Tsjaad: mensenrechtenverdedigers steeds zwaarder onder vuur
In Tsjaad neemt de onderdrukking van kritische geluiden steeds verder toe. Mensenrechtenverdedigers, burgerbewegingen, vakbonden en journalisten die het regeringsbeleid bekritiseren, lopen steeds meer gevaar nu de autoriteiten vaker onderdrukkende wetten gebruiken om hen te muilkorven en het werken onmogelijk te maken. Dit staat in het Amnesty-rapport Between repression and recession. The rising cost of dissent in Chad, dat op 14 september 2017 verscheen.
- 65 organisaties kregen tussen 2014 en 2016 geen toestemming voor vreedzame protesten
- 13 ministeriële decreten werden in 2016 uitgevaardigd om protesten tegen te gaan
- Meer dan 10 kritische websites zijn geblokkeerd
- Meer onderdrukking na verkiezingen 2016
Na de presidentsverkiezingen in april 2016, waarbij Idriss Déby werd herkozen, is de onderdrukking van mensenrechten in Tsjaad flink toegenomen. Alleen al in 2016 werden dertien decreten uitgevaardigd om vreedzame protesten te verbieden.
‘In plaats van te erkennen dat mensenrechtenverdedigers belangrijk en rechtmatig werk verrichten wanneer ze onrecht aan de kaak stellen en vreedzame acties ondernemen om de naleving van mensenrechten te vergroten, zijn de autoriteiten van Tsjaad vooral druk met het doorvoeren van wetten en regels die het recht om te protesteren aan banden leggen , met het onder toezicht plaatsen van activisten en met hen te bedreigen en aan te vallen’, zegt Alioune Tine, Amnesty’s directeur voor West- en Centraal Afrika.
Sinistere rol veiligheidsagenten
De Nationale Veiligheidsdienst ANS is de motor achter de onderdrukking. In januari dit jaar werd het mandaat van de dienst uitgebreid, waardoor agenten hun pijlen kunnen richten op mensenrechtenverdedigers en hen kunnen arresteren ‘in het belang van de nationale veiligheid’. ANS-agenten deden dit al langer, maar hebben daar nu officieel toestemming voor gekregen.
Anonieme bedreigingen
Uit Amnesty-onderzoek waarbij met 45 activisten werd gesproken, blijkt dat 43 van hen anonieme telefonische dreigementen hebben ontvangen. De autoriteiten ontkennen dit overigens niet. ‘Je kunt afgeluisterd en bespioneerd worden – dat is de taak van de veiligheidsdiensten’, vertelde de minister van Veiligheid aan Amnesty-medewerkers.
Internet was tot voor kort het enige platform waar activisten zich vrij konden uiten. In de aanloop naar de verkiezingen van 2016 werden echter sociale media-platforms, waaronder Facebook en WhatsApp, gedurende een jaar verboden. Ook werden ten minste tien websites tijdelijk geblokkeerd.
Online activist kan levenslang krijgen
Tadjadine Mahamat Babouri – beter bekend als Mahadine – is een online activist die sinds 30 september 2016 vastzit. Nadat hij op Facebook enkele video’s had geplaatst waarin hij de regering van Tsjaad bekritiseerde vanwege economisch wanbeleid, werd hij opgepakt. Mahadine wordt ervan beschuldigd de grondwet te ondermijnen, de nationale veiligheid in gevaar te brengen en samen te werken met een opstandige beweging. Na zijn arrestatie is hij volgens zijn advocaat geslagen en kreeg hij elektrische schokken toegediend. Als Mahadine wordt veroordeeld, kan hij een levenslange gevangenisstraf krijgen.
Amnesty’s oproep aan de autoriteiten van Tsjaad:
- Pas wetten aan die publieke bijeenkomsten en het stakingsrecht beperken.
- Stop het vervolgen, lastigvallen en bedreigen van mensen die gebruikmaken van hun recht op vrijheid van meningsuiting, van vergadering en vereniging. Laat alle gewetensgevangenen vrij.
- Hervorm de ANS om het afleggen van verantwoording en transparantie te garanderen mensenrechtenschendingen te voorkomen.
- Garandeer dat iedereen die wordt gearresteerd onmiddellijk toegang heeft tot een advocaat van zijn of haar keuze, familie en medische zorg.
- Zorg voor nauwkeurig, onafhankelijk en onpartijdig onderzoek naar beweringen van aanvallen op mensenrechtenverdedigers en van marteling, incommunicado detentie en andere onmenselijke behandeling tijdens detentie. Breng verdachten voor de rechter.
