Vast op de Griekse eilanden
Tijdens de COVID-19 pandemie zitten nog steeds duizenden mensen vast in vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden. Onder hen bevinden zich oudere mensen, mensen met chronische ziekten, jonge en niet-begeleide kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een beperking. De kampen zijn overbevolkt en ze leven er in gevaarlijke en onhygiënische omstandigheden.
Op 22 maart verbleven 37.427 mensen in de kampen op Lesbos, Chios, Samos, Kos en Leros. Die kampen hebben slechts een capaciteit van 6.095. De levensomstandigheden in deze overbevolkte kampen zijn niet geschikt om er menswaardig te leven. Er is erg beperkte toegang tot stromend water, toiletten en douches, en mensen staan er urenlang aan te schuiven voor voedsel. Er is ook een tekort aan medisch en verzorgend personeel. Deze omstandigheden maken het onmogelijk om de richtlijnen op te volgen die mensen tegen besmetting door het virus moeten beschermen.
Herbekijk het interview VAN WIes de graeve en Carmen dupont, activiste ter plaatse in Lesbos
Griekse gezondheidszorg is ontoereikend
Het Griekse gezondheidssysteem staat reeds onder zware druk door de besparingen na de crisis van 2008. Gespecialiseerde gezondheidszorg is onvoldoende beschikbaar in de vluchtelingenkampen – de meeste bewoners zijn voor gezondheidszorg afhankelijk van ngo’s en van de overbelaste publieke dienstverlening op de eilanden.
Bovendien krijgen duizenden asielzoekers en kinderen van irreguliere migranten, die sinds juli 2019 in Griekenland zijn aangekomen, niet de medische zorg waar ze recht op hebben omdat ze geen sociale zekerheidsnummer krijgen.
Begin maart 2020 heeft de Griekse overheid de mogelijkheid om asiel aan te vragen opgeschort. De ruim 2000 mensen die de eilanden sindsdien bereikt hebben kunnen dus geen asielaanvraag meer laten registreren, wat hun toegang tot gezondheidszorg nog meer zal bemoeilijken.
Bijkomende coronamaatregelen
Op 17 maart 2020 kondigde de Griekse overheid maatregelen aan om de verspreiding van het coronavirus in de hotspots tegen te gaan: alle pas aangekomen asielzoekers op de eilanden en het vasteland moeten een verplicht medisch onderzoek ondergaan. Individuen en organisaties mogen de kampen de komende 14 dagen niet binnen, met uitzondering van organisaties die hier de toestemming voor kregen. Het Ministerie bevoegd voor Migratie zei dat informele scholen, bibliotheken en sportplaatsen in de kampen tijdelijk gesloten werden en dat vluchtelingen en migranten aangeraden werden zich zo weinig mogelijk te verplaatsen. Er zouden extra medische voorzieningen opgericht worden in de kampen. Op 23 maart is het hele land in lockdown gegaan.
In de plaats van mensen op de vlucht te beschermen tegen COVID-19, beperkt de Griekse overheid hun bewegingsvrijheid nog meer, en blijft de overheid de illegale opschorting van asielaanvragen in stand houden.
In deze omstandigheden is het onmogelijk om het welzijn van de mensen in de kampen te beschermen, en worden mensen ernstig in gevaar gebracht tijdens deze pandemie.
Griekenland en de EU moeten de mensen op de vlucht beschermen
De Griekse autoriteiten moeten, in samenwerking en met steun van de EU en de lidstaten, zoveel mogelijk mensen uit de opvangcentra op de eilanden overbrengen naar gepaste, kleinschalige opvangcentra op het vasteland. De Europese lidstaten moeten zich ertoe te verbinden asielzoekers uit Griekenland over te nemen, te beginnen met de meest kwetsbaren.
De beste manier om Griekenland te helpen om de overbevolking tegen te gaan en de situatie van asielzoekers in het land te beheersen, is een eerlijke verdeling van de verantwoordelijkheid voor vluchtelingen en asielzoekers.
Griekenland moet ook onmiddellijk maatregelen nemen om de mensen in vluchtelingenkampen en andere opvangvoorzieningen in heel Griekenland te beschermen tegen de verspreiding van het coronavirus. Dat betekent dat er gezorgd moet worden voor betere accommodatie, toegang tot water en sanitaire voorzieningen, en dat alle asielzoekers, vluchtelingen en migranten toegang moeten krijgen tot gezondheidszorg.
We roepen de EU en de lidstaten op hiertoe humanitaire en financiële hulp te voorzien.
Tot slot moeten mensen terug asiel kunnen aanvragen, en beperkingen van de bewegingsvrijheid om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan moeten in lijn zijn met het internationaal recht.
MENSEN OP DE VLUCHT IN GRIEKENLAND
