Amnesty Leerstoel voor Nawal el Saadawi

Nawal El Saadawi is arts, gynaecologe, psychiater, journaliste, dissident schrijfster, politiek activiste, moslimfeministe en vrouwenrechtenactiviste. Ze studeerde geneeskunde aan de universiteit van Caïro waar ze haar diploma behaalde in 1955. Na enkele jaren als arts gewerkt te hebben aan het Universitare Ziekenhuis van Caïro, schopte ze het tot Directeur van Openbare Gezondheid op het Ministerie van Gezondheid. Haar politieke activiteiten en de publicatie van haar eerste non-fictie boek Vrouwen en seks maakten echter een einde aan deze carrière. Haar ontslag bleek slechts het begin van talrijke problemen die zij zou ondervinden als reactie op haar radde tong en scherpe pen. In 1980 stichtte zij de eerste wettelijke feministische pressiegroep Arab Women’s Solidarity Association (AWSA).

Via deze organisatie bracht ze openlijk thema’s naar voor als vrouwenbesnijdenis, agressie tegen meisjes, prostitutie, het islamitisch huwelijk, recht op scheiden en moslimfundamentalisme. Ook in haar boeken vormen vrouwen, vooral Arabische vrouwen, en hun seksuele en politieke rechten de rode draad. In Egypte werden ze daardoor bestempeld als ‘controversieel en gevaarlijk’, en werden een aantal van haar boeken verboden.

Hoe groot de dreiging die uitging van Nawal El Saadawi’s werk werd ingeschat, werd duidelijk toen zij in 1981 door toenmalig Egyptisch president Sadat in de gevangenis werd gezet voor ‘misdaden tegen de staat’. Eén maand na de moord op Sadat werd ze bevrijd. Jarenlang bleef ze echter doodsbedreigingen ontvangen van islamitische fundamentalisten.

In 1991, tevens het jaar waarin de Egyptische regering haar vereniging AWSA per decreet sloot, besloot zij naar de Verenigde Staten te verhuizen. Daar verbleef ze vijf jaar, tot ze ervoor koos terug te keren naar Egypte om er haar politiek activisme weer op te nemen. In 2007 sprak sjeik Mohammed Seyed Tantawi van de Al-Azhar Universiteit op grond van de sharia een fatwa en de doodstraf over haar uit wegens geloofsafval, vanwege een in Egypte gepubliceerd toneelstuk.

Al deze obstakels hebben Nawal El Saadawi er op geen enkel moment van weerhouden haar boodschap uit te dragen. Zelf zegt ze hierover ‘Gevaar heeft deel uitgemaakt van mijn leven sinds het moment waarop ik een pen heb vastgenomen en begon te schrijven. Niets is gevaarlijker dan de waarheid in een wereld die liegt.’

Ondanks de moeilijkheden die zij ondervond in eigen land, heeft Nawal El Saadawi een enorme invloed uitgeoefend op het denken van vrouwen wereldwijd, en dit reeds vier decennia lang. Zij ontving verschillende internationale prijzen en een aantal eredoctoraten. Aan dit lijstje wordt binnenkort de Amnesty International Leerstoel UGent 2009 toegevoegd. Wie van dichtbij wil meemaken hoe Nawal El Saadawi de Leerstoel krijgt aangeboden door de rector van de Universiteit Gent, moet beslist een kijkje komen nemen in de Vooruit op dinsdag 31 maart 2009.

Nawal El Saadawi zal er een ongetwijfeld boeiende lezing houden, waarna ze in gesprek gaat met Marleen Temmerman, Eva Brems en Sami Zemni. Deze avond is een absolute must voor wie geboeid wordt door vrouwenrechten.. en sterke vrouwen!