Huiselijk geweld
De coronacrisis heeft ons de ogen geopend voor de kwetsbare omstandigheden waarin vele mensen zich bevinden. De restrictieve maatregelen zorgden in België voor een enorme toename van meldingen bij de hulplijnen voor slachtoffers van huiselijk geweld. Een diepgeworteld maatschappelijk probleem komt pijnlijk bloot te liggen.
Huiselijk geweld is een maatschappelijk probleem, geen privéprobleem.
Ondanks het feit dat huiselijk geweld zich afspeelt achter gesloten deuren, kan het niet losgekoppeld worden van hoe wij als samenleving met het probleem omgaan. Iedereen heeft het recht om te leven, vrij van psychologisch, fysiek of seksueel geweld.
De stigmatisering van slachtoffers, de vervolgingsgraad van daders en de taboesfeer waarin het thema baadt, zijn maar enkele maatschappelijk factoren die het probleem mee bepalen.
Wat verstaan we onder huiselijk geweld?
Huiselijk geweld is geweld dat gepleegd wordt door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer. Het omvat ernstige strafbare feiten, zoals lichamelijke en seksuele geweldpleging en bedreiging.
Iedereen, ongeacht zijn of haar geslacht, kan het slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Maar het is een misdrijf dat vrouwen veel zwaarder treft. De geweldpleging heeft niet alleen gevolgen voor het slachtoffer, maar ook voor de andere leden van het gezin zoals kinderen.
In Europa wordt bijna één op vijf vrouwen ooit slachtoffer van seksueel geweld binnen een intieme relatie, meldt de VN. Ook in België is dit een ernstig probleem, in een recente peiling van Amnesty Vlaanderen zegt 23% van de bevraagde vrouwen dat ze ooit door haar partner werd gedwongen tot seks.
onder de radar
Mythes, schaamte, het gevoel van zinloosheid om aangifte te doen: alle dragen ze ertoe bij dat huiselijk geweld onder de radar blijft. Schadelijke stereotypen over huiselijk geweld bestaan dan ook nog eens bij de instanties die rechtstreeks met de slachtoffers in contact komen.
Als een slachtoffer beslist om een aangifte te doen, is de eerste officiële instantie waar hij of zij terechtkomt doorgaans een politieagent. Hoe het contact daar verloopt, is vaak bepalend voor het verdere verloop van de zaak.
Onderzoek van Vie Féminine toonde aan dat agenten soms weigeren aangiften door te geven aan het parket wanneer het gaat over verkrachtingen binnen het huwelijk. Gespecialiseerde opvang en kwalitatief hoogstaand onderzoek door de politie en gerecht is daarom van groot belang.
"Het is jouw woord tegen het zijne."
de rol van de overheid
Mensenrechten beschermen in de eerste plaats burgers tegen hun overheid. Maar een belangrijke taak van de overheid is ook om burgers tegen elkaar te beschermen. Als er een geval van geweld is, moet de overheid dit onderzoeken en ervoor zorgen dat er hulp is voor het slachtoffer. Dat vraagt onder andere om voldoende opvangplaatsen en medische, psychische en juridische bijstand.
Ook zijn er effectieve sensibiliseringscampagnes rond huiselijk geweld nodig om te voorkomen dat slachtoffers bijkomende trauma’s krijgen. Ervaringen zoals negatieve reacties, behandeld worden zonder respect, niet gehoord worden of slechte informatie krijgen, hebben een grote impact – zeker gezien de cruciale rol van justitie en politie in de strijd tegen straffeloosheid.
De Conventie van Istanbul verplicht staten om bepaalde maatregelen te nemen om vrouwen en meisjes te beschermen tegen geweld. België nam zich in december 2015 voor om – door middel van een uitgebreid Nationaal Actieplan – die stappen te zetten. Ondanks de Nationale Actieplannen, blijft het fenomeen een dagelijks feit voor veel vrouwen in België.
WAT KAN JE DOEN ALS OMSTAANDER?
seksueel geweld
In een nieuwe campagne richt Amnesty International zich op de strijd tegen seksueel geweld. Dit soort geweld vindt niet zelden plaats in een huiselijke context: 1 op 5 ondervraagden in onze enquête gaf aan ooit gedwongen te zijn tot seks binnen een relatie. De resultaten van onze enquête toonden ook de noodzaak om te sensibiliseren tegen seksueel partnergeweld.
- 33% van de ondervraagde mensen vindt dat een slachtoffer van verkrachting mede verantwoordelijk is als hij/zij al eerder seksueel contact heeft gehad met de dader.
- 24% van de ondervraagde jongeren vindt het normaal dat zijn/haar partner aandringt op seks.
- 23% van de ondervraagde jongeren vindt dat als hun partner niet zeker weet wat hij/zij wilt, dit betekent dat ze akkoord gaan.
In onze campagne roepen we België op om een topprioriteit te maken van de strijd tegen seksueel geweld.
