NGO’s dreigen opgedoekt te worden in Hongarije

Op 18 januari kondigde de Hongaarse regering 3 wetsontwerpen onder de naam ‘Stop Soros’ aan. Als deze wetsontwerpen aangenomen worden moeten organisaties die buitenlandse fondsen ontvangen en zogenaamd “ massamigratie propageren” of “illegale migratie steunen” zich o.a. registreren bij de overheid.

Ze moeten erkennen dat wat ze doen “illegaal” is en deze stigmatiserende informatie publiek maken, door dit bijvoorbeeld op hun eigen website te publiceren. Buitenlandse fondsen worden onderhevig aan een torenhoge belasting. Diezelfde fondsen moeten bovendien op een afzonderlijke bankrekening geplaatst worden. Als de wetsontwerpen goedgekeurd worden, worden Hongaarse burgers beperkt wanneer zij zich verplaatsen in het kader van aan migratie gerelateerde activiteiten. Mensen die de Hongaarse nationaliteit niet hebben, zouden kunnen uitgewezen worden.

Sinds 2013 ondernam Hongarije al verschillende stappen om NGO’s die niet door de staat gesubsidieerd worden, de mond te snoeren. Sinds vorig jaar moeten Hongaarse middenveldorganisaties die meer dan 24.000 EUR per jaar aan buitenlandse fondsen ontvangen, zich laten registreren. Doen ze dat niet dan worden ze beboet of kunnen ze zelfs opgedoekt worden. Het stigmatiseren van NGO’s maakt volgens het Europese Agentschap voor Fundamentele Rechten van de Europese Unie deel uit van een algemene trend.

Door NGO’s zoals Amnesty Hongarije, het Hongaarse Helsinki Committee en de Hongaarse Civil Liberties Union, openlijk te beschuldigen van het ondersteunen van illegale migratie, probeert de regering de organisaties in diskrediet te brengen bij de bevolking. Maar de Hongaarse NGO’s lieten zien waar ze toe in staat waren: vorig jaar al verenigden meer dan 260 NGO’s zich onder de naam “CIVILIZACIO”.

We toonden deze namiddag onze solidariteit met onze Hongaarse collega’s uit het middenveld, door post te vatten aan de Hongaarse ambassade met een banner met de boodschap: “Tegen hen = tegen ons allemaal. Maak een einde aan #LexNGO2018”.

Júlia Iván, directeur van Amnesty Hongarije verduidelijkt: “Deze wetten hebben als doel om kritische en onafhankelijke organisaties en burgerinitiatieven de mond te snoeren. Door NGO’s te labelen als “ondersteuners van illegale migratie” wil de overheid onze geloofwaardigheid wegnemen en onze supporters en leden onder druk zetten. Ze willen ons isoleren omdat we niet willen zeggen wat zij willen horen. We kunnen dit niet laten gebeuren. Dit is al veel te lang aan de gang. De Hongaarse overheid heeft al meer dan genoeg kansen gehad om haar falend beleid op het vlak van fundamentele en politieke vrijheden te corrigeren en slaagde er alsnog niet in om dit te doen. We moeten Hongaarse mensenrechtenverdedigers net beschermen. Jammer dat ons land als slecht voorbeeld voor onze Europese vrienden dient.”

De rol van NGO’s

NGO’s en individuele mensenrechtenverdedigers zorgen er beiden dag na dag voor dat de rechten op vreedzaam samenkomen, op vrije meningsuiting, op vereniging, … - om er maar een paar te noemen – gerespecteerd worden. Dat is iets wat overheden maar al te goed beseffen. Hun reactie op de kracht van het middenveld is vaak niet mals: van het criminaliseren van mensenrechtenverdedigers in Turkije over het repressieve optreden tegen protestacties in DRC tot de pas aangekondigde wetsontwerpen in Hongarije: het zijn stuk voor stuk pogingen om de mensenrechtenschendingen die plaatsvinden in het land te maskeren.

“Het middenveld speelt een cruciale rol in het promoten van mensenrechten. Waar de staat faalt op het vlak van mensenrechten, staan middenveldorganisaties vaak klaar om die specifieke leemtes op te vullen. Ze brengen mensenrechtenschendingen onder de aandacht, wijzen burgers erop dat eenieder rechten heeft en helpt hen voor die rechten op te komen. Ze zijn de drijfveer voor verandering,” zo zei Selmin Çalıskan, Secretaris-Generaal van Amnesty Duitsland in 2015.

Organisaties uit het middenveld en mensenrechtenverdedigers worden wereldwijd afgeschilderd als gevaarlijk voor de staatsveiligheid. Maar niets is minder waar: met hun kritische stem dragen ze stuk voor stuk bij aan de democratische waarden die binnen de Europese landen zo hoog in het vaandel gedragen worden. En bouwen ze mee aan een wereld waar op een dag mensenrechten niet langer geschonden worden.