Libië: door migratiedeal te hernieuwen, bevestigt Italië zijn medeplichtigheid aan foltering van migranten en vluchtelingen
De Italiaanse regering heeft beslist om de afschuwelijke mishandeling van tienduizenden mensen in Libië te negeren en hernieuwt de Italië-Libië deal die hen in het door oorlog verscheurde land vasthoudt. Dat toont nog maar eens aan hoe schandalig ver Europese regeringen bereid zijn te gaan om vluchtelingen en migranten buiten de EU te houden, zegt Amnesty International.
Op 2 februari, exact drie jaar nadat het voor het eerst was getekend, zal het ‘Memorandum of Understanding over Migratie’ tussen Italië en Libië worden verlengd voor nog eens drie jaar, zonder aanpassingen. Die deal houdt in dat Italië de Libische kustwacht helpt om bootjes op zee te onderscheppen en mensen terug te sturen naar de detentiecentra in Libië waar ze onwettig worden opgesloten en ernstige mishandeling riskeren, waaronder verkrachting en foltering.
“Sinds de oorspronkelijke deal drie jaar geleden gesloten werd, zijn minstens 40.000 mensen, waaronder duizenden kinderen, onderschept op zee, teruggestuurd naar Libië en bloot gesteld aan onvoorstelbaar lijden. Deze maand alleen al zijn er zo 947 mensen onderschept,” zegt Marie Struthers, Europees directeur van Amnesty International.
“Het is onbegrijpelijk dat Italië bereid is deze deal te verlengen, ondanks het bewijs van het verschrikkelijk lijden die de deal veroorzaakt, en ondanks de escalatie van het conflict in Libië. Italië zou moeten eisen dat Libië alle vluchtelingen en migranten vrijlaat die momenteel nog vastzitten in detentiecentra, en dat de detentiecentra voorgoed gesloten worden.”
Migranten en asielzoekers in de Libische detentiecentra leven in verschrikkelijke omstandigheden, en worden het slachtoffer van mishandeling, foltering en verkrachting. Bovendien brengt de escalatie van het conflict hun levens in gevaar. Op 30 januari heeft het VN Vluchtelingenagentschap UNHCR aangekondigd dat de activiteiten in het transitcentrum in Tripoli, dat slechts een jaar geleden opgericht werd, opgeschort worden uit vrees voor de veiligheid.
Het Memorandum of Understanding werd getekend om te voorkomen dat vluchtelingen en migranten Italië zouden bereiken door mensen in Libië te houden. Italië kwam overeen om de Libische kustwacht en andere Libische autoriteiten op leiden, uitrusting te voorzien en hen te steunen, zodat ze mensen op zee kunnen onderscheppen en terugbrengen naar Libië.
De Libische en Italiaanse regering beslisten in oktober 2019 om de deal te verlengen. De Italiaanse overheid had zich er oorspronkelijk toe verbonden om aanpassingen te onderhandelen om de verschrikkelijke situatie van vluchtelingen en migranten in Libië aan te pakken. Maar nu heeft Italië aangekondigd dat het er niet in geslaagd is die aanpassingen af te dwingen, maar de samenwerking met Libië toch gaat verder zetten.
“Tienduizenden vluchtelingen en migranten zitten gevangen in escalerend oorlogsgebied. Zij die proberen zich in veiligheid te brengen over zee lopen het risico onderschept te worden en teruggestuurd te worden naar detentiecentra die vaak liggen in gebieden waar de gevechten woeden. Door de Libische overheid te ondersteunen om mensen te onderscheppen op zee en vast te houden in Libië, maakt Italië zich medeplichtig aan deze mishandeling,” besluit Marie Struthers.
“Italië en Libië moeten overeenkomen om de voorwaarden van hun samenwerking aan te passen. De bescherming van de rechten van vluchtelingen en migranten moet centraal staan. Mensen die momenteel vastzitten in detentiecentra moeten bevrijd worden, en er moeten veilige en legale manieren gevonden worden voor mensen die veiligheid willen zoeken in Europa.”
ACHTERGROND
Op 2 juli 2019 zijn tientallen vluchtelingen en migranten omgekomen of gewond geraakt bij een luchtaanval tegen een detentiecentrum. Tot vandaag is niemand verantwoordelijk gesteld voor de aanval.
