crimineel beschouwt en zelf niet het recht om in veiligheid te leven, wil beschermen. Wanneer mensen op de vlucht zijn voor conflicten, foltering en andere mensenrechtenschendingen in eigen land, dan hebben ze geen andere keus dan een gevaarlijke reis te maken om zichzelf in veiligheid te brengen.”
Sarah woont momenteel in Duitsland. Zij kent als geen ander de gevaren van zo’n reis. In 2015 ontvluchtte ze samen met haar zus de oorlog in Syrië, toen hun overbevolkte boot bijna tot zinken kwam. De twee zussen sprongen in het water en trokken samen met andere passagiers de boot voort tot de kust van Lesbos. Zo redden ze mee het leven van iedereen aan boord.
FRANKRIJK
LOAN TORONDEL (22)
intimidatie en geweld
Loan Torondel was een hulpverlener bij de burgerorganisatie l’Auberge des Migrants, die in en rond Calais mensen op de vlucht o.a. van eten, sanitaire voorzieningen, dekens en juridische bijstand voorziet. Als deel van zijn takenpakket deed Loan vaak aan monitoring in het kamp. Dat wil zeggen dat hij bijvoorbeeld bij politiecontroles naging of de politie niet zijn boekje te buiten ging en de rechten van de vluchtelingen, asielzoekers en migranten respecteerde. Tijdens een van die politiecontroles, nam hij een foto en plaatste hij de foto op Twitter met de suggestie dat de politieagenten het deken van een man wilden afnemen, ondanks dat het die dag erg koud was.
Loan werd aangeklaagd wegens ‘smaad tegen de politie’ en werd veroordeeld tot een boete van 1500 euro met opschorting, en 1000 euro schadevergoeding en gerechtskosten. Zijn verhaal toont aan hoe solidaire mensen in Calais geviseerd worden door de Franse politie en justitie. Op die manier pogen agenten uitingen van solidariteit aan banden te leggen.
ITALIË
CAROLA RACKETE (31)
“Ik ben verantwoordelijk voor het redden van 42 mensen op zee die in nood waren. Hun levens zijn belangrijker dan elk politiek spel.”
Carola Rackete
Sea-watch 3
Carola Rackete, kapitein van de Sea-Watch 3, zette haar vrijheid op het spel voor de veiligheid van vluchtelingen en migranten op haar schip. De vrouwen, mannen en kinderen aan boord waren uitgeput na meer dan twee weken ronddobberen op zee.
Ze kreeg huisarrest opgelegd nadat ze het schip met de 42 mensen in Italië aan land bracht zonder dat ze hiervoor de toelating had van de Italiaanse autoriteiten. Door mensen in nood te redden en naar een veilige plaats te brengen, kwam Carola haar verplichtingen als scheepskapitein na. Door toegang tot een veilige haven te weigeren, schonden de Italiaanse autoriteiten hun verplichtingen onder internationaal recht.
Ook de Italiaanse rechter oordeelde gelukkig dat de kapitein de wet niet heeft overtreden, maar juist haar plicht vervulde door levens te redden. Er loopt nog steeds een onderzoek tegen haar wegens hulp bij irreguliere migratie, aanklachten die Amnesty International absurd vindt. Carola mag niet vervolgd worden voor het redden van mensenlevens.
Carola Rackete is het eerste slachtoffer geworden van het ‘Salvini-decreet’, een veiligheidsdecreet met als doel het levensreddende werk van ngo’s op zee tegen te houden. Het decreet laat toe om reddingsschepen de toegang tot de Italiaanse aanmeerplaatsen te ontzeggen. Op die basis werd ook de Sea-Watch 3 de toegang ontzegd, met alle gevolgen van dien.
De maatregelen van het decreet zullen waarschijnlijk leiden tot meer onnodige sterfgevallen op zee en tot meer mensen die worden teruggebracht naar de verschrikkelijke omstandigheden in Libië. Het decreet is al van kracht, maar het moet nog bevestigd worden door het Italiaans parlement. Amnesty International roept de Italiaanse parlementsleden op om het decreet niet te bevestigen.
VERENIGDE STATEN
SCOTT WARREN (36)
GEEN DODEN MEER
De zuidelijke staat Arizona is het dodelijkste grensgebied van de Verenigde Staten. Goed voor bijna 40 procent van de ruim zevenduizend doden die de afgelopen twintig jaar vielen aan de grens met Mexico. In deze omgeving waagt aardrijkskundedocent Scott Warren letterlijk zijn leven.
Scott Warren biedt als vrijwilliger van de organisatie No Mas Muertas (Geen Doden Meer) humanitaire hulp aan migranten die via de woestijn de VS willen bereiken. Hij zorgt onder meer voor water en voedsel op die plekken waar velen de uitputting nabij zijn tijdens deze onmenselijke reis.
Nadat de hulporganisatie een rapport publiceerde over de betrokkenheid van de grenspolitie bij het weggooien van duizenden liter water voor migranten in de woestijn, werd Scott opgepakt.
In totaal riskeerde Scott Warren 20 jaar celstraf voor het bieden van humanitaire hulp aan twee mensen zonder papieren. Er liepen drie aanklachten tegen hem. Op 11 juni raakte de jury er niet unaniem over eens of Scott al dan niet schuldig bevonden moest worden en dus kwam er op 2 juli een nieuw proces met een nieuwe jury. Ook deze jury raakte het niet unaniem eens. Het was wachten tot 20 november 2019. Op die dag werd Scott Warren uiteindelijk vrijgesproken.
Sinds 2018 werkt de regering van president Trump mensen die hulp verlenen aan migranten en vluchtelingen actief tegen. Zo probeert de overheid hun levensreddende werk onmogelijk maken.
MANUS
ABDUL AZIZ MUHAMAT (26)
"de afgelopen 5 jaar op Manus hebben we geleden, als pionnen in een oneindig politiek spel. Mensen op Manus zijn bang dat ze in de gevangenis zullen belanden als ze zich uitspreken."
VERGETEN MENSEN
Abdul Aziz Muhamat is een verdediger van vluchtelingenrechten en droomt ervan advocaat te worden. In 2013 ontvluchtte hij als 19-jarige het ontwrichte Soedan. Hij werd meteen bij zijn aankomst in Australië, samen met honderden andere vluchtelingen, overgebracht naar het eiland Manus, in Papoea-Nieuw-Guinea, één van de 'offshore processing centres' van Australië.
Het eiland Manus is berucht om zijn onmenselijke omstandigheden. Vluchtelingen en migranten die moeten leven in verstikkende hitte, onhygiënische en onveilige levensomstandigheden, met weinig toegang tot fysieke of mentale gezondheidszorg.
Tijdens zijn 5-jarige verblijf op Manus sprak hij zich uit over zijn eigen ervaringen en legde daarbij de wreedheden bloot van het Australische immigratiebeleid. Vanwege zijn moedige werk werd Aziz veelvuldig gearresteerd, geïntimideerd en bedreigd. Maar hij weigerde te zwijgen. Aziz sprak onlangs nog voor de VN-Mensenrechtenraad. Hij kreeg recent asiel in Zwitserland - waar hij momenteel verblijft - maar blijft zich inzetten voor de vluchtelingen, asielzoekers en migranten die nog steeds vastzitten op het eiland waar hij vijf jaar lang leefde.
Anderen helpen is doodnormaal
