België: wet over wettelijke gendererkenning belangrijke stap voor mensenrechten
Amnesty International verwelkomt de nieuwe wet over wettelijke gendererkenning die vandaag, 24 mei 2017, in België door de plenaire vergadering van de Kamer werd aangenomen.
“Een grote en erg nodige stap vooruit voor de mensenrechten,” zegt Eva Berghmans van Amnesty International. “De huidige situatie is manifest in strijd met de mensenrechten en de wet komt tegemoet aan de belangrijkste bezorgdheden.”
Geen gedwongen sterilisatie meer en weg uit de sfeer van geesteszieken
De belangrijkste verdienste van de nieuwe Belgische wet is dat zeer problematische voorwaarden wegvallen. Om hun genderidentiteit te laten erkennen, moeten transgender personen in België zich verplicht laten steriliseren en een psychiatrisch onderzoek ondergaan. Deze voorwaarden zijn in strijd met het verbod op wrede, onterende en onmenselijke behandeling en zullen met de nieuwe wet tot het verleden behoren.
Geen eindpunt
Toch ziet Amnesty International nog ruimte voor verbetering: “Onze aanbeveling is steeds geweest om een snelle, transparante en toegankelijke procedure te voorzien voor de wettelijke erkenning van de genderidentiteit. Helemaal wordt dat doel niet bereikt,” aldus Eva Berghmans
Zo betreurt Amnesty International dat de wachttijd relatief lang is en dat genderregistratie als ‘in beginsel onherroepelijkheid’ wordt beschouwd.
Daarnaast vergt de regeling voor minderjarige transpersonen de betrokkenheid van een kinderpsychiater en wordt er gebruik gemaakt van categorieke leeftijdsgrenzen voor zowel de gendererkenning als een voornaamsverandering.
“Voor minderjarigen had het beter geweest om geen leeftijdgrenzen te hanteren maar eerder te zorgen dat gendererkenning echt toegankelijk wordt voor minderjarigen, rekening houdend met de ontwikkelende vermogens en met criteria zoals de vrije wilsuiting van het kind en het belang van het kind.”
“Hopelijk blijft de wetgever evalueren en bijschaven. Zodat we niet enkel vooruitgaan en uitwassen uitsluiten maar ook echt koploper kunnen worden als het op mensenrechten van transpersonen aankomt,” besluit Eva Berghmans.
'The state decides who I am'
In een rapport uit 2014 – ‘The state decides who I am. Lack of legal gender recognition for transgender people in Europe’ – maakt Amnesty International melding van schendingen door verschillende Europese landen van de mensenrechten van personen die proberen een wettelijke erkenning van hun genderidentiteit te verkrijgen. Het rapport beschrijft in detail hoe transgenders verplicht worden ingrijpende chirurgische operaties, sterilisaties, hormonenbehandelingen of psychiatrische onderzoeken te ondergaan vooraleer ze wettelijk van gender kunnen veranderen.
Met de nieuwe wet komt de regering één van de mensenrechtenbeloftes uit het regeerakkoord na en wordt tegemoet gekomen aan één van de engagementen die België maakte tijdens de Universele Periodieke Evaluatie voor de Verenigde Naties in 2016.
