Ophangingen en uitroeiing in Syrische gevangenis
Een nieuw, onthutsend rapport van onthult hoe de Syrische regering berekend en op grote schaal buitengerechtelijke executies uitvoert in de gevangenis van Saydnaya. Tussen 2011 en 2015 werden er één en vaak twee keer per week tientallen gevangenen opgeknoopt, soms tot 50 mensen in één keer. In vijf jaar tijd werden in de gevangenis van Saydnaya niet minder dan 13.000 mensen in het geheim opgehangen. De meesten van hen zijn burgers die zich tegen de regering zouden verzet hebben.
Het rapport 'Human Slaughterhouse: Mass hangings and extermination at Saydnaya prison, Syria'toont daarnaast aan dat de regering bewust onmenselijke levensomstandigheden creëert voor de gedetineerden in de Saydnaya-gevangenis. Gevangenen worden herhaaldelijk gefolterd en systematisch voedsel, water, medicijnen en medische zorgen ontzegd. Het rapport documenteert hoe dit uitroeiingsbeleid al aan massa's gedetineerden het leven heeft gekost.
Weerzinwekkende campagne
Deze praktijken zijn niks minder dan oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid. Ze worden uitgevoerd met instemming van de hoogste niveaus binnen de Syrische regering.
"De gruweldaden die in dit rapport worden beschreven, leggen een verborgen, weerzinwekkende campagne bloot die goedgekeurd is door de hoogste kringen in de Syrische regering en die bedoeld is om elke vorm van verzet onder de Syrische bevolking te breken", zegt Lynn Maalouf van Amnesty International in Beiroet.
"We vragen de Syrische autoriteiten om onmiddellijk te stoppen met deze buitengerechtelijke executies, folteringen en onmenselijke behandeling in de Saydnaya-gevangenis en alle andere regeringsgevangenissen. Rusland en Iran, de grootste bondgenoten van de regering, moeten Syrië onder druk zetten om een einde te maken aan deze moorddadige gevangenispraktijken.”
"De komende vredesgesprekken over Syrië in Genève kunnen de bevindingen van dit rapport niet links laten liggen. Het beëindigen van deze wreedheden in Syrische regeringsgevangenissen moet hoog op de agenda. De VN moeten onmiddellijk een onafhankelijk onderzoek uitvoeren naar de misdaden die worden begaan in de Saydnaya-gevangenis en eisen dat onafhankelijke waarnemers toegang krijgen tot alle detentieplaatsen."
Het rapport onthult hoe er in de Saydnaya-gevangenis tussen 2011 en 2015 routineus en massaal buitengerechtelijke executies gepleegd werden. Elke week - en dikwijls twee keer per week – werden slachtoffers opgehangen in groepen van maximaal vijftig personen, in het holst van de nacht en in het diepste geheim.
Er zijn sterke aanwijzingen dat deze praktijk ook vandaag nog doorgaat.
Daarnaast zijn grote aantallen gedetineerden om het leven gekomen als gevolg van het uitroeiingsbeleid van de overheid, zoals het herhaaldelijk folteren en het systematisch weigeren van voedsel, water, medicijnen en medische zorgen. Daarnaast worden de gedetineerden in de Saydnaya-gevangenis onderworpen aan een stel sadistische en onmenselijke regels.
De bevindingen in het rapport zijn gebaseerd op een intensief onderzoek dat werd uitgevoerd gedurende een jaar, van december 2015 tot december 2016. Daarbij werden 84 getuigen geïnterviewd, onder wie voormalige gevangenisbewakers en andere personeelsleden van Saydnaya, gevangenen, rechters en advocaten, en nationale en internationale experts in detentie in Syrië.
Samen met experten van Forensic Architecture reconstrueerde Amnesty International in augustus 2016 een virtueel 3D-model van de Saydnaya-gevangenis. In het bijbehorende rapport werd het aantal mensen dat sinds 2011 omkwam als gevolg van de onmenselijke omstandigheden en folteringen in Syrische gevangenissen geschat op meer dan 17.000. In dat aantal zijn de naar schatting 13.000 doden ten gevolge van buitengerechtelijke executies in Saydnaya niet meegeteld.
“Ze lieten hen hangen, tien tot vijftien minuten lang. Sommigen stierven niet omdat ze te licht wogen. Het gewicht van de jongeren was niet zwaar genoeg om hen te doden."
Executies zonder proces
Geen van de gevangenen die werden veroordeeld tot de dood door ophanging in Saydnaya heeft een echt proces gekregen, of iets wat daar op lijkt. Voor ze worden opgehangen, ondergaan slachtoffers een vluchtig verhoor, een procedure van een à twee minuten voor een zogenaamd Militair Veldtribunaal. Deze zittingen zijn zo summier en willekeurig dat ze niet beschouwd kunnen worden als een juridisch proces. Amnesty kon op basis van getuigenissen van voormalige regeringsfunctionarissen, bewakers, rechters en gevangenen een gedetailleerd beeld schetsen van de belachelijke procedures die tot de ophangingen leiden.
Een ex-rechter van een Syrische militaire rechtbank zei aan Amnesty International dat de "rechtbank" de regels van het Syrische wettelijke systeem overtreedt.
"De rechter vraagt de naam van de gedetineerde en of hij de misdaad heeft begaan. Het maakt niet uit of het antwoord ja of nee is, hij wordt toch veroordeeld... Deze rechtbank heeft niets te maken met de regels van de rechtsstaat. Dit is geen rechtbank", zei hij.
De vonnissen die dit zogenaamde tribunaal velt, steunen op valse bekentenissen die door foltering van gevangenen werden afgedwongen. Gevangenen krijgen geen toegang tot een advocaat noch enige andere kans om zich te verdedigen. De meesten zijn slachtoffers van gedwongen verdwijningen, werden in het geheim vastgehouden en geïsoleerd van de buitenwereld. De terdoodveroordeelden onder hen vernemen hun vonnis pas enkele minuten voor ze worden opgehangen.
Massale ophangingen
De ophangingen in Saydnaya vinden een- of tweemaal per week plaats, gewoonlijk op maandag en woensdag, in het holst van de nacht. Gevangenen van wie de naam wordt afgeroepen, wordt verteld dat ze naar een burgerlijke gevangenis worden overgebracht. Maar hun echte bestemming is een cel in de kelder van de gevangenis, waar ze zwaar worden geslagen. Daarna worden ze naar een ander gebouw van de Saydnaya-gevangenis gebracht, waar ze worden opgeknoopt. De hele tijd blijven ze geblinddoekt. Ze weten niet wanneer of hoe ze zullen sterven, tot de strop rond hun hals wordt geschoven.
“Ze lieten hen hangen, tien tot vijftien minuten lang. Sommigen stierven niet omdat ze te licht wogen. Het gewicht van de jongeren was niet zwaar genoeg om hen te doden. De assistenten van de officieren trokken hen dan naar beneden en braken hun nek’, vertelde een voormalige rechter, die getuige was van de opknopingen.
Gevangenen in hun cellen in de verdieping boven de “executieruimte” zegden dat ze de executies konden horen.
"Met een oor tegen de vloer van onze cel gedrukt, konden we een soort van gorgelgeluiden horen. Dat duurde gewoonlijk een tiental minuten…."
We sliepen boven het geluid van mensen die aan het stikken waren. Dat was toen normaal voor mij”, vertelde Hamid, een gewezen legerofficier die in 2011 gearresteerd werd.
Tot vijftig mensen kunnen in een nacht worden opgehangen. Hun lichamen worden nadien met vrachtwagens weggehaald om in het geheim te worden gedumpt in massagraven. De families worden niet op de hoogte gebracht.
Foto's van gevangenen genomen voor hun arrestatie en na hun vrijlating:
Uitroeiingsbeleid
Het nieuwe Amnesty-rapport documenteert ook de afgrijselijke en schokkende getuigenissen van overlevenden van Saydnaya over het leven in de gevangenis. Ze schetsen het beeld van een wereld die zorgvuldig ontworpen is om de gevangenen te vernederen, ziek te maken, uit te hongeren en uiteindelijk te doden. De gedetineerden worden opzettelijk onderworpen aan extreem lijden en huiveringwekkende leefomstandigheden. De vreselijke verhalen deden Amnesty International besluiten dat er in Saydnaya een beleid van uitroeiing wordt gevoerd.
Veel ex-gevangenen vertelden dat ze verkracht waren of in sommige gevallen gedwongen waren andere gevangenen te verkrachten. Gevangenen folteren en afranselen zijn gangbare vormen van bestraffing en vernedering, vaak met levenslange schade, invaliditeit of zelfs de dood tot gevolg. De celvloeren zijn bedekt met bloed en etter van de wonden die gevangenen oplopen. De lichamen van dode gevangenen worden elke morgen rond 9 uur opgehaald door de cipiers.
“Elke dag waren er wel twee of drie doden in onze vleugel… Ik herinner me hoe de cipier telkens vroeg hoeveel we er hadden. ‘Cel nummer één… hoeveel?’ klonk het. ‘Cel nummer twee, hoeveel?’ enzovoort…. Op een dag kwamen de bewakers bij ons naar binnen, van cel tot cel, en sloegen ons op het hoofd, de borst en de hals. Dertien mensen stierven die dag in onze vleugel”, zegt ‘Nader’, een ex-gedetineerde in Saydnaya.
Regelmatig zitten de gevangenen zonder voedsel en water. Bij de voedselbedeling gooien de bewakers het eten dikwijls op de grond, waar het vermengd raakt met bloed en vuil. De weinigen die Saydnaya levend verlaten, wegen bij hun vertrek nog half zo zwaar als toen ze er aankwamen.
Saydnaya heeft ook een eigen stel “bijzondere regels”. Gevangenen mogen geen enkel geluid maken, praten is niet toegestaan, zelfs fluisteren mag niet. Ze moeten bepaalde houdingen aannemen als de bewakers de cel binnenkomen. Alleen al het aankijken van een bewaker kan leiden tot de doodstraf.
Nood aan internationale actie
De internationale gemeenschap, met name de VN-Veiligheidsraad, moet onmiddellijk en dringend actie ondernemen om dit lijden te stoppen.
“De VN-Veiligheidsraad moet krachtig optreden. Ze kan deze verschrikkelijke misdaden niet negeren en moet een resolutie goedkeuren, waarin ze eist dat de Syrische regering haar gevangenissen openstelt voor internationale waarnemers. De Mensenrechtenraad van de VN moet onmiddellijk een onafhankelijk onderzoek gelasten naar deze ernstige schendingen van het internationale recht”, zegt Lynn Maalouf van Amnesty International.
“Het koelbloedig ombrengen van duizenden weerloze gevangenen, naast de zorgvuldig ontworpen en systematische programma’s van psychische en fysieke marteling die in de Saydnaya-gevangenis in de praktijk worden gebracht, mogen geen vervolg krijgen. Zij die verantwoordelijk zijn voor deze walgelijke misdaden moeten gerechtelijk worden vervolgd.”
Onderzoek onthult massale ophangingen en uitroeiing in overheidsgevangenis Saydnaya
